NEŞEM ÇELİK'LE KURBAN BAYRAMI ÖZEL LEZZETLER

Merhabalar sevgili Önce Vatan Gazetesi dostları,

Müslümanların en büyük bayramlarından olan ''Kurban Bayramı'', Arap aylarından Zilhiccenin 10-13 günleri arasında olmak üzere 4 gün kutlanır.

Kurban kelimesi dilimize Farsçadan geçmiştir ve anlam olarak ''Allah yaklaşmak ve Allah rızasına ermek ''niyetiyle kesilen, kurban edilen hayvan demektir.

Ve tabi ki kurban kesim kurallarına harfiyen uyularak,kurban edilecek hayvana eziyet etmeden, dini vecibelerimizi yerine getirerek..

Kuran'da geçen İbrahim Peygamber ve oğlu İsmail ile ilgili kıssadan yola çıkarak, Kurban kavramı, çok daha genel bir adanmışlığı Allah için her bir bireyin her şeyini feda edebilecek olmasını, Allaha teslimiyetini ve ona karşı şükür içinde olmayı ifade etmektedir.

Kurban bayramı ile ilgili dini görevlerimizi yerine getirdikten sonra, dikkat etmemiz gereken bir diğer konu da bayram hazırlıklarıdır.Tatlı bir telaşe içinde hane içinde yapılan bayram hazırlıları ev temizliği ile başlar ve mutfakta bayramlaşmaya gelecek akraba, eş dost ve çoluk çocukla yenecek yemekler, tatlılar ile devam eder.

Türk örf ve adetlerimiz de önemli bir yer teşkil eden ''misafire ikram''günümüzde de bir çok aile de hala geçerliliğini korumaktadır. Bu güzel adetlerimizi çocuklarımızla paylaşarak onların da aynı zihniyetle büyümelerini sağlayacak olanlar ailelerdir.

Et ve tatlı tüketiminin arttığı Kurban Bayramın da, kalp-damar, diyabet, böbrek ve hipertansiyon hastaları için riskli olabilir.

Bayram da dengeli beslenmek sabah kahvaltısı itibariyle başlamalıdır. Ziyaretler sırasında tüketilecek olan et ve tatlılar göz önünde bulundurularak, kahvaltı da bal, reçel ve pekmez tüketiyorsanız, bunlardan uzak durmalısınız. Bol sebzeli, az yağlı peynir ve tam tahıllı ekmek ile güne başlamak bayrama sağlıklı girmemizi sağlayacaktır.

Bayram geleneği olarak hazırlanan şerbetli ve hamurlu tatlılar, yüksek karbonhidrat ve bolca kalori içermektedir. Hava sıcaklığının da yüksek olması nedeniyle tüm bunların tüketimi vücut dengesinin bozulmasına, şeker yükselmelerine ve tabi ki kilo artışına neden olmaktadır. Öncelikle yapmamız gereken sık ve az, mide ve vücut dengemizi bilerek, öğün atlamadan ve sıvı tüketimine de dikkat ederek bayramı sağlıklı ve keyifli bir şekilde geçirmenizdir.

Kurban Bayramının vazgeçilmezi tabi ki ''KAVURMA''dır. Kurban kesimi yapan hane, kahvaltı sonrası kavurma pişirme hazırlıklarına başlasa da, sağlıklı ve lezzetli bir kavurma için et'in bir gece buzdolabında bekletilmesin de fayda vardır. Buzdolabında bekleyen et dinleneceği için ertesi günü pişen kavurma çok daha lezzetli olacaktır.

''KAVURMA''Türk Mutfağında ,Kurban Bayramı yemeği olarak önemli bir yerdedir. Pişirme tekniği, lezzeti ve ağızda dağılan kıvamıyla, pirinç pilavı eşliğin de ikram edilen bayram menüsünün başında gelir.

Diğer ikramlıklara gelecek olursak da, şerbetli tatlılar da ilk sırayı ''BAKLAVA'' alır. Bunun yanı sıra diğer hamur tatlıları da ikramlıklar arasındadır. Kimi hane hazır alacakları tatlıları ikram etseler de, gelenek ve göreneklerine harfiyen uyan aileler kendi ellerinde çıkan ve mutfakların da pişen ikramlıkları tercih ederler.

