Geçtiğimiz günlerde Çinli bilim adamlarının yayınladığı bir çalışmaya göre, bal arılarının kolonilerine saldıran eşek arılarına karşı bugüne kadar bilinmeyen bir savunma mekanizmalarının olduğu açıklandı. Zoolojik taksonomiye göre Apis cerana olarak adlandırılan ve Asya kıtasında yaşayan bal arıları kovanlarına veya koloniye saldıran ölümcül eşek arılarının çevresini bir top şeklinde kuşatarak ortam ısısını artırdıkları izlendi. Bu sayede yok edici olarak bilinen hayvanı ortadan kaldırdıklarını öğrenmiş bulunuyoruz. Vespa velutina olarak bilinen eşek arıları ile aynı ortamda yaşayan Asya bal arılarının böyle bir yeteneğe sahipken yaklaşık 50 yıl evvel kıtaya getirilen Avrupalı Apis mellifera arıları aynı savunmayı yapamamaktadırlar. Avrupalı arı nesline ait genetik kodların henüz eşek arılarına karşı bir değişim geçirebilmesi için daha uzun yıllara ihtiyaç vardır. Söz konusu arı türlerine bakıldığında, saldırgan eşek arılarını, bal arılarına göre dev böcekler olarak tanımlamak mümkündür. 5 santimetreye kadar uzanan kanat açıklıkları ile kendilerinden oldukça küçük olan bal arılarının hiçbir şansı bulunmamaktadır. Sosyal bir yapıda yaşayan karınca ve arı kolonilerine saldıran bu hayvanlar kovanın girişinde mevzilenmekte ve kovandan çıkan savaşçıları birer birer parçalamaktadır. Tek bir eşek arısının 6000 adet kendinden küçük arıyı yok edebildiği bilinmektedir. Kovanı savunan kalmayınca içeri giren hayvan ileride bal arıları olacak yavru larvaları toplamaktadır ve genç eşek arılarına yiyecek olarak götürmektedir. Koca bir kovanı sistematik bir şekilde yok eden düşmana karşı geliştirilen sistem ise yukarı da bahsedildiği şekilde son derece ilginçtir. Eşek arısının saldırısını gözlemleyen bilim adamları bir düzine Asyalı bal arısının hayvanı top şekilde kuşattığını gördüler. Sokarak zehirleme yaptıklarını düşünen gözlemciler termal kamera ile ortamı ölçtüklerinde şaşırtıcı sonuçlarla karşılaştılar. Saldırganı kuşatan bal arıları 5 dakika içinde ortam sıcaklığını 45 oC ye kadar yükseltmektedirler. Arıların kaç derece sıcaklığa dayanabildiğini araştıran bilim adamları eşek arılarının 46 oC derecede, bal arılarının 51 oC derecede öldüğünü gördüler. Aradaki 5 oC'lık fark bal arılarının neslini dış tehditlere rağmen devam ettirebilmesi için yeterli olmaktadır. Ortamı ısıtarak savunma sistemi esasında arıların yeni öğrendiği bir sistem değildir. Kovan içinde büyütülen genç larvaların doğru ortam sıcaklığında kalması için, yavruları kollayan ve bakan işçi arılar kovan içi sıcaklığını sürekli 36 oC de tutacak şekilde kanat hareketi yapmaktadırlar. İş kovanı savunmaya geldiğinde ise olağanüstü bir enerji ile 45 oC derecelik sıcaklığı yaratmaktadırlar. 10 oC derecelik bu sıcaklık artışının savunmayı yapan işçi arıları nasıl etkilediği ise başka bir araştırma konusu olarak incelenmeye devam etmektedir. Kaynak: Susan Milius, Balls Of Fire, www.sciencenews.org