MEHMED ÂKİF / HÜZÜNLÜ BİR YOLCULUK

Hicran Göze Hanımefendi, ilk baskısı Eylül 2008’de okuyucuya sunulan ‘Mehmet Âkif / Hüzünlü Bir Yolculuk’ isimli eserinin, Eylül 2009’da yapılan ikinci baskısı için yazdığı önsözde; eseri niçin kaleme aldığını, eline kalem alan herkese örnek teşkil edecek edebî ve nefis üslupla şöyle açıklıyor:

‘... Kalemi, aczimin şuurunda olarak, Mehmet Âkif’e duyduğum büyük sevginin ve hayranlığın verdiği cesâretle elime almıştım. Bu kitap büyük bir iddianın netîcesi değildi. İslam Âlemi’nin içinde bulunduğu durumdan büyük üzüntü ve ızdırap duyan bir kadının, gerçek bir Müslüman nasıl olur sualinin bütün cevaplarını hayâtının her safhasında olanca açıklığı ve güzelliği ile gözler önüne seren Mehmet Âkif’in bilinmesi, unutulmuşsa hatırlanması arzûsuydu. 

Müslümanların, Müslümanlığın ahlakından, yâni özünden ve gerçeğinden çok uzaklara düştüğü, altınla, gümüşle kucak kucağa yaşar olup ihtişam ve gösterişe merak sardığı devrimizde, bütün bunlara yan gözle dahi bakmayarak Hak bildiği yolda yürüyüp, madde planındaki fakirliğine asâletle göğüs gerip, kimseden bir şey beklemeden büyük bir fazîlet macâdelesi veren Âkif’i tanımaya bu gün hepimizin çok ihtiyacı var. 

Temizlenmek, arınmak ve günahlarımızdan utanmak için.’ 

Eserin üçüncü baskısı Mart 2015’te 16,5 X 21,5 santim ölçülerinde 152 sayfa hacimle yeniden gün yüzüne çıkarıldı. 

Yazar, eserini yazarken gözyaşlarını tutamadığını belirtip asil bir tevâzu ile; ‘Âkif’in o temiz pırıl pırıl, düşmanlarının bile inkâr edemediği berraklıktaki hayâtının içine girince, zamânımızı istila eden kirlerden ve paslardan temizlendiğimi hissettim.’ Diyor. Kumpasla ölçülüp kuyumcu terâzisi ile tartılan kelimelerle dantel gibi örülen cümleleri okuyanlar da kendilerinin bir taksiri olmaksızın, içerisinde yaşadığı ve şâhit olduğu olaylar sebebiyle bedenlerine, hiç değilse gözlerine ve kulaklarına bulaşan kirlerden, kendi gözyaşlarıyla yıkanıp arınacaklar, hafifleyeceklerdir. Mehmet Âkif’i bütün ihtişamı ile tanımanın yanında ikinci ve bî müsl-ü bahâ mânevî kazançtır. Bu kazançların küçük bir bedeli var: Başta Mithat Cemal ve Eşref Edip olmak üzere, okumakta oldukları eserin yazarına duâ.  Âlîcenab okuyucu, rahmet-i Rahman’a kavuşanlardan Fâtiha’larını, hayatta olanlara duâlarını esirgemeyecektir. 

Okuyucunun bir başka kazancı da, artık benzerlerine nâdiren ulaşabileceği güzel, nezih ve zarif Türkçe ile yazılmış bir eser okumanın doyumsuz hazzıdır. Her satır hayranlıkla bir daha… bir daha okunacak, kır çiçeklerinin usâresi ile yapılmış kara kovan balının lezzet ve râyihasını son zerresine kadar hissedebilmek için damağında bekletir gibi aklında ve dimağında beklettikten, silinmeyecek bir şekilde hafızâsına nakşettikten sonra, heyecan ve iştiyakla, sonraki hazlara dolu dizgin koşmaya devam edecektir.  

