İstanbul’dan 93 mil uzaklıkta 6000 yıllık tarihi yansıtan Cenevizli, Romalı esirlerin sürgün yeri ada, içinde bulunduğu denizin adı ile anılıyor. Marmara Adası’nda eski bir haritaya göre, eski isimleri ile yer alan ada, merkeze bağlı 5 köy olarak geçiyor. Binbir yılında dikildiği yazılsa da yerli halkın binbeşyüz yıllık olduğuna inandığı asırlık çınarlar sanki geçmişten geleceğe selam durur gibidir. Denize dökülen batan şarap gemisinin amforaları hemen hemen her lokantayı süsler. Temiz havası ve denizi insana huzur verir. Balık ve ıstakoz cenneti adada sakinlik ve mütevazılığını koruyan Çınarlı öyle sessizdir ki tek hareketi sonbaharda kabaran denizdir. Bir zamanlar pekmezi ve şarabıyla ünlü köyde artık bu iki üründen söz edilmiyor. Köyün tek geçim kaynağı balıkçılık. Bir gece yaşlı bir kadının kuzinede unuttuğu ekmek, köyün ahşap evlerini küle çevirmiş. Uzaktan geçen bir geminin yanaşarak “köy yanıyor uyanın” uyarısı ile ölen olmamış. Saraylar köyünün, zengin mermer yataklarından çıkarılan mermerlerin nakledilmesi için oldukça büyük bir limanı bulunuyor. Bu mermerlerin büyük bölümü başta İtalya’ya olmak üzere ülke dışına ihraç ediliyor. Topağaç’ın bugünkü halkı Bulgaristan, Selanik ve Arnavutluk göçmenleri. Asmalı’nın sakinleri ise Sürmene ve Bulgaristan göçmenleri. İsa peygamberin oturduğu yer” dedikleri taşlık. Bir doktorun satın alıp ev yaptığı kilise için “Köylü onu korudu ama okumuş bir adam korumadı.”diyebilen sakinleri bulunuyor. Geçmişte şaraphaneleri ve zeytinlikleriyle ünlü Gündoğdu’da artık ne şarapçılık kalmış, ne de mahzen. Ne kışın odun kesmeye gidiliyor ne de ağaç çektirmeler ile Erdek’e yakacak odun. Yunanistan’a kadar şarapların gittiği bağları söküp zeytin dikmişler. Son derece muntazam bir şekilde düzenlenmiş set set üzümlükler, meyvelikler, ressamın 20 odalı evi. İçi resimli ahşap evler, süslü püslü şıkır şıkır altın ve porselen eşyalar, çaydanlıklar, fincanlar. Kalesi, manastırları, kiliseler- tavana kadar Çin vazoları- hiçbiri yok şimdi. Üzümlerin asmasında çürüdüğü, bina yapmaktan kumu kalmayan sahili, mermeri, taş ve kireç ocağı, köstebek yuvasını andıran yolları var.