İPEKYOLU VE TÜRKİYE

Çin’i Avrupa’ya bağlayan Türkistan, Avrasya Kanalı’yla, Bakü-Tiflis-Kars demiryolu hattıyla, Boğaz geçişleri, 3. Köprü, İstanbul Havaalanı’yla Yeni İpek Yolu’nun en önemli coğrafyasıdır. 

Türkistan coğrafyasındaki ülkeler, Yeni İpek Yolu’nun Avrasya coğrafyasına kazandıracağı hareketlilikten, dünyaya açılma fırsatlarından yararlanabilmek için çok kapsamlı bir hazırlık başlatmalıdırlar. Çin, özellikle Avrupa Birliği ülkelerinden gelecek siparişleri en kısa sürede teslim edebilmek için, hem hammadde ve enerji temini hem de ulaşım kolaylığı açısından Türkistan coğrafyasına açılmayı, buralarda üretim merkezleri kurmayı deneyecektir. Türk Dünyası’ndaki ülkeler Yeni İpek Yolu’nun getireceği olağanüstü hareketlilikten kazançlı çıkmayı sağlayacak kapsamlı hazırlıklar yapmalıdırlar. 

BAKÜ-TİFLİS-KARS DEMİRYOLU VE ASRIN ULAŞIM PROJESİ

30 Ekim 2017’de, Bakü-Tiflis-Kars demiryolunun açılmasıyla, dünyanın en büyük ulaştırma projesinin en önemli halkası tamamlanmış oldu. Artık Pekin’den kalkan bir tren, Türkistan coğrafyasını, Anadolu’yu ve Avrupa coğrafyasını kesintisiz ve aktarmasız olarak aşarak Londra’ya ulaşabilecektir.

Pekin-Londra demiryolu hattıyla tarihi İpek Yolu yeniden canlandırılmış olacak. O nedenle, 12 aylık yolu 10 güne indiren bu demiryolu hattı “Demir İpek Yolu” olarak anılıyor. 

Yeni İpek Yolu’nun demir yolu bölümü, en önemli halkası olan Bakü-Tiflis-Kars hattının da eklenmesiyle tamamlanmış oldu. 30 Ekim 2017’de, Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev’in ve Gürcistan Başbakanı Kvirikaşvili’nin katılımıyla yapılan görkemli törenle açılan Bakü-Tiflis-Kars demiryolu hattı Demir İpek Yolu’na eklemlenmiş oldu. Böylece, dünyanın en büyük ulaştırma projelerinden biri olarak hayata geçirilmiş oldu.

Boğaz geçişi de tamamlanıp Londra’ya giden hatta bağlandığında, Demir İpek Yolu yılda 1 milyon yolcu ve 6.5 milyon ton yük taşıyabilecek. Çin ile yapılacak ekonomik bağlantılar bu rakamları çok yukarılara taşıyacaktır.

YENİ İPEK YOLU VE ENERJİ HATLARI

Çin’in adım adım hayata geçirmekte olduğu ve dört kıta ile onlarca ülkeyi birbirine bağlayacak olan Yeni İpek Yolu, lojistik operasyonları kolaylaştıran köprü, yol, liman ve hava limanları ve bunlara paralel döşenen enerji hatlarıyla geleceğin dünyasını şekillendiriyor, ülkelerin etki alanlarını belirliyor. 

Çin’in, dünyamızı karalardan ve denizlerden kuşatacak ağlarla oluşturacağı Yeni İpek Yolu, bütün dünya ülkelerini kendine bağımlı kılmayı, öncekinden çok farklı olarak küresel ekonominin merkezi olmayı hedefleyen siyasi sonuçları da olabilecek çok kapsamlı bir projedir. 

Yeni İpek Yolu kuşakları, yalnızca Çin’in üreteceği malları sipariş sahiplerine en kısa zamanda ulaştıracak hatlar olarak düşünülmemelidir; bunlar aynı zamanda, Çin’in enerji ihtiyacını en ekonomik koşullarla karşılayan enerji hatlarıdır. 

Üretim demek enerji demektir. Dolayısıyla, dünyayı kuşatan enerji hatlarını, Yeni İpek Yolu hatlarından bağımsız düşünemeyiz. Yeni İpek Yolu kuşakları, bir bakıma, küresel aktörler arasında izlemekte olduğumuz meydan savaşlarına konu olan alanlardır.

Demek oluyor ki, Bakü-Tiflis-Ceyhan demiryolu kadar, Hazar Denizi’nin güneyinden ve Şah Denizi 2 alanlarından çıkarılan doğalgazı Avrupa’ya taşıyacak olan Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı (TANAP) da, Yeni İpek Yolu’nun en işlevsel ve en önemli hatlarından biri olacaktır. Şah Denizi doğalgazını Avrupa’ya taşımak amacıyla inşa edilen TANAP’ın doğuya uzanarak, Çin’e uzanma olasılığı da gözardı edilmemelidir.