Mehmet Âkif Ersoy’un ulu şahsiyetinin roman üslubuyla anlatıldığı eser, tabutunun Beyazıd Camii’nde musalla taşına konulmasıyla başlıyor. Geri dönüşlerle Âkif âbidesi kelimelerle inşa ediliyor. Mısır Hidivi Abbas Halim Paşa’nın tahsis ettiği Mısır apartmanında bulunan dâiredeki son günleri hep hüzünlü yolculuğun izlerini taşıyor. Kendisinden ‘canlı cenâze’ olarak bahsediyor. 

Âkif, talep üzerine Prenses Emine Abbas Hanımefendi için ‘Safahat’a, ithaf yazısı yazmak isterken mecalsizlikten kalem elinden kayınca; ‘Kendisine bir şeyler yazacak birini buldum, fakat şimdi de yazacak takat bulamıyorum.’ Diyerek hüznünü ifâde etmiş olmakla birlikte huzurludur. Ömrü boyunca Muhammedî bir tevâzu içinde yaşayan, fakirliğiyle iftihar eden Âkif, ilahî bir tevâfukla ömrünün son günlerini Peygamber (sav) Efendimizle aynı yaşta ebedî âleme intikal edecek olmanın huzurunu yaşamıştır.

Yine Sayın Göze’den öğreniyoruz: 18 Mart 1915’e kadar Âkif’in, Çanakkale için ağlamadığı gün yoktu.  İman edercesine; ‘Bütün dünya toplanıp hücum etse, yine de Çanakkale sütkût etmez’ diyordu. Bu cümle aynı zamanda O’nun dilinden düşmeyen duası idi. Duasının kabul olacağına olan inancını, şiirine;

Cehennem olsa gelen, göğsümüzde söndürürüz.
Bu yol ki Hak yoludur, dönme bilmeyiz, yürürüz; 
Düşer mi tek taşı sandın harim-i namusun, 
Meğer ki harbe giden son nefer şehid olsun. 
Şu karşımızdaki mahşer kudursa, çıldırsa,
Denizler ordu, bulutlar donanma yağdırsa, 
Bu altımızdaki yerden bütün yanardağlar  
Taşıp da kaplasa âfakı bir kızıl sarsar, 
Değil mi cephemizin sinesinde iman bir; 
Sevinme bir, acı bir, gaye aynı, vicdan bir; 
Değil mi ortada bir sine çarpıyor, yılmaz,
Cihan yıkılsa emin ol bu cephe sarsılmaz!
mısralarıyla yansıtıyordu. 

Mehmet Âkif Ersoy, Birinci Dünya Harbi sırasında Avusturya’dan sonra özel bir vazife ile Suudi Arabistan’a gönderilir. İngilizlerin tahriki ile bizi sırtımızdan vurmak için ayaklanan dindaşlarına, tezgâhlanan oyunları anlatmaya, vazgeçirmeye çalışacaktır. Bu görev için kendisine teklif edilen ücreti de, Türkiye’de kalacak olan eşinin masraflarının karşılanması teklifini de sert bir dille reddediyordu. Çölün öldürücü sıcağı ile ve tehlikeli tuzaklarla dolu zor yolculuklarda karşılaştığı engellerle kahramanca boğuşmuş, ümitsizliğe düşen arkadaşlarına moral vermişti. O’nu çölün kavurucu sıcağı değil, Çanakkale vahşetinin oluşturduğu yürek yangını yakıyordu. Bu yangını cehennemî öğle sıcağında Çanakkale’nin kurtulduğu müjdesini alınca, sevinç gözyaşlarıyla söndürebilmişti. O gözyaşları ki gece sabaha kadar hıçkırıklar arasındaki ‘Allah’ım, Çanakkale Destanı’nı yazmadan canımı alma’ yakarışlarıyla devam etmişti. Hicran Göze bu olayı, Eşref Sencer Kuşçubşı’nın ifâdeleriyle şöyle naklediyor:  ‘Geceleyeceğimiz istasyonun ilerisinde bir tepeye çekildi ve görenlerin bildiği çölün yıldızlı gökyüzüne ışıklarını eklemiş mehtâbın aydınlığında hıçkıra hıçkıra şiirini yazdı. Bu müsveddeyi daha sonra defalarca okudu. Fakat hiçbir esaslı değişiklik yapmadı.’ 

