Yazıma başlık olarak yazdığım kelimeyi birlikte inceleyip yorum yapalım istedim. Bir hipotez, kanıtlanabilecek veya ispatlanamayan bir ifadedir. Hipotezler araştırmalarda kullanılır ve değişkenler arasındaki ilişkiyi tahmin eder. Tez, makale veya araştırmalarda hipotezler çalışmanın ana noktasını veya iddiasını özetleyen kısa, doğrudan bir ifadedir.
Öyleyse, ülkem şartlarında asgari ücret ile emeklinin aldığı maaş ile çalışanların, emekçinin, emek verenlerin aldığı ücret, maaş ile makul bir hayat sürdürülebilir mi? Bir bilinmeyen daha ortaya çıktı, yazımı yazarken, makul tanımı nedir? Makul için insanca yaşamanın gerektirdikleri diyebiliriz. Diyelim, sorun yokta, bakınız, yazdıkça önümüze yine tanımı muallak olan kelime, kavramlar çıkmakta, insanca yaşamın gerekleri, gerektirdikleri nedir? Yaşadığımız coğrafya, ailemiz, ülkemiz, muhataplıklarımız, kanun ve kural koyucuların zihniyeti, bakış açısı, değerlendirme ve irdeleme yetileri, bilgi ve bilinç seviyeleri, tutarlı ve inisiyatifli olma becerileri. Yazıp daha iyi anlatmaya özen gösterdiğimde yeni yeni kelimeler ve kavramlara başvuruyorum ve her defasında biliyorum ki her yeni kelime ve kavram her birimiz tarafından farklı farklı ve değişik yorumlanıp, farklı anlamları ile ifade edilmekte.
Ne oluyor, neler oluyor, en sıradan, en basit konuyu dahi konuşup aynı şekilde algılamak ve anlamlandırmaktan yoksunuz, yetersiz ve beceriksiziz. Evet, her birimizin sorun olarak gördükleri ve mutlu olmasına sebep tayin ettiklerinin varlıkları ve sıralamalarının farklı olması gibi. Doğrudur, süreci de konumuza katalım, zira yaklaşım şekillerimizdeki değişkenlik süreçle de alakalı. Aynı konuya ya da oluşuma nefretle bakıp başlıca sorunumuz olarak görürken bir başka zaman diliminde neşe ve mutluluk sebebimiz olabilmekte. İlk yağan kar, kış mevsiminin ortasında ve ayaza çekilmiş soğukluk, sis ve tipinin yoğunluğundan tek amacının eve ulaşmak olan bireyin verdiği mücadele. Kar yağışı ve süreç içerisindeki etkileşim halleri, yaşadığı şehre ilk kez kar yağan insanların sevinç ve coşkusu, yılın yarıya yakın süresince en asgari yaşam şartlarına ulaşmakta dahi büyük zorluklar yaşayan insanlarımız.
Başlığa, hipotez’e dönelim, hipotezin anlamı nedir?
Hipotez ya da varsayım, bilimsel yöntemde olaylar arasında ilişkiler kurmak ve olayları bir nedene bağlamak üzere tasarlanan ve geçerli sayılan bir önermedir. Bilimsel bir ifadenin hipotez kabul edilebilmesi için sınanabilmesi gerekir.
Ücret, maaş almayı hak eden insanlarımız için belirlenen ve önerilen rakamların hipotezle alakası kurulabilir mi? Bakınız, tanımlamada deniyor ki sınanmış olması gerekir, yazmıştım, insanca yaşamı, yaşamayı karşılaması manasında. Söz konusu olan tek kişi olmayıp makul çekirdek aile, en asgari şekliyle dört kişi, anne baba ve çocuklar. Ülkemizde varlıkları göz ardı edilmeyecek ailelerimiz de mevcut, anne, baba, 5-10 arası çocuklar, büyükbaba ve büyükanne, en iyimser haliyle sayısı on’dan fazla olan aileler ve tek çalışanı olan türden birlikte yaşamaya mecbur kalanlar.
Konu uzun ve çokça örneklemeler yapmakta mümkün, meseleyi içinden çıkılmaz bir hale getirmekten öte pozitif ve yapıcı, faydalı olmak adına, minimum dört kişi kabul edelim. Aileyi ve aile büyükleri de bir başına yaşama tutunma becerisine sahipler, makul, bilimsel ve mantıklı beslenmeleri için, sağlıklı olup kültürel ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri için, geleceklerine dair daha bir umutlu ve rahat bakabilmeleri, karamsar olmamaları için tasarrufu da konumuza katalım. Hayır, herhangi bir rakam yazmama gerek yok, birlikte düşünmeye başladı isek, hipotez oluşumunu başardım demektir. Ulaşım, ısınma, özel giderleri yazma gereği dahi duymadım, bilirsiniz ki mesele derinleştikçe görmezden gelemeyeceğimiz çok harcama kalemi var ve hepsi insanca, insani, doğrudur bazılarını erteleyip sonra bakarız varsayımıyla değerlendirdik.
Yazmıştım, rakam telaffuz etmeyeceğim, kafanızda oluşan rakamı asgari ücret ve asgari emekli maaşı olarak beklemek ve dilemek, insani ve insanca değil mi? Yok, cancağızım yok, emekliler yılı şimdi olayı köpürtmesin, bırakın kenarda kalsın, hatta kenarda da değil, çekmeceye saklayın dursun! Ülkemde yaşayan milyonlarca çalışan ve emekli olmuş yurttaşlarımızın aldıkları ücret hipotez değil mi? Çalışanlar ve emeklilerimizin tümü aldıkları ücretle yaşıyorlar ve kanıtlanabilir! Çalışanlar ve emeklilerimiz büyük ekseriyetle mutlu değiller, hatta ve hatta umutları da yok, gelgelelim ispatı imkânsız.