Tatlılarımız bir gün önce den yani AREFE günü tepsiler de yerini alır ve bir gün dinlenen bazı tatlılarımız kıvamı ve lezzetini daha iyi alacaktır.

Kavurma ve Baklava ilk sırada yerini aldıysa yanında börek, poğaça ve çörekler de hazırlanır. Eğer kavurmanızın yanında pirinç pilavı ikram etmeyecekseniz zeytinyağlı dolmalar da tercihleriniz arasında olabilir.

Yada bir değişiklik yapalım ve çömlek içinde güzel bir et dolması sarabilir ve pişirebilirsiniz. Çok lezzetli olacaktır ve bir çoğumuz da dolmaları çok severek tüketir. 

İkramlıklarınızın yanında asitli içeceklerden uzak duruyorsak, yine bir gün önceden harika lezzetli, kolay ve içimine doyulmaz şerbetler hazırlıyabilirsiniz.

Şeker ihtiyacımızı tatlılar da kullanalım diyorsanız, yaz meyveleri ile şekersiz meyve konstreleri sürahileriniz de yerini alabilir.

Sıcak günler de sıvı tüketimimize dikkat edeceğimiz için, hazırlayacağınız yaz meyveleri ile yapılan meyve suları, hem çocuklarımız hem bizler için sağlıklı ve hijyen açısından gönül rahatlığı ile tüketeceğiniz içecekler olacaktır.

Dünyayı ve Ülkemize sıkıntı günler yaşatan ve hali hazır da devam eden covid-19 nedeniyle geçen bayramı biraz boynumuz bükük geçirsek de bu bayramda da dikkati elden bırakmadan,kurallara uyarak büyüklerimizin gönlünü alalım.Mesafelere dikkat edelim ve kendi mutfaklarımızdan çıkan yiyecekleri tercih edelim.

Hepinizin Kurban Bayramını kutlar, sağlıklı, sıhhatli, huzurlu ve bereketli sofralar da sizlerle birlikte olmak dileğiyle..

BAYRAMIN TATLISI ''BAKLAVA''...

Baklava'ya ait ilk kayıt 1844 'de kaleme alınan Melceü't- Tabbahin'de (aşçıların sığınağı)rastlanmaktadır.İlk Türkçe yemek  kitabı olan Aşçıların Sığınağın da 6 . bölümde yer alan BAKLAVA ,beş çeşit olarak kayıtlara geçmiştir.

Bunlar Adi Baklava,Kaymak Baklavası,Musanna Kaymak Baklavası,Kavun Baklavası ve Pirinç Baklavasıdır.

Zaman ilerledikçe üzerinde çalışmalar yapılarak bugün ki  fazla çeşit ve yeni lezzetler ortaya çıkmıştır.

Baklava ile ilgili ilk kayıt  Fatih dönemine ait mutfak defterleridir.Bu kayıt'a göre şaban ayında saray da baklava pişirilmiştir.17.yüzyıl ortalarında ,İstanbuldan çok uzakta, Bitlis Beyin konağına konuk olan Evliya Çelebi ,baklava yediğini  yazar ve Sultan 3. Ahmed'in 4 oğluna 1720 yılında yapılan görkemli sünnet düğününü anlatan Vehbi'nin Sürnamesin de ,bütün konuklara baklava ikram edildiği yazılıdır. 

O günden günümüze Türk Mutfağın da yemeğin sanata dönüşmesi de baklavayı basit bir hamur işi olmaktan çıkarıp ustalık gerektiren incelikli bir mutfak ürünü haline getirir.