*   *   *

Göze Hanımefendi’nin yazdıklarından öğrenileceği üzere Mehmed Âkif, kendi nefsine çok katı olmakla birlikte, muhataplarına hoşgörülü idi. Dünya görüşleri farklı olan Abdülhak Hâmid Tarhan’a nasıl olup da hayranlık duyduğunu merak edenleri; ‘Ben, Abdülhak Hâmid’in ne çıktığı yere çıkabilirim, ne düştüğü yere düşerim.’ Diyerek susturmuştu. O’nun, çok sevdiği dostlarının bulunduğu ve fakat içki içilen bir masada oturmak mecburiyetinde kaldığı andaki tavrı, pek çok kişiye örnek teşkil etmelidir. 

Hicran Göze’nin ‘Mehmed Âkif – Hüzünlü Bir Yolculuk’ ismini verdiği çalışması, ‘büyük bir mustaribin heder olmamış muhteşem hayatını’ anlattığı kitap, ‘hâtıra kırıntılarının derlemesi’ gibi görünse de hepsi bir araya geldiğinde, kaşıkçı elması iriliğinde ve değerinde bir bütün oluşturan  müstesna bir eserdir. 

Bir toplumda, faziletli insanlar yetişmesini sağlamanın bir yolu da, o toplumda yaşamış faziletli insanları tanıtacak, sevdirecek ve örnek alınmasını sağlayacak eserler yazmaktır. 

HİCRAN GÖZE: 

Gazeteci, yazar ve hukukçu. Yarım asırdır devam gazetecilik ve yazarlık hayatında pek çok önemli esere imza attı.

1931’de Kadıköyü’nde İbrahimağa Mahallesi’nde, Ruhsar- İhsan Gürsan çiftinin kızı olarak dünyaya geldi.  Çocukluğu, babasından ayrı olarak anneannesi Nigâr Hanım ve dayısı Basri Kayaman’ın himâyesinde, eski Kadıköyü’nün güzel ve nezih atmosferinde geçti. Kadıköyü’ndeki 35. Gâzi ilkokulunu bitirdikten sonra bir zamanlar Kızıltoprak’ta Zühtü Paşa’nın köşkü olan Kadıköy Kız Ortaokulu’nda birinci ve ikinci sınıfları okudu. Ortaokulu Zühtü Paşa’nın kızlar için yaptırdığı Kızıltoprak’taki taş mektep’te bitirdikten sonra gene aynı paşanın hayır eseri olan günümüzdeki adıyla Kenan Evren Lisesi’nde lisenin birinci sınıfını bitirdiği sırada okulun kapatılması üzerine lise tahsilini Çamlıca Kız Lisesi’nde tamamlayarak 1950 senesinde mezun oldu. Hayatına üvey baba olarak giren Avukat Burhanettin Güleryüz’ün fikrî yapısının şekillenmesinde payı büyüktür.  

1950 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne girdi. Sınıf arkadaşı olan Ergun Göze ile 1954’te evlendi. Fakülteden evliliğin araya girmesiyle ve anne olmanın yüklediği sorumluluk sebebiyle biraz gecikmeyle 1956 senesinde mezun oldu. Üç çocuğu,  beş torunu ve bir de torun çocuğu bulunmaktadır.

Bir dönem ‘Bâbıâli’de Sabah Gazetesi ’nde imzasız olarak ‘Kadın ve Ev ’ köşesini hazırladı. Hicran Göze’nin, ‘Yeşilay ’, ‘Töre’, ‘Büyük Türkiye’, ‘Şadırvan ’ ve ‘Kubbealtı Akademi’  mecmualarında yazıları yayınlanmıştır.  

Gençlik yıllarında Yeşilay Cemiyeti Kadınlar kolu gibi birçok dernek bünyesinde aktif faaliyet gösteren Hicran Göze, yazı çalışmalarına hâlen devam etmektedir.   

