Bir gün bir tanıdığı büyük filozofa rastladı ve dedi ki; "Arkadaşınla ilgili ne duyduğumu biliyor musun?" "Bir dakika bekle" diye cevap verdi Sokrat. Bana birşey söylemeden önce senin küçük bir testten geçmeni istiyorum. Buna "Üçlü Filtre Testi" deniyor. "Üçlü Filtre?" "Doğru," diye devam etti Sokrat. Benimle arkadaşım hakkında konuşmaya başlamadan önce, bir süre durup ne söyleyeceğini filtre etmek, iyi bir fikir olabilir. Birinci filtre: "Gerçek Filtresi" "Bana birazdan söyleyeceğin şeyin tam anlamıyla gerçek olduğundan emin misin?" "Hayır," dedi adam, aslında bunu sadece duydum ve ... "Tamam," dedi Sokrat Öyleyse, sen bunun gerçekten doğru olup olmadığını bilmiyorsun. Şimdi "ikinci filtreyi deneyelim" "İyilik Filtresini" "Arkadaşım hakkında bana söylemek üzere olduğun şey iyi bir şey mi?" "Hayır, tam tersi ..." "Öyleyse," diye devam etti Sokrat, "Onun hakkında bana kötü bir şey söylemek istiyorsun ve bunun doğru olduğundan emin değilsin. Fakat yine de testi geçebilirsin, çünkü geriye bir filtre daha kaldı." "İşe yararlılık filtresi" "Bana arkadaşım hakkında söyleyeceğin şey benim işime yarar mı?" "Hayır, gerçekten değil." "İyi," diye tamamladı Sokrat, "Eğer, bana söyleyeceğin şey doğru değilse, iyi değilse ne işe yarar, faydalı değilse bana niye söyleyesin ki?" Bu, Sokrat'ın iyi bir filozof olmasının ve büyük itibar, saygı görmesinin sebebiydi. Yakın ve sevgili herhangi bir arkadaşınız hakkında başıboş konuşmalar duyduğunuz her sefer bu üç filtre testini kullanmanız sizlere hararetle tavsiye edilir. Evet filozoflar fikir üretim tıpkı Socrates gibi. Ama bu üretilen fikirler uygulanmazsa ne işe yarar ki!... Yukarda ki üç filtreden yola çıkarak çoktandır yazmayı planladığım şair tahlili kitabından söz edeceğim. Kimse kızmasın ama kardeşim Mehmet Doğan'a ait olan 'Şair Sözü' ismini taşıyan eseri tanıtacağım. Yapı Kredi Yayınları (YKY) arasında neşredilen kitapta özellikle şu önemli şairler göze çarpıyor: Abdülhak Hâmid, Cenap Şahabettin, Mehmet Âkif Ersoy, Ahmet Hamdi Tanpınar, Ahmet Kutsi Tecer, Ahmet Muhip Dıranas, Edip Cansever, Turgut Uyar, Ahmet Oktay, Ülkü Tamer, Gülten Akın, Güven Turan, Cahit Zarifoğlu, Erdem Bayazıt, Metin Altıok, Mehmet Taner, İlhami Çiçek, Haydar Ergülen, Orhan Alkaya, Engin Turgut, Ömer Erdem, Yücel Kayıran, İlhan Şevket Aykut üstüne yazılardan oluşan 'Şair Sözü' kitabı önemli tahlillerle birlikte farklı tahlilleri de içeriyor. Öz kardeşim Mehmeti dilerseniz biraz yakından tanıyalım aziz okurlar. Mehmet Can Doğan (Can'ı sonradan ilave etmiştir.), 1969'da Aksaray'ın Ortaköy ilçesinde doğdu. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nü birincilikle bitirdi. Ankara Üniversitesi'nde yüksek lisans yaptı. Gazi Üniversitesi'nde Yeni Türk Edebiyatı Anabilim Dalı'nda doktora yaptı. Mim, a'raf, Son Duvar dergilerinin kuruluşlarında yer alıp bu dergileri yöneten Doğan, şiir ve yazılarını Polemik, Türkiye Günlüğü, Sombahar, Dergâh, Ludingirra, Defter, E, Hece, Kaşgar, Virgül ve Kitap-lık'ta yayımladı. Mehmet Can Doğan, "Beş Şair Beş Poetika" adlı çalışmasıyla 1993 Milliyet Edebiyat Ödülü'nü aldı. Kitapları: Şiir: Mene Tekel Feres (1993), Törenler ve Komplolar (1997). İnceleme-Eleştiri: Kitaplardan Bir Kitap (2002), A'dan Z'ye Asaf Hâlet Çelebi (2003), Şiiraze Şiirin İç Dikişi Üzerine Yazılar (2005). Şair Sözü (2006). Mehmet Can Doğan, şair yönü kadar, şiir üzerine yaptığı analitik düşünce merkezli çalışmalarla tanınan bir isim. Mehmet lise yıllarından beri şiir ve nesir yazıyor. İlçemiz olan Ortaköy Lisesinde okuduğu yıllarda mahalli yayın olan 'Ortaköy'ün Sesi' gazetesinde çalışmış, gazetenin sahibi Necati Sağ o zaman bana 'Dikkat et kardeşin geleceğin iyi bir şairi ve yazarı olacak' demişti. 