Uzman Diyetisyen Merve Altay, “Metabolizma hızınız, bağışıklığınız güçlüyse ve direnciniz iyiyse uyurken de kalori kaybedebilirsiniz?” dedi.
Televizyon izlerken ve uyurken harcadığımız kalori miktarı birbirine eşit. Peki, bu nasıl mümkün olabiliyor? Organlarımız uyurken de çalışıyor. Biz her ne kadar hareketsiz kaldığımızı düşünsek de, vücut hücre yenileme, kan dolaşımı, hormon seviyelerinin ayarlanması gibi birçok işlevi uyurken de gerçekleştiriyor. Uyku ve kilo ilişkisini Uzman Diyetisyen Merve Altay’a sorduk.
“Uyurken de kilo kaybedebiliriz”
Uzman Diyetisyen Altay, “Uyku esnasında kilo kaybedebiliriz. Örneğin; sabah uyanıp tartıya çıktığımızda daha düşük kilogramda görülürüz. Bunun en büyük sebebi ise vücuttan sabaha kadar nefes ve ter ile atılan su miktarıdır. Vücut metabolizmamız gece de çalıştığı için, bizler sabah uyandığımız zaman daha düşük ağırlıkta olabiliriz. Yani uyurken de kilo kaybedebiliriz. Metabolizma hızınız, bağışıklığınız güçlüyse ve direnciniz iyiyse o zaman daha fazla kilo kaybedebilirsiniz. Obezite hastaları dinlenme süresince daha fazla su kaybedecekleri için, uyuma halinde daha farklı bir sonuçla karşılaşabilirler. Örneğin; bir gecede iki kilogram zayıfladım gibi bir sonuca varabilirler. Aslında burada en önemli olan nokta metabolizma hızıdır.” şeklinde konuştu.
Uykusuzluk hormonların dengesini bozuyor
Uykumuzu alamadığımız zaman özellikle vücuttaki açlık ve tokluk mekanizmasını etkileyeceği için birtakım hormonal dengemizin karışmış olacağını anlatan Altay, “Metabolizmamız biraz işleyişine kaybediyor. Metabolizmanın karışması ne demek? Organlarımız uyku anında o rahatlama hissini yeterince sağlayamadığı için, ertesi gün hormonlarınızın aktivasyonuyla birlikte daha hızlı kilo alabilirsiniz. Yani 6-8 saat aralığında uyumazsanız, maalesef ertesi gün daha fazla kalori alıp ve daha yüksek karbonhidrat içeriğinde gıda tüketebilirsiniz. Kendinizi gün boyu halsiz hissedeceğiniz için daha fazla şekerli gıda tüketimine yönelebilirsiniz. Aynı zamanda vücut hormonlarının, açlık ve tokluk sinyallerini salgılayan grenin ve liftin hormonunun değişmesiyle birlikte de daha hızlı kilo almaya elverişli olabilirsiniz.” dedi.
Çok uyumanın metabolizma üzerinde etkisini anlatarak sözlerine devam eden Uzman Diyetisyen, “Biz gün içinde ayaktayken kalori harcamış oluyoruz. Çok uyuduğumuz zaman maalesef harcadığımız kalori miktarı azalacağı için çok uyumayı da tavsiye etmiyoruz. Çünkü vücut direncini sağlamak için mutlaka vücut kaslarımızı çalıştırmamız gerekiyor. Günde 12-14 saat uyuduğunuz zaman vücudun sürekli dinlenme hızı da ilerliyor olacak ve bu dinlenme hızı bir süre sonra azalmaya başlayacaktır. Çünkü çok uyuyan kişilerde kas kayıpları da meydana gelebilir. Aynı zamanda uzun uyuma, kilo verimini etkilemez ve uyku halinde kaybettiğimiz kilo sadece ödemdir. Yani sadece vücudumuzdaki suyu atmış oluruz.” diye görüş belirtti.
“Yatmadan 3-4 saat önce yemek yemeyi bırakmalıyız”
Vücudumuza yeterli dinlenme zamanı yaratmadığımızın altını çizen Altay, “Mutlaka aç uyumanız gerekiyor. Çünkü eğer aç uyumazsanız, vücut midenize yoğunlaşacağı için rahat bir uykuya geçemezsiniz ve sağlıklı bir uyku sağlayamazsınız. Örneğin; uyumadan önce şu gıdayı yerseniz, kesin kilo verirsiniz gibi birtakım yanlış bilgiler dolaşıyor. Mutlaka aç uyumalısınız ve uyumadan 3-4 saat yemek tüketmemeniz en doğrusu olacaktır.” dedi.
Bir saatlik uykuda kaç kilo kaybederiz?
“Bu durum tamamen bazal metabolizma hızına bağlıdır. Bir kişi ne kadar enerji harcıyor ise o kadar kilosuna yansır. Örneğin; 60 kilo olan birisi için 600 gram gibi bir kayıp meydana gelebilir. Bu tabii ki sağlıklı metabolizmalar için geçerlidir. Yani hormonal bir direncinin olmaması ve farklı bir ilaç kullanılmaması gibi durumlarda ortaya çıkan bir sonuçtur.”
“Uykusuzluk açlık hissini artırır”
Az uyumanın açlık hissini artırdığını ifade eden Altay, “Bunun da en önemli sebebi vücutta salgılanan leptin hormonunun yer değiştirmesidir. Bu hormonlar bizim açlık ve tokluk mekanizmamızı belirleyen, vücutta bize aç olduğumuzda veya tok hissettiğimizde bize geri bildirimler veren hormonlardır. Gece az uyuduğunuz zaman bu hormonlar yeterli miktarda çalışamayacağı için kilo almamıza neden olacaktır. Karbonhidrat ve şeker tüketiminizi artıracaktır. “ diye konuştu.
“Kilo dengemizi sağlamak için 6-8 saat kadar uyunmalıdır”
Sağlıklı bir kilo dengesini sağlamak için mutlaka ortalama 6-8 saat uyunmasını öneren Uzman Diyetisyen Merve Altay, “Bu ortalama bir kişi için geçerli bir saat ölçüsüdür. Tabii ki bu kişiler arasında farklılıklar gösterebilir. Bu durum kişilerin adaptasyonlarına göre değişebilir. Ama 6-8 saat uyumak kesinlikle birçok hastalıktan bizi koruyacaktır. Düzenli uyku alzheimer gibi unutkanlık sağlayan hastalıkların önüne geçmektedir. Uyumadan önce mutlaka 2 bardak su içmek hem metabolizmanızı rahatlatacak hem de kalp ve damar sisteminize fayda sağlayacaktır. Aynı zamanda sabah daha rahat uyanmanıza da yardımcı olacaktır. Uykudayken çok sık idrara çıkan, yani uyku kalitesi bozulan kişiler buna neden olan şeyi bulmaları gerekir. Eğer çok sık idrara çıkılıyorsa, akşam bir bardak veya yarım bardak su içerek uyumasını tavsiye ediyorum. Erkekler için mutlaka bir avuç kabak çekirdeği tüketmelerini öneririm. Kadınlara da üriner sistem rahatsızlıklarına yardımcı olacağı için yaban mersini tüketmelerini tavsiye ederim.” dedi.
En verimli uyku saatleri 23.00 ile 03.00 arasında
Gün içinde en verimli uyku saatlerinin hangisi olduğunu sorduğumuzda ise Altay, “En verimli uyku saatleri bilimsel olarak 23.00 ile 03.00 arasındadır. Özellikle büyüme ve gelişme çağında olan çocukların en geç 23.00'de uyku halinde olması gerekir.” diyerek sözlerini noktaladı.