8 Ağustos 2013 de BAKLAVA Türk Tatlısı olarak tescillenmiştir.

Bu kadar önemli bir tarihi geçmişe sahip tatlımızı bu bayram hep birlikte hazırlıyalım.Sizler için bu bayram 2 ayrı baklava tarifim olacak,sizler hangisini isterseniz onu hazırlayın.Haydi tarifine geçelim.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

HAVUÇ DİLİMİ

  • MALZEMELER:
  • HAMUR İÇİN:
  • 50 gr (1 yemek kaşığı) oda sıcaklığın da tereyağ
  • 2 yemek kaşığı yoğurt
  • 1/2 çay bardağı sıvıyağ
  • 1 ad yumurta
  • 1 su bardağı su
  • 1 yemek kaşığı sirke
  • 4,5 su bardağı un 
  • HAMURU AÇMAK İÇİN:
  • Nişasta (mısır yada buğday)
  • ÜZERİNE:
  • 150 gr eritilmiş ılık tereyağ (üzerinde oluşan köpüğü alınmış)
  • ARA KAT;
  • 250 gr iri doğranmış ceviz yada antep fıstığı
  • ŞERBETİ;
  • 3 su bardağı toz şeker
  • 3 su bardağı su
  • 1 dilim limon
  • SÜSLEMEK İÇİN:
  • Antep fıstığı
  • HAZIRLANIŞI:
  • Hamur malzemeleri olan yağları,yoğurdu,yumurtayı,su ve sirkeyi kasede karıştırın.
  • Un ekleyerek yumuşak bir hamur elde edin.
  • Bu ölçü ile 30x30 iki tepsi yada bir büyük tepsi hazırlayabilirsiniz.
  • Hamur bezelerini açabileceğiniz yufka büyüklüğüne göre büyük yada küçük bezeler halinde yuvarlayın.
  • tezgahınıza bir kase içine nişastayı alarak hamur bezelerini bol nişastaya bulayın ve önce tatlı tabağı büyüklüğünde yuvarlak açın ve aralarına strech yerleştirerek üst üste dizin.
  • Hamurları 1 saat buzdolabında dinlendirin.
  • Dinlenen hamur bezelerini önce nişasta serperek çok ince olacak şekilde açarak baklava yufkası haline getirin.
  • yufkalarınızın boyutu kullanacağınız 30x30 tepsinin 3 katı yada büyük tepsi kullanacaksanız iki katı büyüklüğün de olmalıdır.
  • yufkalarınızın üzerinde nişasta kalmamasına dikkat edin.
  • Lezzetli ve çıtır çıtır bir baklava için ince açılan ve üzerinde nişasta kalmayan yufkalar önemlidir.
  • Açtığınız bütün baklava yufkalarını 4lü olarak üst üste yerleştirin ve üzerine tepsinizi koyarak kesin.
  • Kalan yufka parçalarını aralara yerleştirmek kaydıyla tepsiye yufkaları yerleştirin.
  • Arasına ceviz yada fıstık gezdirin.
  • Kalan yufkaları üzerine döşeyin.
  • Havuç dilimi şeklinde kesin.
  • Tereyağınızı kısık ateşte eriterek üzerinde fazla köpük oluşmasını önleyin varsa da üzerinden alın.(tereyağ köpükleri baklavanın üzerinde siyah noktalar oluşturur)
  • Tereyağ ılık olmalıdır.
  • Fırınınızı 175 derece de ısıtın ve takribi 50 dakika pişirin.
  • Bu arada şerbetinizi hazırlayın.
  • Şeker ve suyu bir tencerede kaynatın.
  • kaynayan şuruba limonu ekleyin ve 10 dakika daha kaynatın.
  • iyi açılmış bir baklava da şerbet sıcak olarak verilir.
  • Pişen havuç dilimi baklavanızı fırından çıkarın ve sıcak şerbetini üzerine gezdirin.
  • En az 3-4 saat bekleyen tatlınız hepinize afiyet olsun.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

