İnflamatuvar Bağırsak Hastalığı Dayanışma ve Yardımlaşma DERNEK BAŞKANI Ercan Zorlu ile geçtiğimiz günlerde, İltihabi Bağırsak hastalıklarını Tv9 ekranlarında hazırlayıp sunduğum HABERİN ASLI programında canlı yayında konuştuk. Şahsım adına farkındalık yaratmak amacıyla yaptığım en değerli yayınlardan biriydi. İltihabi Bağırsak hastalıklarında tedaviler, Dr yokluğu, ilaç sıkıntıları, yeni tedavilerden uzun uzun bahsettik. Özellikle bir de röportaj almak istedim. Çünkü iltihabi bağırsak hastaları çok yalnız. Bu konular ile ilgili uzun uzun bilgilendirme onlara umut ışığı oluyor. Dernek Başkanı Ercan Zorlu: "Aslı Hanım bilinmesini isterim ki MKH yani hücresel tedaviler çok pahalı ama akademik çalışmalar yapılıp hastalarda başarı elde ediliyor. Yurt dışı çalışmalar örnek olarak mevcut. İltihabi bağırsak hastalarında ilaç ve protokol tıbbi ile fayda göremeyen hastalarda Türkiye'de yapılan çalışmalar artarsa, doktorlar buna önem verirlerse uygulanması kolaylaşır. Fiyatlarda rekabetten kaynaklanan bir ucuzlama da olabilir. Ülkemizde bir çok alanda kozmetik ortopedi saç vs. gibi onlarca alanda kullanılan bir uygulamadan bahsediyoruz."ifadelerini kullanan Ercan Bey ile her bir detayı önem arz eden röportajımız sizlerle.
Ercan Bey bu hastalıkların tedavisinde yeni gelişmeler ya da yeni tedavi yöntemleri var mı? Bize bu konuda bilgi verebilir misiniz?
Evet. Aslına bakarsanız var… Hücresel tedaviler.
Geleneksel tedaviler genellikle bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlara dayanırken, bu yöntem her hastada yeterli olmayabiliyor ve hastalarda ciddi yan etkilere yol açabiliyor.
Hücresel tedaviler ise bağışıklık sistemini düzenleyici, enflamasyonu azaltıcı ve doku onarımını destekleyici bir yaklaşım sunuyor.
Günümüzde en çok araştırılan hücresel tedavi yöntemlerinden biri Mezenkimal Kök Hücre (MKH) tedavisi. MKH’ler bağışıklık sistemini modüle ederek bağışıklık tepkisini aşırı baskılamadan dengeliyor ve bağırsak dokusunun iyileşmesini teşvik ediyor.
Özellikle fistül oluşumu gibi komplike Crohn hastalığı vakalarında, kök hücre bazlı tedavilerin olumlu sonuçlar verdiğini gösteren klinik çalışmalar mevcut.
Bir diğer önemli hücresel tedavi yaklaşımı ise eksozom tedavileri. Eksozomlar, kök hücrelerin salgıladığı küçük biyolojik veziküllerdir ve anti-enflamatuar, doku yenileyici ve bağışıklık dengeleyici özellikler taşıyorlar. Eksozomlar, MKH'lere kıyasla daha güvenli olabilir çünkü hücrelerin kendisi değil, sadece biyolojik sinyalleri taşıyan kısımlar kullanılıyor.
Peki Ercan Bey bu tedaviler günümüzde hastalara sunulabiliyor mu, yoksa halen araştırma aşamasında mı?
MEZENKİMAL KÖK HÜCRELER VE EKSOZOM TERAPİLERİ ÜZERİNE YAPILAN ARAŞTIRMALAR, HASTALARIN YAŞAM KALİTESİNİ ARTIRABİLECEK POTANSİYEL TAŞIYOR
Aslı Hanım, şu an için bu tedaviler halen klinik araştırmalar ve deneysel çalışmalar aşamasında. Özellikle Avrupa ve ABD’de Crohn hastalarının fistüllerinin tedavisinde MKH bazlı hücresel terapiler onay aldı ve belirli merkezlerde uygulanıyor. Ancak genel anlamda, IBH için hücresel tedaviler henüz standart bir tedavi protokolü haline gelmiş değil.
Türkiye’de de bu konuda önemli çalışmalar yürütülüyor. Mezenkimal kök hücreler ve eksozom terapileri üzerine yapılan araştırmalar, hastaların yaşam kalitesini artırabilecek potansiyel taşıyor. Ancak, bu tedavilerin doğru hasta gruplarında, doğru protokollerle ve yasal onaylar çerçevesinde uygulanması gerekiyor.
Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı’nın ilgili birimlerinden alınan uygulama izinleri doğrultusunda farklı merkezlerde yürütülen ya da yürütülmesi planlanan Tedavi Amaçlı Klinik Deneme uygulamaları bulunmakta. Bu denemelerden alınan sonuçların yine Sağlık Bakanlığı’nın ilgili bilimsel komisyonlarıyla paylaşılması ve değerlendirmelerin yapılması sonrasında belki de hücresel tedavi yöntemleri IBH tanılı uygun hastalarda standart bir tedavi şeklini de alabilecek.
Ercan Bey yıllardır mücadele eden bir iltihabi bağırsak hastası ve bu hastalıkların dernek başkanı olarak siz hücresel tedavilerin geleceğini nasıl görüyorsunuz? Umut var mı? Özellikle de Crohn ve Ülseratif Kolit için?
Evet. Önümüzdeki 5-10 yıl içinde hücresel tedavilerin standardize edilmesi ve daha fazla hasta için erişilebilir hale gelmesi mümkün olacak gibi gözüküyor. Şu anda hem MKH hem de eksozom bazlı terapiler üzerine devam eden faz 2 ve faz 3 klinik çalışmaları var. Biz de bu çalışmaları takip ediyoruz. Eğer bu çalışmalar olumlu sonuçlanırsa, özellikle ilaç tedavilerine yanıt vermeyen hastalar için büyük bir umut kaynağı olabilir.
Ayrıca, hücresel tedavilerin kişiye özel hale getirilmesi üzerine de çalışmalar yapılıyor. Belki ilerleyen yıllarda, her hastanın bağırsak mikroçevresine ve bağışıklık profiline özel bireyselleştirilmiş hücresel tedaviler geliştirilebilir.
Verdiğiniz bu bilgiler gerçekten çok değerli. Son olarak, hücresel tedavilerle ilgili okurlarımıza eklemek istediğiniz bir şey var mı?
Teşekkür ederim Aslı Hanım. Şunu özellikle vurgulamak isterim ki, hücresel tedaviler çok büyük bir potansiyele sahip olsa da mutlaka bilimsel kanıtlarla desteklenen, etik ve güvenilir klinik protokollerle uygulanmalıdır. Türkiye’de bu konuda önemli çalışmalar yürütülüyor ve gelecekte çok daha etkili tedavi seçeneklerine sahip olacağımıza inanıyorum.
Teşekkür ederim değerli bilgiler için Ercan Bey. Mücadelenizde her zaman yanınızda ve destekçinizim. Lütfen yeni gelişmeler ile ilgili bizleri sık aralıklarla bilgilendiriniz. İltihabi bağırsak hastalarının yeni umutlara yeni tedavi yöntemleri duymaya ihtiyacı var.
