TÜRK MİLLETİNİN ULU ÖNDERİ MUSTAFA KEMAL ATATÜRK
Birinci Dünya Savaşı nihayete erdiğinde Mondros Ateşkes antlaşması imzalanması ile vatan topraklarını paylaşılacaktı. Fakat duruma el koyan Mustafa Kemal, 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkarak milli mücadelenin temellerini attı.
23 Nisan 1920 tarihinde TBMM’nin açılmasına önder olan Mustafa Kemal Meclis tarafından da Hükümet Başkanı seçildi. 5 Ağustos 1921’de yine Meclis tarafından Başkomutan seçildi. Sakarya Savaşı’nın kazanılmasındaki büyük başarısı ve emeklerinden dolayı Gazilik ünvanı ve Mareşallik rütbesi ile şereflendirildi.
29 Ekim 1923 tarihinde Cumhuriyet ilan edildi ve Mustafa Kemal Atatürk Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanı koltuğuna oturdu. 1934 yılında Gazi Mustafa Kemal’e meclis “ATATÜRK” soyadını layık gördü.
ATATÜRK ‘ün ölümü 10 Kasım 1938'de gerçekleşti. Ölümünün ardından, 21 Kasım 1938'de geçici olarak Ankara Etnografya Müzesi'ne konulan naaşı, 10 Kasım 1953'te kendisi için inşa edilmiş anıt mezar olan Anıtkabir'e nakledildi.
Sirenler Gazi'ye veda için çaldı, Türkiye yasa boğuldu. O acı haberi tüm gazeteler manşetlerine taşıdı.. Mustafa Kemal Atatürk'e artık veda ediliyordu, 10 Kasım sabahı tüm gazeteler yaslarını manşetlere yansıttı. Manşetlere sığmayan hüzün Gazeteler matem haberini yıldırım baskıyla duyurdu. Bütün sayfalarda hüzün vardı.
Türkiye’de değil, bütün dünyada hüzünle karşılandı 10 Kasım 1938'de. Pek çok ülkede bayraklar yarıya indi, bir aylık ulusal yas ilan edildi, okullar tatil edildi.
Atatürk hayatını kaybettiğinde Atatürk’ün "Benim naçiz vücudum bir gün elbet toprak olacaktır fakat Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır", "Yeni nesil İstikbal sizindir, Cumhuriyeti biz tesis ettik onu ilave idame edeceksiniz" GÜZEL ÖZLÜ SÖZLERİ yer aldı."
Atamızın Vefat haberi, Atatürk'ün fotoğrafları ve siyah manşetlerle basıldı. Cumhuriyet gazetesi, tüm baskıyı Mustafa Kemal Atatürk'ün vefatına ayırdı. Hayatı ve son günleri anlatıldı. Yazarları köşelerinde Atatürk'e yer verdi. Siyah manşetle çıkan Akşam gazetesi de, sayfalarında Atatürk'ün askeri başarılarından söz etti. Ulus gazetesi, Türk milletine başsağlığı dileyerek, "Kurtarıcısını ve en büyük evladını kaybettin" başlığını attı.
Son Posta gazetesi de ikinci baskıyla acı haberi "Türk milleti ulu şefine insanlık büyük evladını kaybetti. Onun hatırasına ilelebet sadık kalma, ant içmiş olan Türk milleti sağ olsun" başlığıyla haberi okurlarına duyurdu."Bütün sömürülen halklar Atatürk’ü kendilerine örnek almışlardır" Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün vefatı dünya basınında da geniş yankı buldu.
Atatürk'ün bütün faaliyetleri ile mazlum milletlerin sembolü haline geldiğini belirten Tarihçi Akademisyen Ahmet Taşağıl, "Bütün sömürülen halklar Atatürk’ü kendilerine örnek almışlardır. Atatürk’ün rol modelleri ölümüyle birlikte büyük bir yıkıma, hayal kırıklığına uğradı" dedi.
