Başarısızlık Nedenleri; Başarısızlık genelde insanı olumsuz etkiler... Başarısızlığı araştırırken başarısızlığın kaynağına inmek gerekir. Başarısızlık genelde kişisel, ailevi ve dış etkenlere bağlı olarak değişkenlik göstermektedir.

Okuldan Kaynaklanabilecek Nedenler

Sınıf ve okul ortamı çocukları rahatsız edebilecek durumdaysa, öğretmenin yanlış tutum ve davranışları varsa ya da uygun öğretim teknikleri kullanılmıyorsa ayrıca çocuk çeşitli nedenlerden ötürü arkadaşları tarafından dışlanmışsa başarısızlık gözlenebilir.

Aileden Kaynaklanan Nedenler

Ailenin eğitim, kültürel ve ekonomik durumu, aile bireyleri arasındaki iletişim biçimi, anne babanın çocuk yetiştirme tarzı, eğitime bakış açısı, çocuğa gösterdiği tutum ve yaklaşımlar, çocuğun başarısını etkiler. Başarısızlığın başta gelen nedenlerinden biri de anne babanın çocuk ile birlikte yeterince zaman geçirmemesidir.

Öğrenciye Bağlı Nedenler

• Zihinsel, bilişsel, duygusal ve sosyal açılardan yeterli ölçüde gelişmemiş olma:

Çocuk, bu açılardan yaşıtlarından geri ise, okula olması gerekenden önce başlamışsa veya okul yaşında olmakla beraber bilişsel ve duygusal yönden gelişimini tamamlamamış ise okula uyumda ve derslerde zorlanır, dolayısıyla başarısız olabilir.

• Fiziksel yetersizlikler:

Öğrencinin görme, işitme, konuşma ve benzeri sorunları varsa, kas gelişiminde problem olup kalem tutamıyor, yazı yazamıyorsa veya başka bir sağlık sorunundan dolayı derslere konsantre olamıyorsa başarısızlık görülebilir. Bu hallerde çocuğu bir doktora götürerek sorunlarına çözüm aranması ve yetersizliklerini gidererek öğrenmeye hazır hale getirilmesi gerekir. Burada görme, işitme ve benzeri engeli olan öğrenciler iyi öğrenemez gibi bir yargıya varılmamalıdır. Engelin derecesine göre uygun bir eğitim programına yerleştirilirse yüksek düzeyde engeli olan öğrenciler bile diğer çocuklar kadar hatta daha başarılı olabilirler.

• Yanlış çalışma alışkanlıkları:

Öğrenci doğru bir biçimde ders çalışmıyorsa, çok çalışıyor ancak çalışması verimli olmuyorsa, öğrenerek değil de ezberleyerek çalışıyorsa, derslerin gerektirdiği çalışma biçimine dikkat etmiyorsa (örneğin matematiği yazarak, soru çözerek değil de okuyarak çalışıyorsa) yeterli tekrar yapmıyorsa, zamanı etkili kullanma, derse konsantre olma, dikkat toplama gibi konularda sorun yaşıyorsa istenen başarıya ulaşamaz.

• Öğrenmeye hazır olmama:

Öğrenci, öğrenme için yeterince hevesli ve istekli değilse, çalışmaya güdülenmiyorsa ve bunun sonucunda derse kendini veremiyorsa başarısız olur. Bu durumlara ailesel, gelişimsel vb. özellikler neden olabilir.

• Kendine güvenin azlığı, sosyal becerilerin ve iletişim becerilerinin gelişmemiş olması:

Bu durumlarda öğrenci başarılı olabileceğine inanmaz, öğrenmek için çabalama, anlamadığını sorma, derse katılma konularında zorlanır.

• Kaygının çok düşük ya da yüksek olması:

Başarılı olma için orta düzeyde kaygı gereklidir. Çocuğun ders çalışma ve sınav konusunda kaygısı çok düşük veya çok yüksekse başarısızlık görülür.

• Geçmişte yaşanan başarısızlıklara takılıp kalma:

Öğrenci, geçmişte olan başarısızlıkları nedeniyle kendine güvenini kaybetmişse ve başarılı olacağına inanmıyorsa başarısızlık kaçınılmazdır.

• Öğrencinin psikolojik durumu:

Öğrenci, travmatik bir olay (ailede hastalanma, ölüm, kaza, afetler, anne babanın ayrılması vb.) geçirmişse veya ev ortamında ya da okulda huzursuzluk, sıkıntı verici durumlar, ve zorlayıcı olaylar, kavgalar yaşıyorsa psikolojisi derinden etkilenir, kendini derse veremez, konsantre olamaz ve başarısız olabilir.

• Öğrenme güçlüğü:

Bazı çocuklar yeterli zihinsel potansiyele sahip oldukları halde dersleri öğrenmekte güçlük çeker. Öğrenme güçlüğü denilen sorun, çocuğun normal zekâlı hatta parlak zekâlı olmasına rağmen dikkatsiz, aşırı hareketli, beceriksiz, dalgın olması, doğru çözümü ayırt edememesi, yanlış ve eksik yazması, okuma, yazma veya matematiği öğrenmede zorlanması gibi belirtilerle kendini gösterir. Bu sorun beynin, merkezi sinir sisteminin fonksiyon bozukluğuna bağlı olarak ortaya çıkar.

• Ergenlik dönemi özellikleri:

Ergenliğe geçişle birlikte meydana gelen gelişme ve değişmeler, bakış açısında, ilgi alanlarında olan farklılaşmalar, öğrencinin yaşadığı duygusal gerginlikler onun başarısı üzerinde etki yapabilir. Ayrıca öğrenci özgürleşme isteğine bağlı olarak kendini okuldan ve derslerden soyutlayabilir.

• Çalışma ortamı:

Öğrencinin ders çalışma ortamı soğuk, karanlık, gürültülü, rahatsızlık verici bir yerse veya iyi ders çalışabilmesi için belli bir yeri yoksa ya da çalışırken dikkatini çevresinde olanlardan uzaklaştıramıyorsa başarılı olma şansı düşük olur. İstenen başarıya ulaşılamayabilir.

• Aşırı hareketlilik:

Bazı çocuklar, yapıları gereği aşırı hareketli olurlar. Çeşitli nedenleri olan bu durumda çocuk kıpır kıpırdır, yerinde duramaz bu da derse yoğunlaşmasını zorlaştırabilir. Bu da konsantrasyonunu olumsuz etkiler, yoğunlaşamaz ve dersini yeterince dinleyemez.