Yayınlanmış eserleri: *O Bir Yetim İdi, *Sulh Peygamberi, *Kılıcın Hakkı (üç safhada Hz. Peygamberin hayatı), *Türk Kadını (Muhtelif mecmualarda çıkan yazıların toplamı), *İçkinin Kokusu, Sigaranın Dumanı ve Kadın (Uzun seneler Yeşilay mecmuasında çıkan yazılar), *Âyetler ve Kadınlar (Kadın konusundaki âyetleri inceleyen bir araştırma), *Zor Yılların Zor Kadını Halide Edip Adıvar  (biyografi), *Mâverâdan Gelen Ses (Sâmiha Ayverdi biyografisi),  *Kadıköylü Yıllarım  (hâtıra ), *Hüzünlü Bir Yolculuk - Mehmed Âkif (biyografi), *Bir Zamanların Kadıköyü’nde Edebiyatçılar ve Aşkları

İSMET BİNARK’tan 2 kitap:

1-KÜLTÜR VE DİN:

11,5 x 19, santim ölçülerinde 88 sayfalık kitapta; ‘din’ olgusunun, insan topluluklarının ‘millet’ hâline gelişindeki yeri ve önemi anlatılmakta, kültür ve dinin târifleri verilmektedir. Hacim itibâriyle küçük, muhtevâ itibariyle zengin ve faydalı eser ayrıca; din ve kültür münâsebetleri, İslamiyet’te toplumun bütünleşmesi hakkında kısa fakat öz bilgiler sunmaktadır. Son bölümlerde; kitapta bahsi geçen kelime ve kavramları, efrâdını câmi, ağyarını mâni ölçüsünde açıklayan lügatçe ile yazarın biyografisi bulunmaktadır. 

2-KÜRESELLEŞMENİN DİN VE TOPLUM YAPISI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: 

Aynı ölçülerde 78 sayfalık kitapta; küreselleşmenin din üzerindeki etkileri, dinin milletlerarası mnâsebetlerdeki rolü, küreselleşmenin İslam coğrafyası, Türk dünyası ve milletimizin dinî hayatı ve toplum yapısı üzerindeki etkileri, küreselleşmenin sorgulanması konuları ele alınmakta, son bölümde ise genel bir değerlendirme sunulmaktadır. 

Bu kitabın sonunda da küçük bir lügatçe bulunmaktadır. 

Her iki kitapta bulunan Türkiye’nin önde gelen mutasavvıf ve mütefekkir yazarı Sâmiha Ayverdi Hanımefendi’nin konu ile ilgili mısra-ı berceste kabilinden açıklamaları ve yazarın önsözleri esere derinlik ve zenginlik kazandırmaktadır. 

Millet olarak bütünlüğümüzün ve varlığımızın, onunla bağlantılı olarak da devlet olarak gücümüzün korunması açısından son derece önemli bilgilerin ve yapılması gerekenlerin ipuçlarını ihtiva eden kitaplar; küreselleşmenin oluşturduğu tehditler karşısında yeni düzenlemeler yapmak mecburiyeti ile karşı karşıya bulunan Millî Eğitim Bakanlığı, Kültür Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı için rehber olacak muhtevâdadır. 

ZÂHİR YAYINLARI: Atatürk Caddesi, Âdile Nâşit Sokağı Nu: 8/A Sahrayıcedit, Akıdöy-İstanbul. Telefon: 0.216-357 20 90 www.zahiryayinlari.com

SITKI ASLANHAN’dan 3 Kitap:

1-HAYATA GÜLÜMSE 
13,5 X 21 santim ölçülerindeki 208 sayfalık kitapta;  gerçek mutluluk ve başarının ne olduğu ile ilgili farklı bir bakış açısı getirilmeye, kaybettiğimiz bazı değerlere sahip olduğumuz fakat kullanmadığımız potansiyelimizin gözler önüne serilmeye çalışılmaktadır.

2-BAŞARIYA GÜLÜMSE
Aynı ölçülerde, 232 sayfalık kitapta; başarıya ulaşma noktasında beyninizin, ruhunuzun nasıl kontrol edebileceğine dair ipuçları ve formüller verilmektedir. Bu formüller, başarıya giden yolda hedefin belirlenmesine ve zamanın doğru bir şekilde kullanılmasına rehber olacaktır.  duyarlı bir genç olabilmenize rehber olacaktır.