Yunan basını: Bir insana bu derece sevgi gösterisi az görülür şeylerden biridir diye yazarak gazeteleri Atatürk'e duyulan büyük sevgiyi öne çıkardı. "Bir insana ölümünden sonra bu derece sevgi ve yas gösterileri yapılması milletler tarihinde az görülen şeylerdendir" denildi.
Atatürk’ün ölümünden sonra kendisinin özellikle emperyalist güçlere karşı barışı, bağımsızlığı hedefleyen milletlerin bir sembolü olmuştur.."Atatürk'ün ölümü dünya için de derinliği ölçülmez kayıptır"
Atatürk'ün vefatı Sovyet basınında da yer buldu. "Onun ölümü, dünya için de derinliği ölçülmez bir kayıptır" dendi. Çin gazetelerinde de "Atatürk’ün kaybı sadece Anadolu açısından değil kendi bulundukları coğrafya açısından da büyük bir kayıp" şeklinde haberler yapıldı.
sadece yerli basında değil, yabancı basında da önemli yer buldu. Pravda’dan Le Monde’a birçok ünlü gazete bu haberi manşet yaptı veya birinci sayfasında yer verdi. Haber gazetesi “Atamız öldü. Yaşasın Cumhuriyet!” ifadesini kullanırken, Paris Soir gazetesi Fransa dışişleri bakanının şu sözlerine yer verdi: “Kahramanlığı ve dehası ile ülkesinin bağımsızlığını ve kalkınmasını sağlayan Cumhurbaşkanı Atatürk’ün ölümü, takdire şayan bir ülke olan Türkiye için çok büyük bir kayıptır.” 10 Kasım’ın ulusal ve uluslararası medyadaki yansımaları bazı ülke liderleri yazarlar ve o yılların yazılı basınında yer alan haberler şöyledir
Türkiye'de Ermenice yayın yapan Nor-lur gazetesi manşetinde, "Atatürk vefat etti ancak sonsuza dek Türk milletinin kalbinde yaşayacak" ifadelerini kullandı. Gazete ilk sayfasında Atatürk'ün sözlerine ise Türkçe yer verdi.
Lo Peti gazetesinin de "Atatürk’ün ölümü ile beraber doğunun, şarkın barış kubbesi yıkılmıştır artık kimse bundan sonra barışı garanti edemez ve büyük bir dünya savaşı gelebilir" ifadeleriyle bir haber yer aldı.
Almanya, Türk Milletinin bu ölçülmez derecede büyük ziyanından dolayı acısını samimi olarak katılmaktadır. Atatürk bütün dünyanın hayran kaldığı bir kalkınma yapan ilk devlet başkanı olmuştur.
(ALMANYA / Beobahter Gazetesi)
Büyük Atatürk'ün ufulünden dolayı teessürümüz o derece derin ve sonsuzdur ki, bunu ifade etmek için kelime bulamıyorum. Çünkü Atatürk, yalnız Türkiye'nin değil, bütün şarkın Ata'sı idi.
(AFGANİSTAN / Emanullah Han)
Istırap çeken dünyada barış ve esenliği yeniden kurmak ve insanlığın yalnız maddi değil, manevi gelişmesini sağlamak isteyenler Atatürk' ün iman verici ve yön göstericiliğinden örnek ve kuvvet alsınlar." "O, kendi milleti ve beşeriyet alemi için beslediği muhabbetle, bir dahinin neler yarattığına dair, cihana fevkalade heyecanlı bir sahne seyrettirmektedir." "Atatürk tarihten hakiki dersler almış nadir büyüklerden biridir. Bütün çaba ve uğraşmaları yalnız kendi ulusu içindir." (ALMANYA / Prof. Herbert MELZIG-Tarihçi)
Kişisel kazanç ve ün peşinde koşan basit bir diktatör değil, gelecek kuşaklar için sağlam temeller atmaya uğraşan bir kahramandı. " (ALMANYA / Prof. Walter L. WRIHT Jr.)
