Haber: Damla Oya Erman
Apple, Federal Rekabet İncelemesi ile Karşı Karşıya!
Apple, federal hükümetin olası bir rekabet davasıyla karşı karşıya. Legal uzmanlara göre, bu durum, şirketin 48 yıllık tarihinde Steve Jobs'un dönüşü veya iPhone'un icadı kadar büyük bir dönemeç olabilir.
Cuma günü The New York Times'ın bildirdiğine göre, Adalet Bakanlığı, yıllardır süren bir soruşturmanın son aşamalarında ve bu yılın ilerleyen dönemlerinde bir dava açma ihtimali üzerinde çalışıyor. Bu haber, Apple'ın geleceği hakkında büyük bir spekülasyon dalgasına neden oldu.
Soruşturma, iPhone ve Apple Watch arasındaki sorunsuz entegrasyondan, şirketin dijital ödeme sistemine ve Apple'ın Android metin mesajlarını iMessage'den ayırmak için yeşil metin balonları kullanımına kadar geniş bir yelpazeyi kapsıyor. Kısacası, Apple'ın sıkı kontrol altındaki ekosistemine odaklanan bu soruşturma, teknoloji devini 2,8 trilyon dolarlık dev bir şirkete dönüştüren temel faktörlere odaklanıyor.
Apple, dünyanın en değerli şirketi olmasına rağmen, ABD hükümetinin rekabet kuralları temelinde bir dava açmadığı tek büyük teknoloji devi. Eğer rekabet yetkilileri Apple'a karşı harekete geçerse, bu, Apple'ın işine karşı büyük bir saldırı olacak.
Apple, şu ana kadar bir yorum yapmadı.
DOJ soruşturması, ajansın bir dava açma niyetinde olduğu anlamına gelmez ve düzenleyiciler hala dava açmamayı seçebilir. Ancak Apple'ı mahkemeye taşımak için bir karar, rekabet avukatı Adam Wolfson'a göre, "tam bir saldırı" olacaktır. "Adalet Bakanlığı'nın gerçekte ne iddia ettiğine bağlı olarak, Apple'ın işini ve dünyanın en karlı şirketlerinden biri olarak kendini nasıl sürdürdüğünü, potansiyel olarak saldırabilir" dedi Wolfson.
Apple'ın yaklaşık yarım yüzyıldan fazla bir süredir varlığını sürdüğü bu dönemdeki en önemli olaylardan bazıları, 1985'te Steve Jobs'un Apple'dan ayrılması, 1997'deki dönüşü ve iPhone, iPad ve Apple uygulama mağazasını başlatarak küresel toplumu kalıcı bir şekilde değiştiren bir çağı başlatmasıdır.
Bu noktada, Apple'a karşı bir dava, şirketin ünlü hikayesinin önemli bir bölümünü oluşturacak ve Apple muhtemelen bu tarihini - ve milyonlarca tüketici tarafından sevilen ürünleri ile yarattığı iyi niyeti - mahkeme savunmasının bir parçası olarak kullanacaktır, hukuk uzmanlarına göre.
Apple, popülerlik kazanmasına rağmen, uygulama geliştiricileri, rakipler ve politika yapıcılarından artan eleştirilere maruz kaldı. Şirket, kullanıcıları kilit altına almak ve rakipleri Apple'ın kullanıcılarına ulaşmak için kısıtlayıcı şartları kabul etmeye zorlamakla suçlanıyor.
ABD'de bazı yasama organları, Apple'ın uygulama mağazasını açmaya zorlamayı amaçlayan bir yasa önerisinde bulundu, ancak bu tasarı, Apple ve Google'ın karşı çıkmasının ardından durdu.
Apple, rakipleriyle başarıyla mücadele etti, en sonunda belirli Apple Watch modelleri için ithalat yasağına yol açan bir patent anlaşmazlığında. Apple, yasağa ara veren acil bir mahkeme kararı almadan önce.
2020'de yapılan bir ABD Temsilciler Meclisi soruşturması, Apple'ın yanı sıra Amazon, Google ve Meta'nın potansiyel olarak zararlı yollarla tekel gücüne sahip olduğunu ortaya koydu.
Bu, bugüne kadar raporda adı geçen tüm şirketlere karşı ABD hükümetinin dava açtığı dalgalanmaya neden olan bir rekabet incelemesi dalgasına yakıt sağladı, sadece Apple hariç.
Apple'ın Android mesajlarına yaklaşımı, şirketin gücünü nasıl kullandığına dair eleştirilerin dikkat çeken bir örneği haline geldi.
Apple, Android mesajlarını mavi bir balon yerine yeşil bir metin balonu içinde göstererek, şirketin gücünü kullanma şeklinde bir tür statü farkı yarattı. Uzmanlar, Apple'ın yeşil mesaj balonlarını kullanmaya devam edeceğini öngörüyor.
2019'da Epic Games ile yaptığı yüksek profilli bir rekabet dava savaşı, Apple'ın platformunda uygulamaları dağıtma konusunda yasa dışı bir tekel oluşturmadığına karar veren bir ABD bölge mahkemesi ve federal temyiz mahkemesi tarafından sonuçlandı.
Bu durum, Adalet Bakanlığı'nın önündeki zorlukları vurgular; yani Apple'ın iddia edilen rekabeti nasıl zarar verdiğine dair güçlü bir hukuki teori getirmesi gerekecek.
Adalet Bakanlığı, ayrıca Apple'ın tüketicilere sunduğu faydaların, iddia edilen rekabet ihlallerini aşmadığını kanıtlamak zorunda kalacaktır.
Kovacic, "Bu tür tüm konular son derece zor" dedi. "[Apple], Google, Amazon ve Facebook da dahil olmak üzere, davranışlarının karanlık olmadığını, ancak kullanıcılara iyi bir deneyim sunmak için hayati olduğunu savunacaklar."
Adalet Bakanlığı, Apple'a karşı bir dava açarsa, bu, uzmanlara göre 1990'ların Microsoft'a karşı ABD hükümetinin rekabet davası kadar önemli kabul edilecek. Ayrıca, Başkan Joe Biden'ın ekonomik ajandasının bir sembolü olarak yorumlanabilir.
Bu, Adalet Bakanlığı'nın antitrust bölümünü ve FTC'yi yöneten taze bir yetkili nesil tarafından yönlendirilen bir dönemin de başlangıcını simgeliyor. Bu yetkililer, Amerika'nın rekabet yasalarını tarih boyunca yetersiz uyguladığı, bu da şirket birleşmeleri ve rekabeti engelleyen uygulamalara yol açarak sonunda yüksek fiyatlar, azaltılmış seçenekler veya azaltılmış inovasyon yoluyla kamuoyuna zarar verdiği argümanını ortaya koydular.
Her iki kurum da güçlü şirketlere ve mega birleşmelere karşı yüksek profilli davalar açtı. Temsilciler Meclisi soruşturması ve ABD uygulama mağazalarını düzenlemeyi amaçlayan öneriler de dahil olmak üzere Kongre üyeleri, rekabet ihlallerini sınırlamada önemli bir rol oynamaktadır. Charlotte Slaiman, bir rekabet avukatı ve tüketici savunucusu olan Public Knowledge'ın başkan yardımcısı, "Apple'a karşı bir dava, düzenleyicilerin daha fazla kaynakla ne yapabileceğini gösterir" dedi.
