Haber: Mert Osman Erman
Yüksek kirlilik seviyeleri nedeniyle havai fişeklerin yasaklanmasına rağmen, şehirdeki insanlar Pazar gecesine kadar havai fişekler ateşledi.
Delhi, çocukları korumak amacıyla okullara erken kış tatili ilan eden hükümetin haftalardır toksik havayla mücadele etmektedir.
Şehir, araç emisyonları ve toz gibi faktörler nedeniyle yıl boyunca yüksek kirliliğe sahip.
Ancak sorun, komşu eyaletlerdeki çiftlik sahiplerinin mahsul artıklarını yakmasıyla kış aylarında daha da kötüleşiyor. Düşük rüzgar hızları ayrıca havai fişekler gibi kirleticileri atmosferin alt tabakasında hapseder, solunum zorlaşır.
Pazartesi öğleden sonra federal hükümetin Safar uygulamasına göre, Delhi'de Hava Kalitesi İndeksi (HKİ) 445 olarak belirlendi ve bazı yerlerde 520'nin üzerinde ölçümler yapıldı. HKİ, havadaki akciğerleri tıkayabilen ve çeşitli hastalıklara neden olabilen ince partikül madde olan PM 2.5 seviyesini ölçer.
101 ile 200 arasındaki seviyeler orta, 201 ile 300 arasındaki seviyeler kötü olarak kabul edilir. 301 ile 400 arası "çok kötü" olarak sınıflandırılır ve 400'ün üzerindeki bir rakam "ciddi" olarak değerlendirilir.
Dünya Sağlık Örgütü'nün yönergelerine göre, 24 saatlik bir süre içindeki PM 2.5 maruziyeti 15 mikrogram/metreküp ile sınırlandırılmalıdır - ancak Delhi'nin bazı bölgelerindeki HKİ, önerilen seviyenin 30 katı kadar yüksektir.
Solunum uzmanları, başkentin toksik havasını solumanın günde 25-30 sigara içmekle eşdeğer olduğunu söylüyor.
Yüksek kirlilik seviyelerine uzun süre maruz kalma, kişilerde rahatsızlık ve solunum zorluklarına neden olabilir. Ayrıca cilt ve göz tahrişine yol açabilir, astım, kronik obstrüktif akciğer hastalığı, bronşit, akciğer kapasitesi kaybı, amfizem, kanser ve artmış mortalite oranları gibi ciddi nörolojik, kardiyovasküler ve solunum yolu hastalıklarını tetikleyebilir.
Hindistan'ın Yüksek Mahkemesi, Diwali sırasında havai fişeklerin kullanımını yasakladı, sadece "yeşil fişekler" veya emisyonu azaltılmış olanlara izin verdi. Delhi hükümeti de son birkaç yıldır Diwali sırasında havai fişekleri yasakladı, ancak kuralın pek uygulanmadığı belirtiliyor.
Havai fişeklerin yasaklanması aynı zamanda politik bir boyut kazandı, bazıları bunun Hindu festivallerini hedef almak olduğunu savunuyor.
Pazartesi günü, Delhi'nin çevre bakanı Gopal Rai, ulusal olarak iktidarda olan ancak Delhi'de muhalefette olan Hindu milliyetçisi Bharatiya Janata Partisi (BJP) liderlerinin insanları havai fişekler yakmaya teşvik ettiğini iddia etti.
"Delhi'de hava kirliliği seviyeleri havai fişeklerin patlatılmasıyla arttı. Birçok insan havai fişek patlatmadı, ancak belirli yerlerde hedefe yönelik yapıldı," dedi Bay Rai, Aam Aadmi Partisi'nden (AAP).
Ancak BJP'nin Delhi başkanı Virendra Sachdeva, festivali kutlayan insanları kirlilik seviyelerindeki artışın suçlanmasının doğru olmadığını söyledi. Ona göre, sorumluluk konuyu ele almak için somut bir planı olmayan AAP'e ait.
Cuma sabahı yağmurlarının Delhi'deki kirlilik seviyelerinde düşüşe yol açmasıyla geçen hafta sonu kirlilik düşük seviyelerdeydi.