Asker, devlet adamı, çağımızın en büyük liderlerinden biri idi. Kendisi, Türkiye'nin, dünyanın en ileri memleketleri arasında hak ettiği yeri almasını sağlamıştır. Keza O, Türklere, bir milletin büyüklüğünün temel taşını teşkil eden, kendine güvenme ve dayanma duygusunu vermiştir. (ABD / General Mc ARTHUR)
Atatürk bu yüzyılın büyük insanlarından birinin tarihi başarılarını, Türk halkına ilham veren liderliğini, modern dünyanın ileri görüşlü anlayışını ve bir askeri lider olarak kudret ve yüksek cesaretini hatırlatmaktadır. Çöküntü halinde bulunan bir imparatorluktan özgür Türkiye' nin doğması, yeni Türkiye' nin özgürlük ve bağımsızlığını şerefli bir şekilde ilan etmesi ve o zamandan beri koruması, Atatürk' ün Türk halkının işidir. Şüphesiz ki, Türkiye' de giriştiği derin ve geniş inkilaplar kadar bir kitlenin kendisine olan güvenini daha başarı ile gösteren bir örnek yoktur. (ABD / John F. KENNEDY-A.B.D Başkanı)
Benim üzüntüm, bu adamla tanışmak hususundaki şiddetli arzumun gerçekleşmesine artık imkan kalmamış olmasıdır. "Sovyet Rusya Hariciye Nazırı Litvinof ile görüşürken kendisine onun fikrince bütün Avrupa' nın en kıymetli ve en ziyade dikkate değer devlet adamının kim olduğunu sordum. Bana Avrupa' nın en kıymetli devlet adamının Türkiye Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal olduğunu söyledi. " (ABD / Franklin D. ROOSEVELT-A.B.D Başkanı)
Atatürk'ün dış münasebetler konusu üzerindeki görüşlerini inceleyen bir kimse, fikirlerinin değeri ve ifade edildikleri zamanı aşan manaları karşısında daima hayrete düşer. (ABD / Awra M. WARRENGl-A.B.D. Büyükelçisi)
Atatürk öyle bir insandır ki, hayali değildir. İstediğini bilir, bildiğini yapar, yapamayacağı bir şeyi de istemez. "
(AVUSTURYA / KRIPPEL-Heykeltraş)
Mustafa Kemal yeni Türkiye' nin kalbidir. Eski, yıpranmış bir toplumdan yepyeni, güçlü bir millet yaratmış, eşsiz kişiliğiyle kendini herkese saydırmış, enerjisiyle herkesi kendine inandırmıştır.
(ÇİN / Ma Shao-Cheng-Yazar)
Akıllı ve barışçı yöntemlerle gerçekleştirdiği eseri halkların tarihinde izlerini bırakacaktır.
(FRANSA / Albert LEBRUN-Fransa Cumhurbaşkanı)
Fransa, kendisine pek çok dostluk belirtileri göstermiş olan bu büyük adamın anısını daima canlı tutacaktır.
(FRANSA / Eduard DALADIER-Fransa Başbakanı)
Yeni Türk Devleti ile Ankara Antlaşması' nın imzalanması nedeniyle; "Bizi arkadan vurdu, dağ başındaki haydutlarla, Mustafa Kemallerle anlaştı" diyenlere Fransız Başbakanının Mecliste verdiği cevap:
Dağ başındaki haydutlar diye isimlendirdiğiniz kahraman Mustafa Kemal ve O' nun tüm askerleri burada olsalardı teker teker hepsinin heykellerini dikerdik. Böylesine kahraman bir antlaşma imzalamaktan gurur duyuyorum.
