HABER: YAĞMUR TANYILDIZ
Merhaba Gizem Hanım. Bugün sadece Babalık davaları üzerine konuşacağız. Öncelikle Babalık davası nedir?
Babalık davası; bir çocuğun biyolojik babasının kim olduğunun resmi olarak belirlenmesi amacıyla açılan hukuki bir davadır. Bu tür davalarda, anne, çocuk veya potansiyel biyolojik baba, çocuğun babalığını resmi olarak tespit etmek veya reddetmek isteyebilirler.
Babalık davaları hangi durumlarda açılabilir?
Genetik Babalık: Bir kişi, çocuğunun biyolojik babası olduğunu iddia edebilir ve bu iddiayı genetik testlerle kanıtlamaya çalışabilir.
Sosyal Babalık: Bir kişi, biyolojik olarak çocuğun babası olmasa da, çocuğun hayatında sürekli bir baba figürü olarak yer aldığını ve çocuğa destek sağladığını iddia edebilir. Bazı hukuk sistemlerinde, biyolojik olmayan ama sosyal olarak baba rolünü üstlenmiş olan bir kişiye "sosyal baba" veya "duygusal baba" denilebilir.
Babalık İptali: Anne veya potansiyel biyolojik baba, çocuğun doğumundan sonra belirli bir süre içinde babalık hakkından vazgeçmek isteyebilir. Bu durumda, babalık iptali davası açılabilir.
Babalık Reddi: Bir kişi, çocuğun biyolojik babası olmadığını iddia edebilir ve bu iddiayı desteklemek için genetik testler veya diğer kanıtlar sunabilir.
Babalık davaları, ülke ve hukuk sistemine göre farklılık gösterebilir. Genellikle biyolojik babanın kim olduğunu tespit etmek için genetik testler, DNA analizleri ve diğer kanıtlar kullanılır. Mahkemeler, çocuğun en iyi çıkarlarını gözetirken, adil ve doğru bir karar vermek için bu tür kanıtları değerlendirir.
Babalık davası, bir çocuğun biyolojik veya hukuki baba tarafından tanınma veya babalık ilişkisinin belirlenmesi amacıyla mahkemeye taşınan bir hukuki süreçtir. Bu tür bir dava, genellikle ebeveynlik hakkı, velayet ve nafaka gibi konuları içerebilir.
Babalık davaları hangi nedenlerle açılabilir?
Tanıma Davası: Bir kişi, biyolojik olarak çocuğunun babası olduğunu kanıtlamak veya kabul etmek isteyebilir. Bu tür bir davada genellikle DNA testi gibi kanıtlar sunulur.
Hak İddiası Davası: Hukuki baba, biyolojik babanın yerine geçerek çocuğun bakımını üstlenmiş olabilir. Bu durumda, hukuki baba, çocuğun kendisi gibi kabul edilmesini veya resmi olarak babalık haklarını talep edebilir.
Velayet Davası: Boşanma veya ayrılık gibi durumlarda, çocuğun velayet hakkı için yapılan davalarda babalık ilişkisi de ele alınabilir.
Nafaka Davası: Eğer bir çocuğun babası, maddi destek sağlamak için yasal yükümlülüğü olduğuna dair bir talepte bulunuyorsa, bu da bir tür babalık davası olarak kabul edilebilir.
Babalık davaları, yerel yasalara ve düzenlemelere göre değişebilir. Genellikle biyolojik babanın kim olduğunu tespit etmek ve çocuğun haklarını korumak amacıyla bu tür davalara başvurulur. Mahkeme, sunduğu kanıtlar, şahit ifadeleri ve diğer faktörler gibi unsurları değerlendirerek karar verir.
Babalık davası nasıl açılır?
