Haber: Damla Oya Erman
Bu ilginç durumun ardındaki neden, sözde cüce galaksilerdeki yıldızların yaşamlarını tamamladıklarında, genellikle süpernovalarla patlamak yerine kara delmelere dönüşme olasılıklarının daha yüksek olması olarak düşünülüyor. Ekip, bu farkın büyük olduğunu belirterek, cüce galaksilerin genellikle süpernovaların etkilerine bağlı olarak yıldız oluşturan malzemelerini atmaları için 10 milyon yıl gecikme yaşadığını açıkladı.
Yani, cüce galaksiler, değerli yıldız oluşturan moleküler gazlarını daha uzun süre muhafaza edebilir. Bu durum, yıldız oluşturan bölgelerin büyüyerek yoğunluğunu artırmasına ve daha fazla yıldız üretmesine izin verir.
Büyük Macellan Bulutu'ndaki 30 Doradus (Tarantula Nebula) ve NGC 2366 galaksisindeki Markarian 71 gibi yerel cüce galaksilerdeki bu tür dev yıldız oluşum bölgeleri, bu ilginç fenomenin örneklerini içerir.
Yıldız oluşturan bölgeler, çoğunlukla daha küçük yıldızlar üretse de birkaç büyük yıldız da ortaya çıkarabilir. Bu büyük yıldızlar, milyonlarca yıl süren yaşamlarının sonunda çekirdekleri bir nötron yıldızı veya bir yıldız kütleli kara delik oluşturmak üzere çöker. Bu durumda, bir yıldızın dış katmanları nötron yıldızından sıyrılır ve bir süpernova patlaması olarak ortaya çıkar. Ancak diğer durumda neredeyse tüm bir yıldız, oluşan kara deliğe düşer.
Michigan Üniversitesi'nde lisansüstü araştırmacı ve çalışmanın baş yazarı Michelle Jecmen, "Yıldızlar süpernovalar oldukça, çevrelerini metaller üreterek kirletirler" dedi.
Bu metaller, evren başladığında oluşan hidrojen ve helyum elementlerine ek olarak, yıldızların patlamalarında veya iç organlarında dövülerek ortaya çıkar. Astronomlar bu sonraki elementlere "metaller" der. Bu metaller şu anda yıldızlararası ortama dağılmış durumda, yeni yıldız oluşturma bölgelerine ulaşıyor ve bir sonraki nesil yıldızlara dahil ediliyor. Yüksek-metal içeriğine sahip yıldızların genellikle nötron yıldızları ve güçlü süpernovalar üretme olasılığının daha yüksek olduğuna inanılıyor.
Süpernovaların neden olduğu patlamalar, yıldız oluşturan malzemelerin atılmasına neden olan bir "rüzgar" yaratır.
Daha büyük ve daha evrimleşmiş galaksiler, örneğin Samanyolu gibi, milyonlarca yıl boyunca çok sayıda nesil yıldız ürettiği için daha fazla metale sahiptir. Ancak daha küçük cüce galaksiler, tarih boyunca daha az yıldız ürettiği için daha primitif bileşimlere sahiptir. Ancak bir cüce galakside bir yıldız oluşturan bölge başladığında, yıldızlarının daha düşük metal içeriği, bunların güçlü süpernova patlamaları yerine kara delikler oluşturma olasılıklarının daha yüksek olduğu anlamına gelir. Bu nedenle, bölgenin metal ile zenginleşmesi ve tüm gazı dışarı üflemeye başlaması muhtemelen daha uzun sürer.
Jecmen, "Düşük metal içeriğindeki ... süper-rüzgarların başlamasında 10 milyon yıllık bir gecikme olduğunu savunuyoruz ve bu da daha yüksek yıldız oluşturmaya neden oluyor" dedi.
Bu modelin uygunluğunu doğrulayan Hubble Uzay Teleskobu ile yapılan gözlemleri yöneten Michiganlı astronom Sally Oey, "Michelle'ın bulgusu çok güzel bir açıklama sunuyor. Bu galaksiler, gazlarını uçurmadıkları için yıldız oluşturmayı durdurmakta zorlanıyorlar" dedi.