(FRANSA / BRIAND-Fransa Başbakanı)
Karşımdaki bu büyük adamda, keşfettiğim bu büyük meçhulde maharet ve karakter o kadar iyi işlenmişti ki, sözlerinde hiçbir şüphe aranamazdı. "O, yüce bir dağa benzer. Eteğinde yaşayanlar bu yüceliği fark edemezler. Bu dağın azametini kavrayabilmek için, Ona çok uzaklardan bakmak gerekir. " (FRANSA / Claude Farrer-Yazar)
Bu, insanlığa denenmiş bir felsefe örneği olarak sunulabilir. Atatürk yüz yıllara sığabilecek işleri on yılda tamamladı. (FRANSA / Gerrad Tongas- Yazar)
Eski Osmanlı İmparatorluğu bir hayal gibi ortadan silinirken, milli bir Türk Devleti'nin kuruluşu, bu çağın en şaşırtıcı başarılarından birisidir. Mustafa Kemal, yüce bir eser ortaya koymuştur. Atatürk' ün parlak başarısı bütün sömürgeler için bir örnek olmuştur. (FRANSA / Prof. Maurice BAUMANT)
“Atatürk öldü. Barış kubbesinin Doğu sütunu yıkıldı. Artık evrende barışı kimse garanti edemez. Nitekim Avrupalı devlet adamları; O’nun 1930’da yaptığı uyarı ve tavsiyeleri dinlememiş ve dünyayı 1939 yılında ikinci büyük savaş felaketinin içine sürüklemişlerdir.” ( FRANSA SANERWIN )
Savaşta Türkiye' yi kurtaran, Savaştan sonra da Türk Milletini yeniden dirilten Atatürk' ün ölümü, yalnız yurdu için değil, Avrupa için de büyük kayıptır. Her sınıf halkın O' nun ardından döktükleri içten gözyaşları bu büyük kahraman ve modern Türkiye'nin Ata' sına değer bir görünümden başka bir şey değildir.
(İNGİLTERE / Winston CHURCHILL-İngiltere Başbakanı)
Türkiye' yi yaratan, tarihimizin bu en Büyük Adam'ını başımı en derin hürmetle eğerek selamlarım.
(İSVİÇRE / Prof. MORRF)
Üstün iradesi, tükenmez cesareti ve eşsiz sezişi ile hasımlarını dize getirdi. Fazilet ve ciddiyeti, üç yılda memleketine yalnız askeri değil, aynı zamanda tam ve doyurucu bir siyasi zafer kazandırdı.
(İTALYA / F.Perrone Di San Martino-Yazar)
Büyük adamlar, kuşaklarının başındadır. Türk Milleti'nin başındaki büyük ve dahi Atatürk, politika ve savaş alanlarında yılmayan büyük ve yurtsever bir insandı.
(LÜBNAN / KERAMA-Lübnan Başbakanı)
Türkler O'na çok haklı olarak Atatürk dediler ve kendilerini baba tanıdılar. Gerçekten de O, ulusunu seven ve ulusu için didinen bir baba olmuş ve yurdunu çok az bir zamanda verimli, yaratıcı bir gelişmeye yöneltmiştir.
(MACARİSTAN / Gyula KORNİS- Macar Meclis Başkanı)
Şöhreti bütün cihana yayılmış olan tecrübeli başkanın yönetimi herkesin sevgi ve saygısını çeken büyük Türk Milleti'nin milli bağımsızlığını devamlı bir başarı ile kuvvetlendirmiş ve yeni milli yapısını yaratmıştır.
(SSCB / Kalinin-Sovyet Başbakanı)
Atatürk yalnız Türk tarihinin büyük bir siması değil, aynı zamanda bir büyük barış adamıdır. O'nun yeni Türkiye'yi yaratan eseri, yüzyıllara intikal eden bir anıt olarak kalacaktır.
