Haber: Damla Oya Erman
Ancak, yolculuğun sadece birkaç saat sonrasında Peregrine'de bir arıza baş gösterdi.
Astrobotic, uzay aracının durumu hakkında güncellemeler sağlamaya devam ediyor; ancak aracın durumu pek parlak görünmüyor ve Astrobotic, iniş aracının Ay yüzeyine yumuşak bir iniş yapamayacağını doğruladı.
Peregrine'in başarısızlığına rağmen, Amerikan Astronomi Topluluğu'nun 243. toplantısında astrofizikçi Jack Burns'ün yaptığı bir sunumda, NASA'nın Ticari Ay Programı'nın temel amacının parlaması bekleniyor. Burns, CLPS'nin ilk resmi görevinin başarısızlığına rağmen, ikinci göreve odaklanarak NASA'nın ticari girişiminin önemini vurguluyor. İkinci deneme Şubat ayında yapılacak ve Peregrine'in başarısızlığının bu planı değiştirmesi beklenmiyor.
Burns, sunumunda "Dün Astrobotic'in ilk fırlatışını gördük," dedi. "Ne yazık ki, bazı itiş sorunları yaşadı ve bir miktar yakıt sızdırıyor, bu yüzden yüzeye ulaşabileceğimizden emin değiliz. Ancak, gelecek ay bir ikinci uzay aracı izleyecek: Intuitive Machines şirketi tarafından inşa edilen bir iniş aracı."
Bu ikinci iniş aracı olan Nova-C, bir SpaceX Falcon 9 roketiyle fırlatılacak ve altı NASA yükünü Ay yüzeyine taşıyacak. Burns, bu görevde yer alan ROLSES adlı bir yükün de parlak vaatlerle dolu olduğunu belirtiyor. Burns ayrıca, ikinci girişimin aslında NASA'nın ticari çabasının ana noktasını göstereceğini vurguluyor. "Bu tek seferlik bir iş değil," diyor.
NASA'nın CLPS programı, bilimsel yükleri daha ucuz ve verimli bir şekilde uzaya taşımanın bir yolunu bulma amacıyla başlatıldı. Burns, "Tanrı korusun James Webb Uzay Teleskobu açılmazsa, gerçekten sıkıntıda kalırdık" diyor ve CLPS'nin, riskleri ve maliyetleri birçok iniş aracı ve görev arasında dağıtarak bu sorunu çözmenin bir yolu olduğunu ekliyor.
Peregrine'in görünüşteki başarısızlığı, NASA'nın CLPS konseptinin eleştirilmesine yol açsa da, Burns, Astrobotic'in hikayesinin bu olayla sona ermediğini vurguluyor. "Başka bir şansları var," diyor. "Birden fazla şansları var ve hatta bir yıl içinde başka bir görev geliyor."
ROLSES nedir?
Burns'a göre, Ay'ın uzak tarafı, radyo astronomi için en iyi nokta — veya onun ifadesiyle "iç güneş sistemindeki tek gerçekten radyo sessiz yeri."
Adından da anlaşılacağı gibi, radyo astronomi, uzayda gerçekleşen olayları kaynağın yaydığı radyo frekansları aracılığıyla incelemeyi içerir. Dünya'nın radyo sinyalleri nedeniyle bu hassas s
inyallerin karışmasını istemezsiniz. Bu nedenle, bir radyo teleskopunu Ay'ın uzak tarafına yerleştirirseniz, Dünya'dan gelen radyo müdahalesi, Ay'ın binlerce mil kalın kaya tabakası tarafından engellenmiş olur.
Ay ayrıca önemli bir iyonosfere sahip değildir veya bir atmosfer tabakası, bu da radyo müdahalesi riski taşıyan hızlı parçacıkların bulunduğu bir yer. Burns, "Belki de pek takdir edilmeyen diğer taraf," diyor, "bu enstrümanlar için radyo ışınlarının, elektromanyetik olarak Dünya üzerinde ve Ay üzerindeki yüzey koşulları ile çiftleştiği" koşullardır. Bu, örneğin, toprak neminin, bir günden diğerine değişebilecek olan bir yalıtkan malzemenin elektrik enerjisini depolama yeteneği olan "dielektrik sabiti"ni değiştirebileceği anlamına gelir. "Bu Ay'da geçerli değil," diyor Burns. "Kararlı ve çok kuru."
Ne yazık ki, Ay'da (özellikle uzak tarafında) radyo astronomi yapmak, diyor, harika bir fikir. Ve yalnız değil. Toplantının 9 Ocak bölümü boyunca birkaç bilim insanı, sevdiğimiz göksel arkadaşımızda bilim gözlemevi inşa etmenin yolunu nasıl başlatacağına dair fikirlerinin taslaklarını getirdi. Etikçiler ve politika yapıcılar böyle bir geleği nasıl yöneteceklerini düşünüyorlar.
Özellikle, ROLSES aslında Ay'ın güney kutbu bölgesine yakın bir kraterde bir iniş sahasını hedefleyecektir ki bu gerçekten güney kutbuna sadece yaklaşık 10 derece uzaklıkta. "Bu, kimse güney kutbuna bu kadar yaklaşmamıştır," diyor Burns. "Hindistan Uzay Ajansı, Chandrayaan-3 ile oraya 30 derece uzaklıkta indi, bu yüzden güney kutbuna doğru yavaşça ilerliyoruz.
"Bunu yapmak için iyi bir yer, hala lekesiz bir radyo sessiz ortam değil, ancak Ay'dan işletme yapmaya başlamak için iyi bir yer."
Uzak taraf açısından, ekip oraya kesinlikle varacaklarını söylüyor. Bir gün nötr, çukurlu yerin (evet, dünyamızdan görebildiğimiz siyah-beyaz suluboya tarafı gibi hiç görünmüyor) seyahat edecek LuSEE-Night adlı bir görev olacak. Her şey yolunda giderse, LuSee-Night'ın 2026'da başlaması planlanıyor, Firefly Aerospace'in yakında gelecek olan "Blue Ghost" iniş aracına binmesi bekleniyor.
"Gece' kelimesi, 40 kilogram [88 lbs] pil ihtiyacımız olacak, bu da bize Ay üzerinde gece boyunca hayatta kalma değil, aslında çalışma olanağı sağlayacak," diyor Burns. Bu kısım oldukça ilginç çünkü Hindistan'ın Ay keşif araçları ve iniş araçları uzun, soğuk lunar gecelerinde ölmeleriyle bilinir.
