Yayımlanacağı tarih: 13/11/2020
Van Valisi Sayın Mehmet Emin BİLMEZ ile röportaj
Tarih, Doğa ve Kültür Kenti-Van
Bu hafta: "65" palaka numarasına sahip ve Doğu Anadolu Bölgesinde yer alan Van ilimizi konu aldık.
Dünyanın en büyük sodalı gölü olma özelliğini taşıyan "Van Gölü"; tarih, doğa ve kültür turizmi bakımından önemli konumu; Türkiye'nin Konya ilimizden sonra koyunun en çok yetiştirildiği ikinci şehri olma özellikleriyle dikkat çeken Van ilimizin geleceği için gerçekleştirilen faaliyetleri öğrenebilmek adına Van Valisi aynı zaman Van'ın Büyükşehir Belediye Başkanlığı görevini de yapan Sayın Bilmez ile bir röportaj gerçekleştirdik.
***
- Sayın Valim, göreve başladığınızda Van ilimizin önemli bir problemiyle karşılaştınız mı?
Büyükşehir Belediyesi bazında düşünürsek, kentin çok büyük iki problemiyle karşılaştığımızı söyleyebilirim. Birincisi Van Gölü ile ilgili artan kirlilik. İkincisi ise özellikle çevre kirliliğine sebep olan çöp sorunudur.
- Bu sorunları aşmaya yönelik çalışmalarınız var mı veya olacak mı?
Sözünü ettiğimiz iki sorunu da çözüme kavuşturuyoruz. Çöp sorununu, birinci etabını tamamladığımız ‘Katı Atık Entegre Tesisi Proje’miz ile çözüme kavuşturuyoruz. Yap-işlet-devret usulüyle hayata geçirdiğimiz projede belediyenin kasından tek bir kuruş dahi çıkmadan tesislerimiz kuruluyor. Tamamlanan birinci etapla birlikte çevresel bir sorunu çözerken yaklaşık olarak 15-20 bin hanemizin elektrik ihtiyacını karşılıyoruz. İnşallah ikinci etabın da tamamlanması ile birlikte bu sayı 30 bin hane olacak. Yine bu kapsamda 13 ilçemizin çöp sorununu da ortadan kaldıracak çöp aktarma istasyonları kuruyoruz. Son olarak Özalp ve Muradiye’de hayata geçirdiğimiz 2 istasyonla birlikte 13 ilçemizin çöpleri Özalp Yolu üzerindeki tesislerimize aktarılarak burada ayrıştırılıyor ve enerji olarak kentimize kazandırıyoruz. Bunun yanında eski çöp alanları da ıslah edilerek doğadaki tahribatında önüne geçiliyor.
Diğer sorunumuz ise kentimizin en büyük değeri olan Van Gölümüz için hayati öneme sahip olan ‘Merkez İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi Proje’mizdir. Bunda da son aşamaya geldik diyebilirim. Büyükşehir Belediyemiz Tuşba ilçesinde mevcut arıtma tesisinin bulunduğu alanın hemen yanında 2018 yılında yapımına başladığı proje ile Van Gölü’nü kirlenmekten kurtarmayı hedefliyor. Van Gölü için büyük önem taşıyan bu proje ile gölümüz artık kirlenmekten büyük ölçüde kurtulacak. Yaklaşık 170 milyon TL maliyeti olan arıtma tesisi 1 milyon 100 bin nüfuslu kentin kanalizasyon atığını, 50 yıla kadar sorunsuz bir şekilde arıtabilecek kapasiteye sahiptir.
- Koronavirüs ile mücadele kapsamındaki çalışmalarınızı bizlerle paylaşır mısınız?
