FUNDA AKOSMAN'ın röportajı için tıklayınız...
İyi ki doğdun canım annem seni çok seviyorum, seviyoruz. İnşallah sağlıklı mutlu huzurlu uzun bir ömrün olur, hep beraber yaşarız, bu güne sonsuz şükürler olsun Allah'ım...
Sevgili dostlar canım annem mart ayında aniden gece uyurken sabaha karşı rahatsızlandı ve Acıbadem Bakırköy hastanesi acile geldik, biz gıda zehirlenmesi sanmıştık, acil doktoru beyin tomografisi çekilmesini istediğinde hatta şaşırdık ama maalesef beyin kanaması olduğunu öğrendik, büyük şok ve üzüntü yaşadık, hemen beyin ve sinir cerrahi uzmanı Prof. Dr. Fatih Bayraklı bizimle hiç unutamayacağım bir konuşma yaptı, tüm gerçekleri ve olasılıkları, seçenekleri açıkça anlattı, o andan sonra zor kararlar verme, imzalar atma zamanı gelmişti, ben de ‘anneniz gibi annemi görün lütfen’ demiştim ve gerçekten de her aşamada bu sıcaklık ile yaklaştı sağ olsun var olsun, ertesi sabah 5 saat süren ameliyatı nefeslerimizi tutarak, dualarla tüm aile ve yakınlarımızla bekledik, şükür iyi geçti ameliyat, önce Allah’a sonra Fatih beye emanet ettiğimiz canım annemi yoğun bakıma aldılar, 3 ay süren yoğun bakım oldukça zor geçti hem bizim için hem annem için ama değerli Doç. Dr. Bülent Güçyetmez ve ekibi müthiş dikkatli özenli çalışmalarıyla bizlere hastamıza destek oldular sağ olsunlar. Yoğun bakım süreci bambaşka tüm ekibe sonsuz teşekkürlerimizle…
Bu süreçte kata çıktık tekrar rahatsızlık farklı şekilde nüksetti can doktorumuz Fatih beyin anında müdahaleleri, yerinde kararları ile yol aldık, tekrar yoğun bakıma inmek insanı müthiş üzüyor ama çok çok şükür bugüne…
Acıbadem Taksim Hastanesinde Robotik Fizik Rehabilitasyon merkezinde tedavimize devam etmemizi yine Prof. Dr. Fatih Bayraklı önerdi ve çok kıymetli Prof. Dr. Cihan Aksoy, Doç. Dr. Mustafa Çorum, kız kardeşi Ayşenur hanım ve tüm fizik tedavi ekibiyle tanıştık 2 aylık çok yoğun ve titiz çalışmalar sonucunda daha iyi annem çok şükür artık ayağa kalkabiliyor, yemek yiyip, su içebiliyor, bunda minicik dahi katkısı olan temizlik ekiplerinden, can hemşirelere herkese sonsuz teşekkürler ederim, dilerim bundan sonraki hayatında da sağlıklı mutlu hep beraber oluruz huzurla… Bu süreçte her aşamada her gün her an yanımızda olan önemli bilgiler veren, yönlendiren, destek olan can dostlarımız Prof. Dr. Sırrı Bektaş, Prof. Dr. Özer Pala, Doç. Dr. Vehbi Altunçul, Doktor Emel Çolakoğlu ve tüm akraba, dost ve yakınlarımıza bizi hiç yalnız bırakmadıkları için şükranlarımızı sunuyorum, iyi ki varsınız, hayatın anlamını, değerini ve ne kadar şanslı olduğumuzu bir kez daha idrak ettim ve sağlık her şeyden önce geliyor, keyifle mutlulukla her beraber sağlıklı güzel günlerde görüşmek üzere can dostlar…
Can doktorumuz beyin ve sinir hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Fatih Bayraklı ile beyin kanamaları ve annemin sürecini konuştuk, artık ailemizden biri olan Fatih beyin tecrübesine, bilgisine güvenip sözlerini dikkate almanızı şiddetle öneririm, sağlıktan ötesi yok dostlar…
Öncelikle sizi tanıyabilir miyiz hocam?
Ben Profesör Doktor FATİH BAYRAKLI. Beyin ve Sinir Cerrahisi uzmanıyım. 1999 yılında bu bilim dalını seçerek işime başladım. 2005 yılında asistanlığımı bitirdim ve 2 sene Amerika’da Yale Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde doktora sonrası araştırmacı olarak çalıştım. Sonrasında Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde çalıştım ve 2023 yılının son ayında da Bakırköy Acıbadem Hastanesi’nde çalışmak üzere Marmara Üniversitesi’ndeki görevimi bıraktım.
Biz de sizinle Acıbadem’de tanıştık zaten, hayırlı olsun diyeyim. Doktor bey son zamanlarda özellikle beyin kanaması çok arttı. Nedendir? Ne yapılmalı? Nasıl bir öngörü olabilir?