~MİDYE BAKLAVA

  • MALZEMELER:
  • HAMUR İÇİN:
  • 1 yemek kaşığı oda sıcaklığın da tereyağ
  • 2 ad yumurta
  • 1 çay bardağı süt
  • 1 çay bardağı sıvıyağ
  • 1 çay bardağı su
  • 2 yemek kaşığı sirke
  • Bir fiske tuz
  • 5 su bardağı un (kontrollü)
  • KAYMAK İÇİN:
  • 1lt süt
  • 1 su bardağı irmik
  • HAMURU AÇMAK İÇİN:
  • Mısır yada buğday nişastası
  • ARASINA:
  • 1.5 su bardağı Antep fıstığı tozu
  • ÜZERİNE:
  • 300 gr tereyağ (eritilmiş ve köpüğü alınmış)
  • ŞERBET İÇİN:
  • 5 su bardağı toz şeker
  • 6 su bardağı su
  • 1 dilim limon
  • HAZIRLANIŞI:
  • Önce kaymağını hazırlayalım ve soğumaya bırakalım.
  • bir tencere de sütü ve irmiği karıştırın.Ve orta ateşte karıştırarak koyu kıvam alana kadar pişirin.
  • Bir başka kaseye aktarın ve ara ara karıştırın üzeri kabuk bağlamasın.
  • Gelelim hamura:Yağları,yumurtaları,sütü,suyu,sirke ve tuzu kasede karıştırın.
  • Azar azar un ekleyerek ele yapışmayan yumuşak bir hamur elde edin.
  • Hamurunuzu mandalina büyüklüğün de yada yufka açabileceğiniz boyutun büyüklüğüne göre bezeler halinde yuvarlayın.
  • Hamur bezeleri takribi 90-100 gr arası olacaktır.
  • Nişastayı bir kaseye alın ve her bir hamur bezesini bol nişasta ile tatlı tabağı boyutunda açarak strech arasına yerleştirerek 1 saat dinlendirin.
  • Dinlenen hamurunuz çok rahat şekilde açılacaktır.
  • Her bir hamur bezesini yine nişasta serperek olabildiğince ince olacak şekilde açın.(1,5 cm bir oklava boyutunda)
  • Açılan yufkayı oklavanıza sarın ve her iki ucunu ortaya doğru büzdürün.
  • Çok fazla bastrmadan bu işlemi yapın ki yufkayı tekrar açmakta zorluk çıkmasın.
  • Yufkanızı oklavadan açarak yavaş yavaş dikkakli bir şekilde tekrar açın.
  • Yufka plise gibi bir şekil alacaktır.
  • Yufkanın çoğunluğunu orta kısımda toplanacak şekilde düzenleyin.
  • Alt ve üst kısımda 4 parmaklık yufka kalacak şekilde..
  • Tam büzdürülen ortaya aralıklı olarak fıstık yerleştirin,üzerine top halinde kaymak ve tekrar fıstık serperek alt ve üstte kalan yufkayla üzerlerini kapatın.
  • Parmak uçlarınızla her bir top şeklindeki midye baklavaları sıkıştırın.
  • Daha sonra bir bıçak yardımıyla keserek tek tek olacak şekilde ayırın.
  • Uç kısımlarını iyice sıkıştırın ve plili kısmını düzelterek tepsiye dizin.
  • Erittiğiniz tereyağını önce bir fırça ile her bir midye baklavanın üzerine sürün kalanı hepsinin üstüne gezdirin.
  • Eşit şekilde tereyağ almaları için..
  • 180 derece de ısıtılmış fırında takribi 40 dakika pişirin.
  • Bu baklava daha açık renkte pişecektir.
  • Yine eğer yufkalarınızı çok ince açtıysanız ve güzel fırınlandıysa şerbetini sıcak verebilirsiniz.
  • ŞERBET ,şeker ve suyu bir tencereye alın ve kaynamaya başlayınca limon dilimi ekleyin.
  • 25 dakika kaynatın.
  • Midye baklava günümüz de farklı ve hafif lezzeti ile bir hayli revaçta..bu lezzeti evleriniz de hazırlayarak sevdiklerinizle paylaşın.
  • Afiyet olsun.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

ÜZÜMLÜ REVANİ

18.yüzyıla ait bir yemek risalesin de Revaniyi Kadıboğan ismiyle Rumeli ve Bosna da yapıldığından söz edilmektedir.