Büyükşehir Belediyemiz İran’a komşu bir kent olmamız nedeniyle salgın henüz ülkemizde görülmeden harekete geçerek, toplu taşıma araçları başta olmak üzere ortak yaşam alanlarında dezenfekte çalışmalarına başladık. Pandemi ülkemizde görüldüğü ilk andan itibaren ise pandeminin seyrini göz önünde bulundurarak ilaçlama ve dezenfeksiyon çalışmalarımızı her alanda sürdürüyoruz. Bununla beraber kent genelinde Zabıta Daire Başkanlığı ekiplerimiz de özellikle gıda ürünlerinin satıldığı iş yerleri başta olmak üzere çarşı-pazardaki denetimlerini sürdürüyorlar. Ayrıca Ulaşım Dairesi Başkanlığına bağlı ekiplerimiz ise İl Emniyet Müdürlüğü koordinasyonunda kentin farklı noktalarında toplu taşıma araçlarına yönelik sıkı denetimler yapmaktadırlar. İlimizde ayakta yolcu taşıma ve 65 yaş üstünün belirlenen saatler dışında toplu taşımayı kullanmalarının önüne geçmeye çalışıyorlar. Bu denetimlerimizde ayrıca maske, mesafe ve hijyen konularında da sürücü ve vatandaşlarımız uyardık. Uyarılara uymayan sürücülerimize de maalesef cezai işlemler uygulamak zorunda kaldık. Salgının seyrine göre bizler de tedbirlerimizi uygulamaya devam ediyoruz. Bunun yanı sıra özellikle vatandaşlarımızı bilgilendirmek üzere de toplu taşıma araçlarımıza bilgilendirici çıkarmalar yapıştırarak farkındalık oluşturduk.
- Sayın Valim, Belediye Başkanı olarak göreve başladığınızdan bu yana Van'da yaptığınız sağlık, eğitim, sosyal ve fiziki yatırımlarınızdan bahseder misiniz?
Malumunuz ülkemiz çok iyi bir sağlık altyapısına sahiptir. Bizler de Büyükşehir Belediyesi olarak sağlık alanında özellikle dezavantajlı ailelerimizin yanında oluyoruz. Bu kapsamda göreve başladığımızdan bu yana 9 bin civarında vatandaşımıza evde bakım ve hasta nakil hizmeti verdik. Yine ‘Hoş Geldin Bebek’ projesi kapsamında 3 bin civarında annemize yeni doğan seti ulaştırdık. Eğitim alanında da Sürekli Eğitim Merkezlerimiz 100’lerce gencimizi Üniversitelere gönderdik. Yüz yüze eğitimin başlaması ile birlikte öğrenci kayıtlarını almaya başladık. Yine Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu (BESYO) kurslarımızla 10’larca gencimizi hem spora kazandırdık. Hem de bu alanlarda üniversiteli olmalarını sağladık. Pandemi ile birlikte ara verdiğimiz bu benzer çalışmalarımıza Kontrollü sosyal hayat ile birlikte Temizlik, maske ve mesafe kuralları çerçevesinde devam edeceğiz.
Fiziki yatırımlarımıza gelince bu kentin ciddi sıkıntılarından bir tanesi de kent merkezi birkaç caddeden oluşması ve yıllardır çarşı merkezinin genişlemesidir. Bizler prestij cadde uygulamalarımızla bu sorunun üstesinden geliyoruz. Ayrıca yüzlerce kilometrelik asfalt yollar, Merkez İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi Projemiz ve Katı Atık Entegre Tesisi Projemiz gibi hayati önem sahip projelerimiz hayata geçiriyoruz. İlimizin sorunları elbette bundan ibaret değil ancak imkanlarımız nispetinde önem sırasına göre sorunlarımızı tek tek çözüyoruz.
- Van gölü kirliliğinin önlenmesi için hangi çalışmalara imza attınız?
Van Gölü için hayati öneme sahip olan ‘Merkez İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi Proje’miz yılsonuna kadar inşallah tamamlanıyor. Bu proje Van Gölü için imza atılacak en büyük projedir. Van Gölü için büyük önem taşıyan bu proje ile gölümüz artık kirlenmekten büyük ölçüde kurtulmuş olacak. Ayrıca Van Gölü kıyısında düzenli aralıklar temizlik ve farkındalık çalışmaları gerçekleştiriyoruz. Bunların yanı sıra çöpleri Van Gölüne taşıyan derelerimizde mazgal ve yüzen bariyerler bırakarak katı ve evsel atıkların göle ulaşmasını engelliyoruz. Bu çalışmaların dışında bu yıl sonunda tamamlanacak olan arıtma tesisinden sonra belkide en büyük çalışmayı Çevre ve Şehircilik Bakanlığımızın destekleriyle dip çamurunun temizlenmesi ile yapacağız. Bu da gerçekleştikten sonra Van Gölü sahili yaşanabilir, tatil edilebilir bir hale gelecektir. Bu sene bölgedeki ahırlarımız yıktırıldı. Bu yıkım işlemi de tamamlanınca sahillerimiz güzel olacaktır
- Belediyecilik hizmetlerinizde kente değer katan prestij cadde çalışmalarınız oldu. Bunlardan bahseder misiniz?