Beyin kanamalarının birkaç farklı tipi var. Bunlar kafatası içerisinde beyinle ilişkisine göre sınıflandırılabiliyor. Bir tanesi kafatası ile beyni saran zarın arasında olan kanamadır, genellikle kafa travmalarında gözükür. Atardamarın kanamasıyla burada kan birikimi ve onun oluşturduğu nörolojik problemlerden sonra meydana gelir. Bir tanesi de beyin zarının altında oluşan kanamalardır. Kan sulandırıcı kullanan hastalarda toplardamarların kopmasıyla meydana gelebilir. Bu da çok ciddi hayati riskler meydana getirebiliyor. Genel olarak bu iki kanamanın oluşturduğu tepkiler baş ağrısı, bulantı ve kusma diyebiliriz. Ama tabii kanamanın ne kadar hızlı oluştuğu ile ilgili olarak hızlı bilinç kayıpları da olabilecek hatta ölüme kadar götürebilecek tablolara yol açabiliyor ne yazık ki. Bunun dışında daha derinde, özellikle sizin annenizin de maruz kaldığı durum beyni besleyen damarların duvarındaki zarın oluşturduğu baloncukta oluşan kanamadır ve sebebi de damarlarda bir şekilde bir noktanın zayıflaması ve sonunda da bir balon gibi şişmesi diyebiliriz. Ve nasıl bir balonu şişirişiniz ve bir noktadan sonra patlar, bu da aynı şey olarak düşünebiliriz.
Yüksek tansiyondan da oluyor mu?
Yüksek tansiyon faktörlerden bir tanesi evet. Bazı kalıtsal hastalıklar özellikle polikistik böbrek hastalığı gibi etkenler olabiliyor. Bunun dışında kronik hastalıklar örneğin diyabet de bunlara katkıda bulunabilir. Sonuç olarak diyabetin damar duvarlarını zayıflatıcı etkisi vardır. Bir bireyde baloncuk varsa aile bireylerinde de olma riski daha yüksek, bu yüzden sizin aileyi de taramıştık hatta.
Bu taramayı ne kadar sürede bir yaptırıp baktırmak lazım hocam?
Gençler için 3-4 senede bir bakmak lazım diye düşünebiliriz.
Kurtulma şansı var ama değil mi?
Kanama olduğu zaman damar bir kanama olduğunda hemen kendini büzüştürerek kanamayı kısıtlamaya çalışır. Bu bir vücudun damar yapısına verdiği bir korumadır. Kanamayı azaltmaya yönelik hatta mümkünse kesmeye yönelik bir reaksiyon oluşturur. Hastalar daha önce hiç hissetmediğim kadar başım ağrıdı deyip bilincini koruyabildiği bir tablodan ölüme kadar gidebilecek bir hadisedir bu. Hastaların 3’te 1’i hastaneye gelmeden önce de geldikten sonraki 24 saatte ölürler çünkü gerçekten ölümcül bir hastalıktır. Bu hastalığın ancak yüzde 10-15’i çok iyi medikal tedavi alır ve iyi bir cerrahi geçirirse hayatlarına geri dönebilirler.
Gıda zehirlenmesi zannetmiştik biz annemde ve öyle gelmiştik hastaneye. Anlamadık tabii kanama olduğunu. İnsanlar bunu nasıl anlayabilirler?
Hasta aniden ölmediyse bizi alarm edecek şeyler baş ağrısıdır. Uyarıcı baş ağrısı olacaktır. Birçok hastada ani bir baş ağrısı olur. Bu bize baloncuğun genişlemeye başladığını işaret eder. Her hastada hissedilmeyebilir ama böyle bir ağrı hissederseniz olabileceğini düşünüp yakın bir beyin cerrahi ile görüşmek gerek. Ama bu olmayabilir ya da anlaşılmayabilir. Kanama olduğunda çok şiddetli ani bir baş arısı olur. En yakın beyin cerrahisi olan sağlık kuruluşuna gitmek gerekir. Acil doktorunun tomografi çekmesiyle bu kanamalar gözükecektir. Tomografi ile tanı konulmayan durumlarda belden sıvı alıp kanamanın olup olmadığına bakılır. Bu tamamen hekimin tecrübesiyle alakalı bir şey. Hasta geldi, tanısı kondu, sonrasında travma sonrası sebebini bulmak gerekiyor. Sebebin bulunması da anjiyo ile bulunur.
Sonra nasıl gelişmeler takip ediyor?