3-GELECEĞE GÜLÜMSE 
Aynı ölçülerde, 216 sayfalık kitap; gençlerin hayat yolculuğuna kimi zaman hikâyelerle, kimi zaman tecrübelerle, kimi zaman da nasihatlerle ışık tutan rehberdir.

HAYAT YAYIN GRUBU: Nişancı Mahallesi, Dâvutpaşa Caddesi Nu: 26/1 Eyüp 34050 İstanbul. Telefon: 0.212-613 11 00 Belgegeçer: 0.212-613 11 55 www.hayatyayingrubu.com e-posta: [email protected]


ÇANAKKALE 1915

Haluk Oral, Peter Pedersen ve Julian Thompson’un yazdığı Emin Yener’in Türkçeye çevirdiği 23 X 28 santim ölçülerinde, renkli ve 64 sayfalık kitapta, 25 Nisan 1915’ten 9 Ocak 1916’ya kadar; Avusturya, Yeni Zelanda, Büyük Britanya ve Anadolu’dan gelen askerî birliklerin Gelibolu Yarımadası için giriştikleri şiddetli mücâdeleleri anlatıyor.    

İtilaf kuvvetleri Çanakkale Boğazı üzerinden Rusya'ya uzanan bir denizyolu geçidi oluşturmak ve Osmanlı'nın başşehri İstanbul'u ele geçirmek istiyordu. Daha fazla sayıda ve daha iyi teçhiz edilmiş birliklere sahip olmalarına rağmen İthaf kuvvetleri cesur ve işini bilen Türkler karşısında ağır kayıplar verdi. Tarihin seyri kökten değişti.

TÜRKİYE İŞ BANKASI KÜLTÜR YAYINLARI: 

İstiklal Caddesi Meşelik Sokağı Nu: 2 Kat: 4 Beyoğlu, İstanbul (T. İş Bankası Parmakkapı Şubesi üzeri) 

Telefon: 0-212 252 39 91 Belgegeçer: 0.212-252 39 95 www.iskultur.com.tr e-posta: [email protected]

KISA KISA:

1-TÜRKLERİN TARİHİ: İlber Ortaylı. Timaş Yayınları.
2-ÖNCEKİLERİN MASALLARI (Esârîtu’l-Evvelin) HANGÂH: Çınar Ata.  Ötüken Neşriyat.
3-UNUTAMADIKLARIM: Yavuz Bülent Bâkiler. Yakın Plan Yayınları. 
4-GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE MİSTİSİZM VE TASAVVUF: Prof. Dr. Kenan Erzurumlu. Bilgeoğuz Yayınları. 
5- TÜRKİYE-ORTA ASYA EDEBÎ İLİŞKİLERİ: Prof. Dr. Cemal Kurnaz. Akçağ Yayınları.

DERKENAR: 
MEHMET ÂKİF ERSOY’DAN NÜKTELER, ÖZLÜ SÖZLER
Mehmet Âkif Ersoy'un hayatı, eserlerinden de önemlidir. Her şeyi ile entelektüel ahlak sahibi olan o önemli insan, nükteleriyle de dikkat çekmektedir.

BAYTAR  
Âkif’i küçümseyen bir batı hayranı, kendisine yaklaşarak sorar:
-Affedersiniz, sizin için baytar diyorlar.  
Âkif hiç istifini bozmadan cevap verir: 
-Evet. Bir yeriniz ağrıyorsa tedâvi edebilirim. 
*Bilir misin? Doğduğun zaman, sen ağlardın, gülerdi âlem.
Öyle bir hayat yaşa ki öldüğünde sen gülmelisin, seni tanıyanlar tutmalı mâtem.  

KADINLAR
Berlin'de, Alman kadın Âkif'’sorar:
-Efendim, ülkenizde kadınlar hep haremlerde mahpus kalır, dışarı çıkamazlarmış öyle mi?
Diye sormuş. Mehmed Âkif’in cevabı:
-Ah madam! Keşke dediğiniz gibi olsaydı. Size benzeyeceğiz diye kadınlarımızı bir dışarı saldık, şimdi ise içeri alamıyoruz.

*Ne büyük söyle, ne çok söyle; yiğit işde gerek.
Sözü sağlam, özü sağlam adam ol, ırkına çek