Herkese iyi haftalar, değerli okurlarımız bugün sizlerle 23 Ağustos 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan ‘MESAFELİ SÖZLEŞMELER YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK’ ile getirilen önemli değişiklikler hakkında konuşacağız.
Son zamanlarda giderek popülerliğini arttıran, özellikle de pandemiden bu yana kullanımı yaygınlaşan ‘internet üzerinden alışveriş’, pratikliği sebebiyle günümüzde sıklıkla tercih edilmektedir. İnternet üzerinden yapılan alışverişlerde bilindiği üzere Mesafeli Satış Sözleşmesi kullanılmakta ve bu sözleşme aracılığıyla tüketici, satın aldığı mal veya hizmete ilişkin sözleşmeyi uzaktan onaylamaktadır. Bir satış sözleşmesinin taraflarından birinin tüketici olması, satın alınan malın veya hizmetin ticari/mesleki bir amaçla alınmamasını ve kullanılmamasını ifade etmekte ve bu sebeple de bu satım, 6502 Sayılı Tüketicilerin Korunması Hakkında Kanun’u kapsamına girmektedir. Sözleşmenin taraflarından birinin tüketici olmasının bir takım farklı hak ve sonuçları bulunmaktadır. Bunlardan bazıları;
-Sipariş edilen ürün tüketicinin kişisel ihtiyacı veya özel isteğine yönelik hazırlanmamakta ise satıcı, siparişin kendisine ulaştığı tarihten itibaren en geç 30 gün içerisinde borcu ifa etmeli aksi takdirde tüketicinin sözleşmeyi fesih hakkı bulunmaktadır.
-Tüketici tarafından sipariş edilen ürün veya hizmetin satıcı tarafından yerine getirilmesinin imkansızlaştığı halde; satıcı, sağlayıcı, varsa bedeli tahsil edecek olan aracı sağlayıcının bu imkansızlığı öğrendikleri tarihten itibaren 3 gün içerisinde tüketiciye yazılı bildirim yapmaları ve 14 gün içerisinde de teslimat masrafları ile birlikte tüketiciye bedel iadesi yapmaları zorunludur. Stokta bulunmayan ürün bu madde kapsamına girmez.
Bir diğer hal ise, tüketicinin ürünü teslim aldığı tarihten itibaren 14 gün içerisinde ‘herhangi bir sebep göstermeksizin’ ve buna ilişkin cezai koşul ödemeksizin, ‘iade kargo ücreti de karşı tarafa ait’ olmak üzere kullanabileceği cayma hakkıydı. Ancak herhangi bir sebep göstermeksizin cayma hakkı, uygulamada kötüye kullanıma ve problemlere yol açtığından, 1 Ekim 2022 tarihi itibariyle yapılacak iadelerde, artık yeni kanun maddeleri uygulanmaya başlayacaktır.
Değişikliğe göre, yapılacak iadelerde iade kargo ücreti, ürünün ayıplı olması haricinde tüketiciye ait olacaktır. Ürünün ayıplı olması (hukuki-ekonomik-maddi ayıp) halinde ise iadeye ilişkin masraflar tüketiciye ait olmayacaktır.
Bir diğer değişiklik ise aşağıda belirtilen ürünlere ilişkin yapılacak sözleşmelerde tüketici, 1 Ekim 2022 tarihinden yapılacak iadelerde ‘herhangi bir sebep göstermeksizin’ ve kargo iade ücreti ödemeksizin cayma hakkını kullanamayacaktır;
“ı) 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre tescili zorunlu olan taşınırlar ile kayıt veya tescil zorunluluğu bulunan insansız hava araçlarına ilişkin sözleşmeler.
i) Tüketiciye teslimi yapılmış olan cep telefonu, akıllı saat, tablet ve bilgisayarlara ilişkinsözleşmeler.
j) Canlı müzayede şeklinde açık artırma yoluylaakdedilensözleşmeler.
k) Tanıtma ve kullanma kılavuzunda satıcı veya yetkili servis tarafından kurulum veya montajının yapılacağı belirtilen mallardankurulum ya da montajı yapılanlara ilişkin sözleşmeler.”
Ancak teslim edilen ürünün tüketiciden kaynaklanmayan sebeplerle ayıplı çıkması, bozuk, kırık olması hallerinde cayma hakkı kullanılabilecektir. Ayrıca madde kapsamına akıllı televizyonlar, akıllı robot süpürge gibi diğer bütün elektronik ürünler girmemektedir. Yapılan bu değişikliklerle birlikte internet üzerinden telefon, bilgisayar gibi elektronik eşyaların alımında, satıcı firma iyi araştırılarak ürün seçerken çok daha dikkatli olunmalı ve kontrolsüz-keyfi siparişlerin verilmesinin de bir nevi önüne geçilmiş olunmaktadır.