Tomografik anjiyo, MR anjiyo veya klasik anjiyo ile hangi damarda olduğu tespit edilir ve ne yapılacağına karar verilir. Ne yapılacağına karar vermede hastanın genel durumu, sebebin pozisyonu önemlidir. Karar verilir ve en son bir şekilde baloncuğun içine kan girmesi engellenir. Fakat o zaman da size anlatmıştım bununla da bitmiyor. Kanamaya sebep olarak baloncuğun tedavi olması o tablonun bir kısmıdır. Cerrahi çok iyi geçer ama yine önümüzde çok uzun bir yol vardır. Beynin aldığı ve alabileceği hasarlar hala söz konusudur. Bu süreçte hastanın çok iyi yoğun bakım alması gerekir. Özellikle ameliyattan sonraki ilk 10-15 gün çok önemlidir. Bizim en korktuğumuz yan etkilerden biri, beyin fonksiyonlarının kayıplarıdır, hasta felç olabilir, kör olabilir. Bu komplikasyonların da çeşitli tedavileri var. Önemli olan hastanın bu tabloya girdiğini keşfedip ona göre tedavi uygulamak. Tabii hastanın hastaneye giriş durumu da çok önemli bunlarda, bilinci kapalı şekilde hastaneye gelmiş bir hastada bizim kurtarmaya çalıştığımız şey hastayı yaşamda tutabilmek. Dolayısıyla iyi bakımdan sonra bu süreçten sonra hasta iyiyse ya da hafif nörolojik sorunlar varsa bunlar için de rehabilitasyon süreci başlaması gerekir. Bazı hastalar şanslıdır, yüzde 10-15’lik kısımdan bahsediyorum, ameliyatını olurlar ve hayatlarına dönerler. Ama büyük bir kesim de hafıza problemi olsun, vücudun bir bölümünde kuvvet kayıpları olsun ya da denge problemleri olsun öyle bir şekilde muhtemelen çok iyi bakıma muhtaç şekilde devam edebiliyorlar hayatlarına.
Erken müdahale de çok önemli değil mi?
Acile gelmesi durumunun iyi değerlendirilmesi, ameliyat önce klinik durumunun da iyi değerlendirilmesi, kullandığı ekstra ilaçlar var mı diye bakılması, kan sulandırıcı kullanıyor mu çünkü bunlar ameliyatta kanamaya sebep olacaktır. Aile bireylerine bunları anlatıp birlikte karar vermek lazım. Bazı durumlarda direkt ameliyata almak gerek diyebiliyoruz ama buna rağmen bazı hasta yakınları ameliyat istemiyor olabiliyorlar. Çok yaşlı bireylerde, ekstra sağlık sorunu olan bireylerde ve nörolojik olarak kötü durumda olan bilinci kapalı hastalarda durumu iyi anlatıp, bizi neleri beklediğini, ameliyatın hastaya ne sağlayabileceğini konuşarak aile yakınlarıyla karar vermek gerekiyor.
Doktor bey bunları hiç yaşamamak için bir şey yapabilir miyiz?
Açıkçası şu ki insanoğlu bir gün ölecek. İnsanoğlunun doğduğu gibi öleceği de bir gerçek. O veya bu sebepten öleceğiz. Bunun garantisini verebilmek için devamlı radyolojik görüntüleme yapmak lazım, böyle bir şey olamayacağı için bazı standartlara bakmak gerekir. Ailede böyle bir hastalığı olan bireylerin aile yakınlarının takip edilmesi gerekir. Bu da MR anjiyo ile yapılabilir. Ama bunun da 3 mm altındaki baloncukları gösterememe problemi olabiliyor. Dolayısıyla esasında insanın yapabileceği tek şey sağlıklı diyebildiğimiz bir hayat sürebilmek, yediği içtiğine dikkat edebilmek, kan basıncını normal sürdürmek. Bunlar dışında anne babamızda kalp hastalığı varsa veya bu tarz sorunlar varsa 2 kat dikkatli olmak gerekir, bunlar farkındalığı arttırır ama oluşumunu engellemez ne yazık ki. Sağlığımız da sadece beyin damarlarıyla oluşmuyor, vücudumuzdaki bütün organların sağlığına dikkat etmemiz gerekiyor. Daha küçükken anaokulu eğitimlerinde bunların öğretilmesi gerekiyor aslında. Bu şekilde yapılırsa önümüzdeki 40-50 sene içinde toplum bilinçlenebilir. Bu işi biliyoruz ki Japonya’da başarabiliyorlar. Bu tamamen eğitimsel bir şey. Sağlıklı yaşarsanız insan vücudu sizin maksimum zamana kadar dayandırabilir. İnsan vücudu 100 seneye aşabilecek kapasiteye sahip. Bunu düşüren biziz, kendi yaşantımız. Bir arabayı fabrikada üretenler bu araba 500 bin km gider diyebilir ama bu asfalt yolu için geçerlidir, siz arabayı dağ yolunda kullanırsanız bakıma gitmek durumunda kalır. Siz de kendi elinizle süreyi azaltırsınız.
Çok teşekkür ederim hocam, annemin hayatını kurtardınız. Önce Allah sonra size teslim ettik. Kaderinde de yaşamak varmış çok şükür. Sizin desteğiniz, pozitif enerjiniz, anında müdahale etmenizi de unutamayız. Minnettarız size. Annem iyi olduğunda kendisi gelip teşekkür edecek inşallah…
İnşallah Funda Hanım…
