RÖPORTAJ: FUNDA AKOSMAN
Genç, yakışıklı, başarılı, tecrübeli, kendinden emin, tüm gelişmeleri yakından izleyen, dünya çapında konusuyla ilgili eğitimler veren, benim de sağlığıma şifalı elleriyle derman olan can doktorumuzla samimi, bilgilendirici, oldukça faydalı röportajımıza buyurun…
Kesisiz Cerrahi (vNOTES) Nedir?
Kadınların korkulu rüyası düzensiz adet kanamaları, miyomlar ya da yumurtalık kistlerinin cerrahi tedavisinde artık karın duvarına en ufak kesi yapmadan ameliyat olmak mümkün. Hem de neredeyse aynı gün taburcu olup en kısa sürede günlük işlerinize dönebiliyorsunuz.
Hastalıkların seyrinin yaratmış olduğu gerginlik ve ne olacağı korkusunun yanında ameliyat korkusu hem hastalar hem de yakınları üzerinde ayrıca bir stres ve endişe kaynağıdır. Hatta aradan yıllar geçmesine rağmen ameliyat olmuş hastalar o kötü günleri hatırlatan vücutlarındaki ameliyat izlerini taşımak zorundadırlar. İzler estetik kaygıların yanında taşıdıkları bu olumsuz manevi duygular nedeni ile göz ardı edilmemelidir. Tam bu noktada yurt dışında giderek ilgi uyandıran ve ülkemizde de uygulaması giderek artmaya başlayan ‘kesisiz cerrahiler (vNOTES) kadın hastalarımız için bir umut ışığı olmuştur.
Kesisiz cerrahi; normalde karın duvarına sezaryen kesisi ya da 1-2 santimlik laparoskopi (kapalı ameliyat) kesileri yapmadan tamamiyle doğum kanalı (vajinal yol) kullanılarak yapılan bir cerrahi şeklidir.
Ameliyatta karın bölgesine hiçbir kesi yapılmaz, doğum kanalı (vajinal yol) aracılığı ile cerrahi aletler karın içerisine ilerletilerek küçük kameralar eşliğinde hasarlı organlar çıkarılır.
Bu yöntemde doğum kanalı (vajinal yol) içerisindeki en arka bölgeden 3 cm’lik bir alan oluşturularak karın içerisine ulaşılır. Doğum kanalına (vajinal yol) zarar vermeyecek şekilde doku koruyucu aletler yerleştirilerek cerrahi aletler karın içerisine ilerletilir. Karın içerisindeki organlar kamera yardımı ile görünür hale getirilir. Bu yöntemin en büyük avantajlarından biri ameliyat süresinin diğer yöntemlere göre daha kısa sürmesidir. Bunun bir nedeni; girilen bölgede yumurtalıklar, tüpler ve rahme ait hastalıklara kolayca ulaşılabiliyor olmasıdır.
Küçük cerrahi aletler yardımı ile hastalıklı dokuları tutan bağlar kontrollü bir şekilde ayrılır ve kitleler doğum kanalından (vajinal açıklık) karın dışarısına alınır.
Ameliyat sonunda 3 cm’lik doğum kanalı (vajinal açıklık) uygun şekilde onarılarak eski haline getirilir.
Ameliyat diğer yöntemlere göre kısa sürer, daha az kanama görülür, karın bölgesinde hiç bir kesi olmaz. Amliyatın kısa sürmesi nedeni ile hastalar daha az anesteziye maruz kalır ve çoğunlukla daha az ağrı kesici ihtiyaçları olur. Çoğu hasta ameliattan sonraki 4. saatte destek almadan yürür ve sıvı gıdalarla beslenmeye başlar. Daha anestezi almış ve daha az ameliyat sonrası ağrısı olan hastalar hemen dolaşmaya başlar ve günlük işlerine en kısa zamanda kolayca dönebilirler. Karın bölgesinde herhangi bir kesi olmaması nedeni ile pansumana gerek olmaz ve istediği şekilde duş alabilir.
Kesisiz cerrahiler hangi kadınlara uygulanabilir?
* Yoğun, düzensiz ilaç tedavisine yanıt vermeyen adet kanaması
* Erken evre rahim kanseri
* Miyomlar
* Yumurtalık kistleri
* Dış gebelik
* Rahim sarkması
* Çocuk istemeyen ve tüplerinin bağlanmasını isteyen
* Tüp bebek öncesi tüplerin alınması
* Ailede meme kanseri olup BRCA2 mutasyonu olan kadınlara uygulanabilir
Henüz kimler için uygun değildir?
* İleri evre endometriozis (çikolata kisti)
* Rahim içi gebelik
* Karın içi apse olması
* Geçirilmiş kalın bağırsak operayonu
* Bakire olan kadınlar için uygun değildir.
Ortalama ameliyat süresi ne kadardır?
* Yumurtalık ve tüp ameliyatları için 20-30 dk
* Rahim alınması ameliyatı için 45 dk
* Rahim alınması ve sarkması ameliyatı için 60 dk.
Avantajlari nelerdir?
* Kısa ameliyat süresi
* Daha az ameliyat sırasında kan kaybı
* Daha az ameliyat sonrası ağrı ve ağrı kesici ihtiyacı
* Kısa hastanede kalış süresi, aynı gün taburculuk imkanı
* Sonraki dönemde karın bölgesi kesi yeri fıtıklarının olmaması
* Karın bölgesinde kesi izi olmaması nedeni ile daha iyi kozmetik sonuç
* Daha hızlı sürede iş ve günlük aktivitelere dönüş imkanı
Komplikasyonlar neler olabilir?
Açık ameliyatlar ya da kapalı (Laparoskopi) ile kıyaslandığında anlamlı bir komplikasyon artışı yoktur ve benzer oranlara sahiptir.
Vajinal kesi nedeni ile daha sonra ilişki sırasında ağrım ya da vajinal genişleme olur mu?
Yapılan çalışmalarda böyle bir risk artışı görülmemiştir. Kesi vajinanın en derin kısmında ve yaklaşık 3 cm uzunluğundadır. Bu vajinal kesi zaten gerek açık gerekse kapalı (Laparoskopi) ameliyatlarında da yapılmaktadır. Ameliyattan hemen sonra iyileşme tamamlanarak eski haline dönmektedir. Diğer ameliyatlarda da önerildiği gibi tam iyileşme sağlamak amacı ile ameliyat sonrası ilk 2 hafta ilişki önerilmemektedir.
Kesisiz (vNOTES) cerrahide neden daha az ağrı görülür?
Klasik laparoskopide karın cildine ve cilt altı dokulara yapılan en ufak kesi özellikle alt karın bölgesinde ağrıya neden olur. Bunun dışında laparoskopi sırasında daha fazla karbondioksit gazı ile karın içerisinin şişirilmesi, ameliyat sırasında üreme organlarına ulaşmak amacı ile hastanın daha fazla baş aşağı pozisyonda tutulması, ameliyat süresinin uzun olması nedeni ile daha fazla anesteziye maruz kalınması, bağırsak fonksiyonlarının daha geç normale dönmesi ameliyat sonrası ağrı şikayetlerini artıran faktörlerdir. Tüm bu nedenler göz önünde bulundurulduğunda Kesisiz (vNOTES) cerrahiye bağlı daha az ağrı görülmesi beklenmektedir.