Babalık davası açma hakkı anne ve çocuğa tanınmıştır (TMK md.301/1). Anne ve çocuğun dava hakkı birbirinden bağımsızdır; beraber dava açabilecekleri gibi, ayrı ayrı da dava açabilirler. Ana ve çocuğun ayrı ayrı açtıkları dava aynı kişiye karşı ve aynı mahkemede açılmışsa davalar birleştirilir. Babalık davası anne tarafından açılmışsa çocuk davada kayyım aracılığı ile temsil edilir. Anne ve çocuğun dava hakkı mirasçılara geçmez, ancak dava açıldıktan sonra ölmeleri halinde mirasçılar davaya devam edebilir. Babalık davası çocuğun doğumundan önce veya doğumundan sonra açılabilir. Doğumdan sonra açılan babalık davasında, annenin dava hakkı, doğumdan başlayarak bir yıl geçmekle düşer. Çocuk hakkında bir yıllık süre, çocuğa hiç kayyım atanmamışsa çocuğun ergin olduğu tarihten itibaren işlemeye başlar. Kayyım atanmışsa, süre atamanın kayyıma tebliği tarihinden itibaren işlemeye başlar. Çocuk, bir erkeğe soy bağı ile bağlı ise, çocuk bu kişinin soy bağının reddi davasını açmadan babalık davası açamaz. Böyle bir durumda bir yıllık süre bu soymağı ilişkisinin ortadan kalkmasından itibaren işlemeye başlar (TMK m.303/3).
Dava, baba veya baba ölmüşse mirasçılarına karşı açılır. Babalık davasının, baba olma ihtimali söz konusu olan birden fazla erkek hakkında açılması mümkündür. Bu durum ananın birden fazla erkeğin tecavüzüne uğraması veya gebe kalma döneminde birden fazla erkekle cinsel ilişkiye girmesi halinde söz konusu olabilir. Baba olma ihtimali olan kişilerin hepsine karşı tek bir dava açılabileceği gibi, her birine ayrı ayrı dava da açılabilir.
Babalık davasını kimler açabilir?
Babalık davası, sanılanın aksine baba olduğunu iddia eden kişi tarafından açılamamaktadır. Baba olduğunu iddia eden kişi şartlarını taşıması halinde çocukla arasındaki soy bağını tanıma yöntemiyle kurabilir. Kanun koyucu tanıma yöntemini kullanmaya sahip bu kişiye babalık davası açma yetkisi vermeyi kişinin herhangi bir hukuki menfaati bulunmadığından uygun görmemiştir. Bu davayı açabilecek olanlar ana ve çocuktur. Ana ve çocuk birlikte babalık davası açabilecekleri gibi ayrı ayrı da açabilirler. Davalardan biri için verilen karar diğeri için kesin hüküm niteliği taşımaz. Yine ananın veya çocuğun davadan feragat etmesi veya sulh yoluna gitmesi de diğerinin dava hakkını etkilememektedir. Dikkat edilmesi gereken nokta, babalık davası hakkından feragat dava açılmadan önce yapılamaz. Çocuğun davada temsilini kayyım üstlenmektedir. Babalık davası ana tarafından açıldığı takdirde, çocuğun baba olduğu iddia edilen kişiyle arasındaki soy bağının kurulması istenir. Ana tarafından ayrıca doğum nedeniyle uğradığı maddi zararlar da istenebilir. Babalık davası ile birlikte öne sürülebileceği gibi ayrı bir dava konusu da yapılabilir. İstenebilecek maddi zarar kalemleri TMK 304. maddede sayılmıştır. Doğum giderleri, doğum öncesi ve sonrası altışar haftalık dönemdeki geçim giderleri ve bu halden kaynaklanan diğer giderler istenebilecektir. Bu tazminat çocuk ölü doğsa dahi istenebilmektedir. Ayrıca ana tarafından çocuğun yararına olmak şartıyla nafaka talebinde de bulunulması mümkündür. Babalık davası çocuk tarafından da açılabilmektedir. Çocuk, baba ile arasındaki soy bağının kurulmasını isteyecektir. Çocuk eğer başka bir erkeğe soy bağı ile bağlıysa öncelikle bu soy bağının reddini istemelidir. Bunu yapmadan babalık davası açabilmesi mümkün değildir. Çocuk tarafından babalık davası ile nafaka da istenebilir. Nafakanın süresi çocuğun ergin olduğu yaşa kadar devam eder. Nafaka ile ilgili daha detaylı bilgiye bu konudaki makalemizden ulaşabilirsiniz. Dava, baba olduğu iddia edilen kişiye, bu kişi ölmüş ise mirasçılarına karşı açılabilir. Eğer ölen kişinin hiç mirasçısı bulunmuyor ise miras devlete kalır. Bu durumda babalık davası devlete karşı açılabilir.
