Araştırmacı, gazeteci-yazar Oğuz Çetinoğlu tarafından kaleme alınan “Tarih Sözlüğü” kitabı Bilge Oğuz Yayınları (0.212 5273366, www.bilgeoguz.com.tr) tarafından neşredildi. Deyimler, terimler, kavramlar ve kelimelerden oluşan tarih sözlüğü özellikle tarih konusunda genelinde meraklı olanlara iyi bir tarih kılavuzu sunuyor. İki bölümden oluşan eser ciddi ve titiz bir çalışma ürünü olduğunu kitabın sayfalarını karıştırdıkça daha iyi anlaşılıyor. Yaklaşık beş yüz sayfa ve iki bölümden müteşekkil “Tarih sözlüğü” kitabı uzun yıllar araştırma, çalışma ve sınıflandırma aşamalarından geçirilerek alfabetik bir sıraya göre okuyucuya mükellef bir yemek gibi sunulmuş. Böylesine önemli ve bir o kadar faydalı eserden dolayı velut kalem Oğuz Çetinoğlu’nu yürekten tebrik ediyorum. Bu güne kadar birbirinden önemli araştırma ve inceleme kitaplara imza atan Oğuz Çetinoğlu, tarih sözlüğü kitabını şu mühim cümlelerle tanıtıyor: “Bu kitap, yalnızca bir sözlük değildir. Gizli kalmış gerçeklere ulaşılmasını sağlayacak bir rehberdir. Satır aralarında sizi hayrete düşürecek, hüzünlendirecek ve geçmişimizle gurur duymanıza yol açacak hakikatleri öğreneceksiniz. Tarih deyimlerinin yanında, tarihin geçmiş dönemlerinde kullanılan, Türkçenin zenginliğinin ve güzelliğinin örnekleri olan ve fakat ne yazık ki unutulmuş deyimlerine de yer verilmiştir. Tekrar kullanılmalarına, dolayısıyla Türkçemize yeniden kazandırılmasına vesile olunabilir ümidiyle... Çok önemli keşif ve icatlar ile çoğunluk tarafından merak konusu olan dünyada, Türklerde – Türkiye’de ve İstanbul’da ilkler konusu da kitaba dâhil edilmiştir. Böylece kitabın, kültür yarışmalarına katılacak kişiler için bir başucu kitabı olması amaçlanmış, bir boşluğun doldurulması düşünülmüştür. Bu kitap; kuru ve ruhsuz bir sözlük değildir. Kültür zenginliklerimizin köklerinden alınan öz bilgilerle ve günün gerçeklerini yansıtan yorumlarla renklendirilmiş, geçmişten geleceğe uzanan bilgi paketidir.” Araştırmacı-yazar Oğuz Çetinoğlu’nun kaleme aldığı şu eserlerde bu ramazan ayında okunması ve üzerinde durulması gereken kitaplarından bazıları: “Kültür Zenginliklerimiz”, “Açıklamalı Yorumlu Kronolojik Kültür-sanat Tarih Ansiklopedisi (4 Cilt)”, “Osmanlı Devleti Kırım Hanlığı İlişkileri” , “Türklerde İnanç Hayatı.”. İşte kitabın sayfalarını karıştırıp rastgele seçtiğim bir sayfadan bir terim “İstanbul Kadısı” şöyle izah ediliyor: “Osmanlı padişahlarının sefere çıktıklarında veya bazılarının yaptığı gibi, geçici bir süre için Edirne Sarayı’na gittiklerinde padişahın, yerine bıraktıkları kişi. Bunlara sadaret kaymakamı da denilirdi. Sadrazamın da sefere çıkması halinde görevlendirilen kişi için aynı deyim kullanılırdı.” Yukarıda verdiğim örnekten de anlaşılacağı gibi kitap kuru bir tarihi verip çekmiyor. Yerine göre umumi yorum yapılıyor, yerine göre terim ve kelimenin kaynağına iniliyor. Bu yönüyle alanında çalışılmış en önemli bir eser olarak ortaya çıkıyor. Kitabın bir küçük olumsuz yanı “içindekiler” kısmı olmayışıdır. İçindekiler kısmı olsaydı araştırmacılar için daha pratik ve zamandan tasarruf edilerek istifade edilirdi diye düşünüyorum. İnşallah bundan sonraki baskılarda içindekiler kısmı da yer alır. Oğuz Bey’i bu güzel ve hummalı çalışmadan dolayı tekrar kutluyor daha nice eserler kazandırmasını temenni ediyorum. Sultan Abdülaziz Nasıl Devrildi? Ramazan ayında Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından bu yıl 30’uncusu düzenlenen İstanbul Beyazıt Kitap ve Kültür fuarında birbirinden önemli eserler okuyucuların ilgisini bekliyor. Her yıl olduğu gibi bu yılda kitap ve kültür fuarını ziyaret ettim. Kitap imzalayan Kadir Mısıroğlu, Dursun Gürlek, Fatih Okumuş, Ahmet Altun, Sibel Eraslan, Süleyman Kocabaş gibi zevatları gördüm. Süleyman Kocabaş Bey ile biraz sohbet ettik. Maşallah yine birbirinden önemli tarih kitapları neşretmeye devam ediyor Süleyman Bey. Onlarından üçünü bana takdim etti. Kendi kurduğu Vatan Yayınlarından (0537 5643055) tarafından neşredilen o kitaplar şunlar: “29 Mayıs 1876 Darbesinin İçyüzü Sultan Abdülaziz Nasıl Devrildi?”, “27 Mayıs 1960 Darbesine Giden Yolda Uşak Olayları ve İzmir-Topkapı Olayları, 30 Nisan–4 Mayıs 1960”, “27 Mayıs 1960 Darbesine Giden Yolda Yeşilhisar-Kayseri Olayları, 17 Şubat–3 Nisan 1960”. Süleyman Kocabaş bugüne kadar 54 kitaba imza atmış ve Kayseri’de bir dairesini kütüphane yapıp 12 bin kitapla araştırmacıların hizmetine açmış. Velut ve araştırmacı kalem Süleyman Kocabaş’ı ne kadar tebrik etsek azdır. Sultan Abdülaziz Nasıl Devrildi” kitabında Kocabaş şu önemli cümlelerle herkesin dikkatini çekiyor: “Osmanlı Devleti 29 Mayıs 1876 ana darbesi ve artçı darbelerin sonucu yıkılmıştır. Bu darbenin tarihin tekerrürü açısından günümüzdeki benzeri 27 Mayıs 1960 darbesidir. “Atatürk orduyu politikadan uzaklaştırdı” denilerek, ardından onu politikaya alet ederek darbelerde kullanmaya başlayan yine iki paşa, İsmet İnönü ve Cemal Gürsel ikilisidir. Türkiye Cumhuriyeti’ni de güdük bırakan bu ana darbe ve artçı darbeleri olmuştur.” Kitaptan çıkartılacak çok dersler var. Gerisini siz aziz okurların kitaptan okumalarını tavsiye ediyorum.