Bu yıl yine ağırlık verdiğimiz çalışmaların başında ‘Prestij Cadde Projeleri’ gelmektedir. Malumunuz olduğu üzere daha önce İki Nisan ve İskele Caddelerimizde ‘Prestij Cadde Projesi’ uygulanmıştı. Bizler de bu sezon 2,5 kilometrelik Hacıbekir Caddemiz ile 2,2 kilometrelik Milli Egemenlik Caddelerimizi ‘Prestij Cadde Projesi’ kapsamına alarak yeniledik. Çalışmaları hemen hemen tamamlanan iki caddemiz baştan aşağı yenilenerek modern bir görüntüye kavuştu. Asfalt, kaldırım, dekoratif ışıklandırma ve peyzaj çalışmaları ile kentimize değer katan iki caddemizi ilimize kazandırıyoruz. Bu tür dokunuşlarla günü kurtarmak yerine kentimizin geleceğine değer katmaya çalışıyoruz. Buradaki asıl amacımız birkaç caddeye sıkışan çarşı merkezini genişleterek, kentimizin cazibe noktalarını artırmaktır.
- Sayın Valim, vatandaşlarla sıklıkla bir araya geliyor musunuz, halkın belediyeye bakışı ve beklentisi nasıl?
Bizler göreve geldiğimiz ilk günden bu yana sürekli sokaklardayız. Hem yaptığımız çalışmalarla ilgili vatandaşlarımızın nabzını ölçüyoruz. Hem de talep ve önerilerini alıyoruz. Birçok çalışmamıza da halkımızın talep ve önerileri doğrultusunda gerçekleşti diyebilirim. Bu noktada halkın belediyemize bakışı bizler için son derece önemlidir. Bizler belediyemize bakışın olumlu olduğunu çalışmalarımıza yapılan olumlu geri dönüşlerle anlıyoruz. Vatandaşımızın haklı olarak bizlerden beklentisi çok fazladır. Bizler bu beklentilere imkânlarımız nispetinde cevap veriyoruz. Halkımızın beklentilerine karşılık vermek için mesai gözetmeksizin çalışıyoruz.
- Sayın Valim, yardıma muhtaç ve engelli vatandaşlar için neler yaptınız?
Yoksul vatandaşlarımıza göreve başladığımız Ağustos 2019’dan bu yana yaklaşık olarak 6 bin 500 gıda ve hijyen kolisi dağıttık. Ayrıca sosyal kart ile 3 milyon TL civarında nakdi yardımda bulunduk. Binlerce ailemize günlük olarak aşevimizde hazırladığımız sıcak yemeğimiz 2 öğün olmak üzere dağıtılmaktadır. Bu süre zarfında 36 engelli vatandaşımıza tekerlekli sandalye hediye ettik. Çoğunluğu çocuklardan oluşan çok sayıda vatandaşımıza medikal malzeme desteğinde bulunduk. Tabi bu çalışmalarımız sürekli olarak devam etmektedir.
- Kadınlar, gençler ve geleceğimizin güvencesi olan çocuklar için neler yapacaksınız?
Kadınlarımızla ilgili olarak Büyükşehir Belediyemiz bünyesinde, Kadın ve Aile Hizmetleri Dairesi Başkanlığını kurduk. Burada kadınlarımızla ilgili sosyal ve kültürel anlamda çok sayıda etkinliğimiz var. Pandemi süreci nedeniyle sınırlı tuttuğumuz bu etkinliklerimizin yanında, el sanatları anlamında da çok sayıda kursumuz mevcuttur. Bunun yanında özellikle dezavantajlı ailelerimize yönelik de eşim Meral Bilmez hanımefendi öncülüğünde de ev ziyaretleri gerçekleştiriliyor. Bu sayede hem ailelerimizin sorunlarını yakından görme şansımız oluyor. Hem de çözüme ulaşma noktasında avantaj sağlamış oluyoruz. Gençlerimize ve çocuklarımıza gelince onlara vereceğimiz en büyük destek onları geleceğe hazırlamaktır. Bizler bu anlamda, Sürekli Eğitim Merkezlerimizle 100’lerce gencimizi Üniversitelere gönderdik. Yüz yüze eğitimin başlaması ile birlikte buralarda kayıtlarımızı almaya devam ederken, kurduğumuz etüt merkezlerimizle de evlerinde ders çalışma imkanı olmayan çocuklarımıza yardımcı oluyoruz. Yine Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu (BESYO) kurslarımızla 10’larca çocuk ve gencimizi hem spora kazandırdık. Hem de bu alanlarda üniversiteli olmalarını sağladık. Pandemi ile birlikte ara verdiğimiz bu benzer çalışmalarımız yine kontrollü sosyal hayat ile birlikte temizlik, maske ve mesafe kuralları çerçevesinde sürdürüyoruz.