Babalık davasında hak düşürücü süre var mıdır?
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 303. maddesi konuya ilişkin düzenlemesi şu şekildedir: “Babalık davası, çocuğun doğumundan önce veya sonra açılabilir. Ananın dava hakkı, doğumdan başlayarak bir yıl geçmekle düşer. Çocuk ile başka bir erkek arasında soybağı ilişkisi varsa, bir yıllık süre bu ilişkinin ortadan kalktığı tarihte işlemeye başlar. Bir yıllık süre geçtikten sonra gecikmeyi haklı kılan sebepler varsa, sebebin ortadan kalkmasından başlayarak bir ay içinde dava açılabilir.”
Kanun koyucu bu davanın açılması bakımından bir kısım hak düşürücü süreler belirlemiştir. Bu süre ana için doğumdan itibaren 1 (bir) yıldır. Bu sürenin geçip geçmediği yargılamanın her aşamasında ileri sürülebileceği gibi hâkim tarafından da re’sen gözetilir.
Babalık davasında DNA testi nasıl yapılır?
Babalık davalarında DNA testi, genellikle biyolojik baba ilişkisini tespit etmek veya reddetmek amacıyla kullanılan önemli bir kanıt yöntemidir. DNA testi, çocuğun biyolojik olarak hangi kişinin çocuğu olduğunu belirlemeye yardımcı olabilir.
DNA testi hangi adımlarla gerçekleştirilir?
DNA Örneklerinin Toplanması: Biyolojik baba adayı ve çocuktan DNA örnekleri alınır. Bu örnekler genellikle ağızdan alınan tükürük örneği veya kan örneği olabilir.
Laboratuvar Testi: Toplanan örnekler laboratuvara gönderilir ve DNA analizi yapılır. DNA'nın çeşitli bölgeleri incelenir ve örnekler arasındaki genetik benzerlikler incelenir.
Sonuçların Değerlendirilmesi: Laboratuvardan gelen sonuçlar incelenir. DNA testi sonuçları, biyolojik baba adayının çocuğun babası olup olmadığını belirlemeye yardımcı olur.
Mahkemede Sunulması: DNA testi sonuçları, mahkemede kanıt olarak sunulur. Bu sonuçlar, çocuğun biyolojik babasını tespit etmek veya reddetmek için kullanılabilir.
Mahkeme Kararı: DNA testi sonuçları, diğer kanıtlar ve tarafların ifadeleri ile birlikte değerlendirilir. Mahkeme, tüm kanıtları göz önünde bulundurarak bir karar verir.
DNA testi sonuçları genellikle yüksek doğruluk oranlarına sahiptir, bu nedenle mahkemelerde güçlü bir kanıt olarak kabul edilirler. Ancak, dava süreci ve sonucu, yerel yasalara, delillerin sunulma şekline ve diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir. Bu nedenle bir hukuk danışmanından rehberlik almak önemlidir.
Babalık davasında görevli ve yetkili mahkeme neresidir?
Babalık davalarına bakmakla görevli mahkeme aile mahkemesidir. Eğer davanın açılacağı yerde aile mahkemesi bulunmuyor ise asliye hukuk mahkemesinde açılabilmektedir. Babalık davasında yetkili mahkeme, taraflardan birinin dava anındaki veya çocuğun doğumu anındaki yerleşim yeri mahkemesi olarak düzenlenmiştir.
Verdiğiniz bilgiler için çok teşekkür ederim. Son olarak bu konu ile ilgili problem yaşayan okurlarımız varsa, onlara ne söylemek istersiniz?
Nazik davetiniz için tekrar teşekkür ederim. Umarım tüm okuyanlar için faydalı bir röportaj olmuştur. Okurlarımız babalık davalarında konusunda sorun yaşamamak adına mutlaka bu konuda uzman olan bir avukat ile süreci yönetmelerini öneriyorum. Babalık davaları oldukça önemli bir dava türüdür. Çocuk ile soy bağının yanlış kurulması sonraki süreçleri derinden etkileyeceği gibi miras hukuku açısından da hak kayıplarına sebebiyet verebilmektedir. Bu sebeple babalık davalarında süreç titizlikle takip edilmeli ve zaman çok iyi kullanılmalıdır.