Osmanlı döneminde ki revanınin en büyük özelliği ,malzemelerin ayrı ayrı yada hepsini birlikte ama köpürene kadar çırpılmasıdır.Halk arasında yapılan revani de bol yumurta ve un bulunurken,sokakta satılan revani de irmik bulunur,yumurtaya bazen az bazen de hiç rastlanmamaktadır.Bir başka çeşiti de siyah kuru üzüm ve tarçın eklenerek hazırlanması ve üzerine çiçek suyu serpilerek servis edilmesidir.

18.yüzyıl da tepsiye yayılmadan kurabiye şekli verilerek yapılmış revaniye de raslanmaktadır.

O günden bu güne gelirsek REVANİ de evlerimiz de ,özellikle anneler,anneanneler tarafından çok sık pişirilen bir şerbetli tatlıdır.Herkes alıştığı el ölçüsü ve damak zevkine göre pişirir ve sunar.

En doğrusu hangisidir derseniz yumurta ve şekerin çok iyi çırpılması ve hamurunun bir pandispanya gibi güzel pişmesi ,şerbetini yiyen tatlının kesildiğin de tatlının gözenek gözenek olması ve şerbetini tamamen çekmesi önemlidir.

Haydi gelin bu bayram eğer aklınızdan revani geçtiyse,çok eski zamanlara gidelim ve siyah kuru üzüm ile deneyelim.

  • MALZEMELER:
  • 1 su bardağı siyah kuru üzüm
  • 4 adet yumurta
  • 1 su bardağı toz şeker
  • 1 su bardağı irmik
  • 2 yemek kaşığı yoğurt
  • 2 su bardağı un
  • 1 paket kabartma tozu
  • 1 çay kaşığı tarçın
  • ŞERBET İÇİN:
  • 2,5 su bardağı toz şeker
  • 3,5 su bardağı su
  • 2-3 damla limon suyu
  • HAZIRLANIŞI:
  • Şerbet için şeker ve suyu bir tencereye alın ve kaynatın.
  • kaynayan şerbete limon suyu ekledikten sonra 5 dakika daha kaynatın ve ateşten indirerek soğutun.
  • Yumurtaları mikser yardımıyla çırpmaya başlayın.
  • Azar azar şekerini ekleyin ve krema kıvamı alana kadar çırpın.
  • Yoğurdu ekleyin,karıştırın.
  • İrmik,un ,kabartma tozu ve tarçını ekleyin ve bir spatula ile güzelce karıştırın.
  • Üzümleri ekleyerek hafifçe çevirin.
  • Dikdörtgen yada kare kalıbınızı yağlayın ve karışımı eşit olacak şekilde dökün.
  • 175 derece de ısıtılmış fırında takribi 40-45 dakika (üzeri kızarana kadar)pişirin.
  • Fırından çıktıktan sonra istediğiniz boyutta kare dilimleyin ve şerbetini gezdirin.
  • Arzuya göre üzerine tekrar tarçın dökebilirsiniz.
  • Afiyet olsun.
  • ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

~KAVURMA

  • MALZEMELER:
  • 1 kg kuşbaşı doğranmış koyun yada kuzu eti (dana eti de kullanabilirsiniz)
  • 200gr küçük doğranmış kuyruk yağı
  • 1 yemek kaşığı tereyağ
  • Tuz
  • ÜZERİNE .:
  • Kekik
  • HAZIRLANIŞI:
  • Tencerenize kuyruk yağlarını alarak kavurmaya başlayın.
  • Kuyruk yağı kavruldukça rengi koyulaşacak ve yağını tencereye bırakacaktır.
  • Bu aşamada iyice kavrulan kuyruk yağlarını tencereden alın ve yağına etleri atarak yüksek ateşte etleri mühürleyin.
  • Bu süreçten sonra tencerenin kapağını kapatın ve ocağın altını kısın.
  • Belli bir süre sonra etleriniz önce suyunu bırakacak daha sonra suyunu çekerek yağına kalacaktır.
  • Bu aşamada kapağı açın ve tereyağ ekleyerek güzelce karıştırarak 10 dakika daha kavurun.
  • Tuzunu ve kekik ilave edin ve servis tabağına alın.
  • Enfes lezzeti ve ağızda dağılan kıvamıyla pirinç pilavı eşliğin de kavurmanız ikrama hazır.
  • Afiyet olsun.
  • ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

