Dünyada şeker üretimi, yaygın olarak şeker pancarı ve şeker kamışından elde edilir. Şeker pancarından üretilen şeker daha kalitelidir. Şeker kamışından elde edilen şeker ise pancar şekerine göre daha ucuza üretilir. Ülkemizde şeker kamışının yetiştirilmesi iklim olarak uygun olmadığından, şeker pancarı üretimi tercih edilmektedir. Son yıllarda mısır nişastasından tatlandırıcı üretilmeye başlanmıştır. Nişasta bazlı tatlandırıcılar, şeker pancarı ve kamışından elde edilen şekerden daha ucuza üretilmektedir. Dolayısıyla şeker pazarında acımasız bir rekabet yaşanmaktadır. ŞEKER PANCARI ÜRETİMİ Şeker pancarı, işsizliğin azaltılmasına katkısı olabilecek en önemli sanayi ürünlerinden biridir. Pancar ekimi ile başlayan üretim süreci, yabancı ot ayıklaması, toprağının kabartılması (çapalaması) ile devam eder. Yaz süresince özellikle serinlikte pancara su verilmesi ve ilaçlanması yapılır. Sonbahar'ın serin ve yağışlı günlerinde pancar sökümü ve yaprak kesimi yapılıp fabrikaya teslim edilir. Görüldüğü gibi, şeker pancarı üretimi, zorlu bir uğraşıyı gerektirmektedir. Çiftçimiz şeker pancarı üretimini şeker fabrikası teknik elemanlarının rehberliği ve gözetiminde münavebeli olarak yapmaktadır. Ekimini, işlenmesini ve fabrikaya teslim edilmesini bir plân-program dâhilinde gerçekleştirmektedir. Şeker pancarı üretimi çok kazandırmasa da avansı, yan ürünleri, alım garantisi ve düzenli ürün bedeli ödemesi nedeniyle tercih edilen bir sanayi ürünüdür. ŞEKER PANCARININ ÖNEMİ Şeker fabrikaları, pancarın yan ürünleri olan küspe, melas ve şeker üretimi dışında kalan diğer pancar parçalarını çevre halkına çok ucuza ve bol olarak vermektedir. Şeker fabrikaları sözleşmeli besi yetiştiriciliği ile de hayvan üreticilerinin bilinçlenmesine katkı sağlamaktadır. Bu nedenle şeker pancarının üretildiği yörelerde hayvancılık da gelişmiştir. Pancar tarımı planlı ve programlı yapılmaktadır. Pancar üretiminde ilaç, gübre, tarım makineleri bilinçli olarak kullanılmaktadır. Bu bakımdan pancar üretim bölgelerinde ilaç, gübre ve tarım makineleri imalat ve ticareti ile uğraşanlara da iş sahası oluşmaktadır. Şeker sanayi nakliye işi nedeni ile taşıma sektörüne yılda yaklaşık 25-30 milyon ton iş hacmi sağlamaktadır. Şeker pancarı diğer bitkilerden daha fazla oksijen açığa çıkardığı için çevre dostudur. Ekolojik dengenin korunmasını sağlamaktadır. Şeker pancarından elde edilen şeker ülke nüfusunun beslenmesinde önemli katkısı olan ve alternatifi olmayan bir üründür. Pancardan etanol da üretilmektedir. Etanol, otomobil motorlarında kullanılan ilk yakıttır. Etanol, benzinin yerine veya benzine karıştırılarak kullanılabilir. İkinci Dünya Savaşı'nda Almanya etanol kullanmıştır. Günümüzde Brezilya, Filipinler ve ABD'de etanol yaygın olarak kullanılmaktadır. Petrol rezervlerinin azaldığı dikkate alınırsa önümüzdeki dönemde etanolun önemi daha da artacaktır. Türkiye'nin 65 ilinde 7 bin 500 yerleşim biriminde, yaklaşık 450 bin çiftçi pancar tarımı yapmaktadır. Pancar tarımı, genelde İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Marmara bölgelerinde gerçekleştirilmektedir. Pancar üretiminin azalması durumunda, pancarın yerine geçecek alternatif ürün pancar kadar istihdam sağlayamayacak ve geliri olamayacaktır. Pancar tarımında ailenin tüm fertleri iş gücünde kullanılmaktadır. Dolayısıyla ailelerin bütün fertleri işgüçlerini paraya çevirebilmektedirler. Pancarın yan ürünleri hayvan beslemesinde kullanılmaktadır. Bütün bu nedenlerle çiftçi, pancar üreticiliğini tercih etmektedir. Pancar, her alanda; gerek işçiliğini yapanlara, gerekse ülke ekonomisine katkıları nedeni ile üretiminden vazgeçilmeyecek kadar stratejik bir üründür. 10 MİLYON İNSANIN GEÇİM KAPISI Şeker pancarının şeker fabrikalarında işlenmesiyle şeker elde edilir. Az önce belirttiğimiz gibi, şeker dışında küspe, melas ve pancar artıkları gibi yan ürünler de üretilir. Şeker fabrikaları bulundukları yörelerde, ülkemizin gereksinimi olan şeker üretiminin yanında, hayvancılığın gelişmesini sağlayan insanların da ekmek kapısıdır.Fabrikalara pancar üreten çiftçisi, fabrikada çalışan işçisi, fabrikaya taşımacılık yapan nakliyecisi ve alt sektörlerde çalışan diğerleri ile birlikte yaklaşık 10 milyon insanımızın geçimini sağladığı bir sektördür. Ülkemizde, kamuya ait 25 şeker fabrikası, özel sektöre ait bir şeker fabrikası ve 4 kooperatife ait şeker fabrikası bulunmaktadır. Kamuya ait şeker fabrikaları özelleştirme kapsamına alınmıştır. Şeker fabrikalarının niçin özelleştirilme kapsamına alındığına gelecek yazılarımızda değinilecektir.