- Efendim, sokak hayvanlarına ne gibi yardımlarınız oluyor, sahipsiz ve bakıma muhtaç sokak hayvanların faydalanabilmeleri amaçlı hedeflediğiniz yeni projeleriniz var mı?
Bizler il olarak bu noktada oldukça iyi durumdayız diyebilirim. Çünkü Bölgenin en donanımlı Hayvan Bakım ve Rehabilitasyon merkezine sahibiz. 10 bin metrekare üzerine kurulan bu merkezimizde son teknoloji cihazlarla her yıl yüzlerce sokak hayvanına şifa oluyor. Yüzlerce hayvana da ev sahipliği yapmaktayız. Ayrıca başarılı çalışmalarla çok sayı sokak hayvanını da sahiplendiriyoruz. Kedi ve köpek karantina bölümlerinin olduğu merkezimiz 74'ü kedi, 150'si köpek olmak üzere toplamda 224 sokak hayvanı barındırılabilmektedir. Tesisimiz, tıbbi cihaz ve personelleriyle modern bir hayvan hastanesi statüsünde hizmet vermektedir. Bu hizmet sayesinde Van`ın Caddeleri'nde ve sokaklarında sahipsiz, bakıma muhtaç, yaşlı ve hastalıklı sokak hayvanları görevlilerimiz tarafından toplanarak, barınağımızda koruma altına alınıyor ve veteriner hekimlerimiz tarafından tedavi edildikten sonra tekrar alındıkları bölgede yani doğal ortamlarına bırakılıyor. Bunun yanı sıra ilçe belediyelerimizle koordinasyon halinde kentin farklı noktalarındaki besleme odaklarımıza sürekli olarak yem ve su bırakıyoruz. Tüm bunların yanında ilimizde sokak hayvanlarını bir sorun olmaktan çıkarma yönünde de çalışmalarımız devam ediyor.
- Sayın Valim, Van'da yeşil alan ve park sayılarını arttırmakla ilgili çalışmalarınız oldu mu?
Park ve yeşil alan noktasında kent merkezinde sadece bizim sorumluluğumuzda 19 parkımız, 2 ağaçlandırma alanımız bulunmaktadır. Park ve Cadde peyzajları dahil toplam yeşil alanımız 2 milyon 371 bin 493 metrekaredir. Kişi başına düşen yeşil alan ise 2.06 metrekaredir. Daha önce Cumhurbaşkanlığımız himayelerinde başlatılan "Geleceğe Nefes" seferberliği kapsamında bizlerin de katılımıyla yaklaşık 17 bin metrekarelik alana 20 bin fidan dikimi yapılmıştı. Bunun yanında yine Edremit ilçemizde tahsisi yapılan 100 bin metrekarelik alanda toprak muhafaza amaçlı ağaçlandırma işlemi yapıldı. Ayrıca Edremit TOKİ‘de 104 bin metrekare alan üzerinde yapılacak park çalışmamız proje aşamasındadır. Yine 2021 yılı içerisinde kentin farklı yerlerinde 15 adet park yapımını gerçekleştirmeyi hedefliyoruz. Bunların yanında Edremit, Tuşba ve İpekyolu merkez ilçe belediyelerimiz bünyesinde de çok sayı park ve yeşil alan yer almaktadır. İlimiz bu konuda oldukça iyi bir noktadadır diyebiliriz. Şu anda 6 millet bahçemizde çalışma var. Bu millet bahçelerimizden 2 tanesi Edremit ilçemizde, 1 Tuşba, 1 Erciş, 1 Çatak ve 1 İpekyolu ilçemizde. Erciş’teki millet bahçemizin temeli atıldı. Diğer ilçelerimizdeki millet bahçelerinde projeler tamamlandı ve kısa sürede çalışmalara başlanacak. Ayrıca şehir merkezine nefes aldıracak İpekyolu ilçesi sınırları içerisindeki eski devlet hastanesinin yerine yapılacak millet bahçesinin ihalesi gerçekleştirildi. tamamlandı. İhale süreci tamamlandıktan sonra millet bahçemizin yapımına başlanacak.