GÜVEÇ'TE ETLİ YAPRAK DOLMASI

  • MALZEMELER:
  • 350 gr orta yağlı dana kıyma
  • 2 ad kuru soğan
  • 1 ajda çay bardağı pirinç
  • 2 dolu yemek kaşığı domates püresi
  • 1 dolu yemek kaşığı biber püresi
  • 1 çay bardağı zeytinyağ
  • 1 yemek kaşığı yumuşak tereyağ
  • Tuz +Karabiber+Nane+Maydanoz
  • 300 gr asma yaprağı
  • 4-5 kalem kuzu pirzola
  • HAZIRLANIŞI:
  • Kuru soğanları küçük doğrayın.
  • Bir kase içine alın.
  • Kıymayı,ince doğranmış maydanozu,yıkadığınız pirinci,domates ve biber pürelerini,tuz ve baharatlarını ,zeytinyağ ve tereyağını alarak güzelce karıştırın.
  • Asma yapraklarınız taze ise sıcak suya batırın çıkarın ve soğuk suya aktararak suyunu süzün,yapraklarınız salamura ise tuzu çıkana kadar iyice önce sıcak su ile daha sonra soğuk sudan geçirerek süzgeçe alın.
  • Güveç kabınızın altına pirzolaları yerleştirin ve üzerlerini yaprakla kapatın.
  • Dolmalarınızı tombik ama küçük olarak sarın ve güvece yerleştirin.
  • Üzerine 1 su bardağı sıcak su ekleyin ve bir tabak ile kapatın.
  • Güvecinizin kapağı varsa onu da kapatın.
  • Kısık ateşte yada isterseniz fırında pişirebilirsiniz.
  • Pişme süresi takribi 35 dakikadır.
  • Afiyet olsun.
  • ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

GÜL POĞAÇA

  • MALZEMELER:
  • 1 paket yaş maya
  • 1 tatlı kaşığı şeker
  • 1 çay bardağı ılık su
  • 100 gr eritilmiş tereyağ
  • 1 kahve fincanı sıvıyağ
  • 1,5 çay bardağı ılık süt
  • 1 ad yumurta beyazı (sarısı üzerine)
  • 2 yemek kaşığı yoğurt
  • 2 çay kaşığı mahlep
  • 1/2 yemek kaşığı tuz
  • 6 su bardağı un (kontrollü ekleyin)
  • İÇ MALZEMESİ:
  • 250 gr beyaz peynir + maydanoz karışımı
  • ÜZERİNE:
  • Yumurta sarısı
  • HAZIRLANIŞI:
  • Yaş mayayı bir kaseye ufalayın,üzerine şekeri ve ılık suyu ekleyerek karıştırın ve 10 dakika mayanın aktif hale gelmesini bekleyin.
  • Un hariç diğer malzemelerini ekleyerek karıştırın.
  • Unu ilave ederek yoğurmaya başlayın.
  • Ele yapışmayan ve yumuşak bir hamur elde edin.
  • Hamurunuzun üzerini örterek mayalanmaya bırakın.
  • Mayalanan hamurunuzu yuvarlak açın ve daireler halinde kesin.
  • Üç yuvarlağı az üst üste gelecek şekilde yan yana dizin ve ortasına peynir karışımı koyarak sağdan sola doğru kıvırın.
  • Hamur gül şeklini alacaktır.
  • Yağlı kağıt serili tepsiye gül poğaçaları dizin.Ve tepsi mayası için 15 dakika bekletin.
  • Ayırdığınız yumurta sarısını üzerlerine sürün.Arzuya göre susam yada çörek otu serpebilirsiniz.
  • 175 derece de ısıtılmış fırında 20-25 dakika (takribi)pişirin.
  • Afiyet olsun.
  • Sevgiyle...