80'li yılların ortalarına başlayan şiirle meşguliyeti 1990'lı yıllarda, genç yaşta şair çevresi tarafından dikkatle izlenmeye başlandı. Üniversite yıllarında başta Mehmet Fidancı ve Süheyla ve diğer arkadaşlarıyla ciddi edebiyat dergisi çıkarttılar. Mehmet, Kültür eski Müsteşarı ve şimdi milletvekili namzedi Prof.Dr.Mustafa İsem'in en favori öğrencisiydi. Lise öğretmenliğinin ardından üniversiteye okutman olarak intisap etti. Kültürel ve edebi çalışmalardan dolayı doktorası epey geciktirse de geçen ocak ayında doktorasını tamamladı ve edebiyat doktoru unvanını aldı. Ben de gençlik yıllarında şiirler yazdım. Eşimin vefatından ve takip eden bir takım olaylardan sonra da şiire bir hayli yöneldim. Ancak ben şiiri bir ifade biçimi ve yalnızlık ortamlarında sesleniş olarak gördüm. Mehmet'in şiirleri kendine özgü, hem doğudan hem de batıdan esintiler olan kendine mahsus bir lisanı haliyle seslenir. Buda kendine bir ayrıcalık kazandırır. Yalnızlık şiirlerinde ana temalardan biridir. Her ne kadar doğrudan yalnızlığı konu edinmese de şiirin genel bütünlüğü içinde bunu hissederseniz. Şiirleri mantıktan çok hissiyata vurgu yapar. Ben sonradan fark ettim, gerek Mehmet'de ve gerekse ben de ve hatta ağabeyim Emin'de babamdan gelen müthiş bir duygu yükü vardır. Ben bunu eşimin vefatından sonra yazdığım şiirlerden anladım. Çünkü annem daha mantıklı ve matematik kafalıdır. Babam ise merhum evet aldırmaz ve biraz vurdumduymazdı. Ama o nispet de duygusaldı. Mehmet'in, Şair Sözü kitabı çoğu kez kaleme aldığı araştırmacı yazılardan oluşuyor. Son derece ilginç birbirinden önemli ve farklı şairlerin tahlillerini 'Şair Sözü' kitabından bulabilirsiniz. Kardeşim olduğu için söylemiyorum, edebiyatla ilgilenen biri olarak söylüyorum, 'Şair Sözü' kitabı özellikle son yüzyıl içinde Türk Edebiyat ve Şiirine yön veren edebiyatçıları ve şairleri tanımak için çok önemli bir başucu eseridir. Kitabın kendisi bu konuda iddialıdır. "Ve hatta bir noktada şiirin dilsel, anlamsal biricikliği, duygularla kurgular arasındaki çatışkılar Doğan'ın özgün bir şiir arayışının peşinde olduğunun açık göstergeleri. Bu şiirin de hoş olan yanı, elden geldiğince birtakım geleneklere, şiir formlarına tam anlamıyla yaslanmadan, kendine has bir poetik arayış olması." Şair Sözü, içinde birbirinden bağımsız; ama nihai amaçları hemen aynı olan 29 yazının yer aldığı önemli bir kitap. Yaklaşık on yıllık süreçte ortaya konulduğu belirtilen yazılar, "Türk şiirindeki bazı poetik tutumları anlama, çözümleme ve yorumlama niyetiyle" kaleme alınmış. Yazarın belirlediği gibi salt poetik tutumları değil, hatta daha ziyade o tavırların ibda ettiği ya da ortaya koyduğu şiiri (yapıtı) açımlamaya yönelik yazılardır." "Şair Sözü'ndeki yazılar, her halükârda, modern Türk şiirine bir kapı aralamakta, şiirle ilgilenenlere yeni imkânlar sunmaktadır. Şiir okuruna, metinleri anlama alanları açılmıştır. M. C. Doğan, hem bir şair hem de bir araştırmacı olarak, benzetmek yerindeyse hem şiirin doğum sancılarından edindiği tecrübesiyle hem de mütehassıs olmanın teknik/kuramsal donanımıyla şiire bakmaktadır. Çok yerde doyurucu sonuçlara ulaşmıştır. Uzun yılların emeğiyle yoğunlaşan ve detaylanan kitabı baştan sona sabırla okuyanlar, kabiliyetleri ve maksatları nispetinde büyük kazanımlar sağlayabilirler." Böylesine güzel eseri siz aziz okurların hizmetine sunduğundan dolayı Mehmet'i tebrik ediyor, daha nice faydalı eserler yazmasını temenni ediyorum. [email protected]