- Peki, çevreyi ve doğayı korumak ile ilgili çalışmalarınız olacak mı?
Daha önce de söz ettiğimiz iki büyük projemiz de çevre ve doğanın korunması ile alakalıdır. ‘Katı Atık Entegre Tesisi Proje’miz tamamıyla çevre dostu bir projedir. Burada çöpler enerjiye dönüşüyor. Yine bu projemize entegre olarak 13 ilçemizin çöplerini bu merkezimize taşıyacak olan entegre tesislerini de tamamlıyoruz. Bunula birlikte kent merkezi ve ilçelerimizde çöplerden kaynaklı kirlilik minimize edilmiş olacak. Yine Van Gölü’nü koruyacak olan ‘İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi Projemiz’ de kentin ve ülkemizin en büyük doğal zenginliklerinden olan Van Gölü’müzü kirlenmekten ve Göl ekosistemini yıllarca muhafaza edebilecek bir çalışmadır. Tabi bunların yanı sıra ilimizde halen 2011 depreminden kaynaklı metruk yapı ve ciddi bir hafriyat sıkıtımız var. Bu hafriyatın da kontrollü bir şekilde kent dışına çıkarılması noktasında ciddi çalışmalar yürütmekteyiz. Ayrıca çevremizi koruma ile ilgili de çok sayıda farkındalık çalışmasına imza attık.
- Sayın valim, Van tarım ve hayvancılıkta önemli bir kent. Bu bağlamda tarımsal faaliyetler konusunda bu yıl neler yaptınız.
Bu yıl özellikle pandemi nedeniyle değerini yeniden anlaşılan tarımsal faaliyetlere de ayrı bir önem verdik. Tarımsal Hizmetler Dairesi Başkanlığımız tarafından DAP destekli güneş enerji sistemlerinin kullanıldığı Hayvan İçme Suyu (HİS) projelerinden, kilometrelerce beton kanallara ve göletlere kadar birçok çalışmayı yaparak çiftçilerimizin yanında oldu. Yine üretim yapmak isteyen çiftçilerimize ekipman desteği sağladık. Çiftçilerimize vermiş olduğumuz desteklerle 45 çeşit tohumdan oluşan 100 bin yerli fide dağıttık. Özel bir proje ile Çatak ilçemizdeki bıttım ağaçlarına fıstık aşılanarak ekonomiye kazandırıyoruz. Sadece bu sezon tarımsal amaçlı kullanılan 483 kilometre sulama kanalı temizledik. Ayrıca kırsal mahallelerimizde bin 650 kilometre arazi yolunu açarak çiftçinin tarım arazilerine ulaşımını kolaylaştırdık.
Toplamda 393 Mahallede 482 km kanal temizliği yapılırken, 163 adette gölet temizlendi. Toplamda 10 bin 173 metre koruge boru ve 55 bin metre kangal boru çiftçilere verildi. 7 adet Güneş Enerji panelli Hayvan İçme Suyu yapılarak çiftçinin hizmetine sunuldu.120 mahalleye toplamda 700 adet beton sıvat, 300 adet saç sıvatı çiftçilerimizin hizmetine sunarak 10’larca mahallemizde hayvanlarımızın içme suyu sorununu çözmüş olduk. Bizim için tarımsal faaliyetler konusunda verimli oldu. İnşallah çiftçimiz de karşılığını almıştır.
***
65 Van
Van’ın doğası görülmeye değer.
Dününde saklıdır medeniyetler,
Gelecek için ümit vaat eder,
Şiirler, türküler hep onu söyler,
Adına “Doğunun incisi” derler.
***
Van Gölü” uçsuz bir denize benzer,
Bu cenneti gezen ziyaretçiler,
Göğündeki gün batımını izler.
Daha onlara türlü ziyafetler,
Van’a özel bir kahve altı bekler.
***
Dünyanın en büyük sodalı gölü,
Van’ındır, önder ülkemle beraber.
Pamuk gibi beyaz, şeker mi şeker,
Kedisinin gözlerindeki renkler,
Mavi ve yeşil doğasına benzer.
***
Taş mektuplarında saklıdır izler,
Durup, tarihini dinlersen eğer,
Duvarlarının dili çözülecek,
Önüne serilecek alametler.
Van için çok az geldi bu dizeler.
Hande Hamdiye Ağırman