(YUNANİSTAN / General METAKSAS-Yunanistan Başbakanı)
Dünya sahnesinden tarihin en dikkatli, çekici adamlarından biri geçti. (ABD / Chicago Tribune)
Bu Türk Milleti yastadır. Çünkü yeni Türkiye'nin yaratıcısı olan eşsiz şefini kaybetmiştir. "Atatürk eski Türkiye'den modern bir devlet çıkarmıştır." (ARNAVUTLUK / Stipsi Gazetesi)
BELÇİKA BASINI : Milletine bu kadar az zamanda bu ölçüde hizmet edebilen tek devlet adamı Atatürk' tür.
(Libre Belgique Gazetesi) Atatürk, yirminci asrın en büyük gerçeğini yaratan adamdır.(Nasyonal Tidende Gazetesi )
Atatürk, açık kıvılcımlı gözlerini hayata kapadı. Politik sahneden tükenmez bir enerji kaynağı, kuvvetli bir sima çekiliyor.(BULGARİSTAN / Zoro)
Bu derece yüksek hilkatte bir adama sahip olduklarından dolayı, Türklere gıpta ediyoruz.(ÇEKOSLAVAKYA / Ceska Slova Gazetesi)
Biz Çinli'ler hepimiz bu mateme iştirak ediyoruz. Zira, büyük bir milletin çok sevilen büyük Ata'sının ölümü yalnız Türkiye için değil, aynı zamanda bizim kıtamızda ve bütün dünyada büyük bir boşluk bırakmıştır.(ÇİN)
Atatürk, eserlerinin büyüklüğü bakımından dünyada çok önemli bir mevki teşkil etmektedir.(FİNLANDİYA / Gazete Svenska Pres)
FRANSA BASINI : Atatürk büyük bir şahsiyet, çok büyük bir komutan, politik bir dehadır.(Excelsior Gazetesi) Atatürk' ün yurt kurtarıcı olduğunu, milletlerin en vefalısı olan Türkler asla unutmayacaklardır.(Noell Roger Gazetesi)
Dünyanın yetiştirdiği en büyük insanlardan biri. (HİNDİSTAN / Star of India)
İNGİLTERE BASINI : Atatürk, Türk Milleti'nin ruhunda Türk Bayrağı gibi dalgalanan bir baştı.
( Daily Telegraph Gazetesi ) Türkiye' nin önceki kuşaklarından hiçbirine nasip olmayan özgürlük ve güven dolu bir hayat sağladı. Başarıları, Türkiye' nin Avrupa devleti olmasını sağladı, yakın doğunun tarihini değiştirdi.
"Padişahların gösterişini, halifeliğin çekiciliğini umursamayıp bakışlarını, ordularının belkemiği olan Anadolu çiftçisine sevgiyle yöneltti."(Times Gazetesi) Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti'ni hesaba katılması gereken kuvvetli bir memleket haline getirmeiştir. (Daily Expres Gazetesi ) İngiltere önce, cesur ve asil bir düşman, sonra da sadık bir dost olarak tanıdığı büyük adamı selamlamaktadır.( Sunday Times Gazetesi )Savaş sonrasının en ileri gelen devlet adamlarından biri. Kendi başına bir klas oluşturuyordu ve hemen her açıdan tekti.( The Fortnightly Gazetesi )
İRAN BASINI : Atatürk yalnız kahraman milletinin büyük bir Şef'i olmakla kalmamıştır. O, aynı zamanda insanlığın da en büyük evladı olmuştur.(İran Gazetesi)Atatürk gibi insanlar bir nesil için doğmadıkları gibi belli bir devre için de doğmazlar. Onlar önderlikleriyle yüzyıllarca milletlerin tarihinde hüküm sürecek insanlardır. "Atatürk gibi dehalar sadece görünüşte ölürler. Oysa, gerçekleştirdikleri eserlerle daima hayattadırlar."
(Tahran Gazetesi)
İTALYA BASINI : Atatürk'ün ölümü ile Yakın Doğu' nun gelişmesine birinci derecede etken olan son derece kuvvetli bir şahsiyet kaybolmuştur. ( Tribuna Gazetesi) Atatürk'ün ölümü ile dünya büyük bir liderini kaybetti.
( Gazeta Del Popolo)
Şaşırtıcı ve çekici bir kişi. Asker olarak büyük, fakat devlet adamı olarak daha büyük.(JAPONYA / Japan Times)
LÜBNAN BASINI : Dünyanın çok nadir yetiştirdiği dahilerdendir. Dünya tarihinin gidişini değiştirmiştir.(An Nahar Gazetesi) Atatürk, dünyanın çok nadir yetiştirdiği dahilerdendir. O, bütün bir tarihin seyrini değiştirmiştir.
(Ennehar Gazetesi) Kelimenin tam anlamıyla bir yapıcı ve yaratıcı olan Atatürk, dünya haritasında memleketine yepyeni bir sınır çizmiştir.( Loryan Gazetesi)
MACARİSTAN BASINI : Yüzyılımızda, "olmayacak hiçbir şey yoktur" şeklindeki tarihi gerçeği ıspatlayan ilk adam olmuştur.( Gazete Esti Ujsag.Macar.) Dünya, bu savaş ve barış kahramanı büyük adamın ölümü ile yoksul düşmüştür. (Pester lioyd Gazetesi)
MISIR BASINI : Çağının, belki de tüm tarihin en olağanüstü kişilerinden biri.(Egyptian Gazetesi) Atatürk'ün yaptıkları insanoğlunun kolay kolay yapabileceği şeylerden değildir. O, büsbütün başka bir insandı. (El-Mısri Gazetesi)
NORVEÇ BASINI :Atatürk, tarihte, memleketinin en büyük adamlarından biri olarak kalacaktır.( Le Morgen Bladet Gazetesi)
POLONYA BASINI : Atatürk zaferiyle, milletin hayatında bugünkü yeni merhaleye yol açmıştır.(Polska Zbrozna Gazetesi) Atatürk, yeni Türkiye'yi kılıcı ile kurtarmış ve dehası ile düzene sokmuştur. O'nun yaratıcı ruhunun ve coşkun yurtseverliğinin harekete geçmediği hiçbir alan yoktur.(Gazeta Polska)
ROMANYA BASINI : Atatürk, tarihte teşkilatcı bir dahi, bir milletin harikalar yaratan yöneticisi ve memleketinin kurtarıcısı olarak kalacaktır.( Independance Romaine Gazetesi) Atatürk, zamanımızın en büyük devlet adamlarından biriydi.(Üniversal Gazetesi )
SURİYE BASINI :Atatürk'ün başardığı işler mucize ve harika kabilindedir. Birkaç yıl içinde memleketinde yaptığı inkilaplar, birkaç yüzyılda gerçekleştirilmeyecek işlerdir.( El Tekaddum Gazetesi) Vatanını muhakkak bir parçalanmaktan kurtararak devlet gemisini güvenilir bir limana götürdükten sonra milletinden bir taht istemedi. O, kelimesinin bütün anlamıyla bir insan, eşsiz bir dahi, kahraman bir asker ve siyaset adamı idi...(Elifba Gazetesi)
Tarih, silinmez harflerle bu devlet adamının ismini hak edecektir. Atatürk bir halk adamıdır. Kırılmaz azmi, keskin zekası ve kudreti kendisini yendiği alın yazısının önüne getirmiş, böylece yeni Türkiye'nin yaratıcısı olmuştur.(YUGOSLAVYA / Politika Gazetesi)
YUNANİSTAN BASINI : Atatürk, ölümünden önce herkes tarafından saygı gösterilen, değer verilen güçlü, dinç ve çalışkan bir Türkiye yaratma ülküsünü tamamıyla başardı. (Elenikon Mellon Gazetesi) Çok, pek çok devrimciler görüldü. Fakat hiçbiri Atatürk'ün cesaret ettiği ve muvaffak olduğu şeyi yapmadı. (Messager D'Athenes Gazetesi)
