Türkiye ekonomisi için alınan başlıca tedbirler nelerdir?
Ekonomi Bakanlığı, 2024'ün ikinci yarısından itibaren uygulamaya koyduğu çeşitli ekonomik önlemler ve reformlarla Türkiye ekonomisinde iyileşmeler sağlamayı hedeflemektedir. Bu dönemde alınan başlıca tedbirler ve öncelikli çalışmalar arasında enflasyonla mücadele, mali istikrarın güçlendirilmesi, yatırımcı güveninin artırılması ve sürdürülebilir finans projelerine destek ön plana çıkmaktadır.
1. Enflasyonla Mücadele: Bakanlık, enflasyonun 2024'te %13,8'e düşürülmesini hedeflemektedir. Bu doğrultuda, fiyat istikrarını sağlamaya yönelik para ve maliye politikalarının yanı sıra arz yönlü tedbirler devreye sokulacak.
2. Yatırımcı Güveni ve Fon Akışı: Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ekonomik programların sonuçlarının 2024’ün ikinci yarısında görüleceğini ve bu sayede küresel fon akışının hızlanarak yatırımcı güveninin pekişeceğini ifade etmiştir
3. Sürdürülebilir Finans ve Yeşil Ekonomi: 2024-2028 dönemi On İkinci Kalkınma Planı kapsamında sürdürülebilir finansal ürünlerin geliştirilmesi ve çevresel, sosyal ve yönetişimsel (ÇSY) kriterlerin dikkate alındığı yeni düzenlemeler uygulanacak. Ayrıca, karbon emisyon ticareti gibi sürdürülebilirlik odaklı piyasaların genişletilmesi öngörülüyor
4. Finansal İstikrarın Güçlendirilmesi: Serbest piyasa ekonomisinin korunmasına yönelik olarak mali suçlarla mücadele güçlendirilecek ve bankacılık sektörü düzenlemeleri Basel III uyumuna göre güncellenecek
Bu önlemler ve reformlar, Türkiye’nin ekonomik toparlanması ve uzun vadeli büyüme hedefleri doğrultusunda önemli bir adım teşkil ediyor.
Enflasyon beklentileri istenilen seviyede mi?
2024'ün ilk ve ikinci yarısı arasındaki enflasyon farkı oldukça belirgin. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), yılın ilk yarısı için enflasyonun beklenenden yüksek seyrettiğini belirtti. Özellikle yılın ilk 4 ayında enflasyonun tahminlerin yaklaşık 4 puan üzerinde gerçekleştiği bildirildi. 2024 yılı için enflasyon tahmini, önceki raporda yüzde 36 iken, Mayıs ayında bu tahmin yüzde 38'e yükseltildi. Yılın ikinci yarısında ise enflasyonun düşmesi ve dezenflasyon sürecine girilmesi bekleniyor, ancak bu hedefe ulaşmanın zorluğu da vurgulandı. Türkiye’de para biriminin hızla değer kaybetmesi ve enflasyon oranlarının yüksekliği, halk arasında enflasyon verilerinin güvenilirliği konusunda şüpheler uyandırıyor. Ayrıca, memur maaşlarına yapılan zamlar, ilk 6 ayda oluşan enflasyon farkı dikkate alınarak belirleniyor. 2024'ün ilk yarısında yüzde 10,90'lık bir enflasyon farkı oluştu ve maaşlara da bu oranda zam yapıldı. 2024 memur maaş zam oranı netleşti! 6 aylık enflasyon farkı ile en düşük memur maaşı hesaplandı. Sonuç olarak, Türkiye'deki ekonomik ortam, enflasyonla mücadelede zorlu bir süreçte olduğumuzu gösteriyor ve enflasyon beklentileri henüz istenilen seviyelerde değil.
Döviz ve altın fiyatlarındaki artışlar Türkiye ekonomisinde ne gibi etkiler yaratabilir?
Türkiye'deki banka faiz oranlarının düşüp düşmeyeceği, büyük ölçüde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) politikalarına ve küresel ekonomik gelişmelere bağlıdır. Şu anki durumda dolar ve Euro’num artışı ile altın fiyatlarının hızla yükselmesi, ekonomik belirsizliklerin ve enflasyonun etkileriyle bağlantılıdır. Bu gibi durumlarda TCMB genellikle iki ana politika izler:
1. Faizleri Artırma: Enflasyonu kontrol altına almak ve Türk lirasının değer kaybını yavaşlatmak amacıyla faiz oranlarını artırma yoluna gidilebilir. Bu, tasarrufları teşvik eder ve dövize olan talebi azaltabilir.
2. Faiz İndirme: Eğer büyümeyi teşvik etmek ve piyasalarda likiditeyi artırmak hedeflenirse, faiz oranları indirilebilir. Ancak, bu durumda enflasyon ve döviz kuru üzerindeki baskı daha da artabilir.
Dolar, Euro ve Altın Fiyatlarının Yükselmesi:
- Döviz kurundaki artışlar ithalat maliyetlerini yükseltir, bu da iç piyasada fiyatların daha fazla artmasına neden olabilir. Enflasyon yükseldiğinde ise halkın alım gücü düşer.
- Altın fiyatlarının yükselmesi, yatırımcıların güvenli liman arayışını yansıtır. Döviz kuru dalgalanmaları ve belirsizlikler yatırımcıları genellikle altına yönlendirir.
Sonuç olarak, döviz ve altın fiyatlarındaki artışlar Türkiye ekonomisinde *yüksek enflasyon* ve alım gücünde azalma gibi etkiler yaratabilir. Bu durumu dengelemek için hükümet ve Merkez Bankası'nın alacağı kararlar, ekonominin genel gidişatını belirleyecektir.
Devletin ekonomik krizlerde aldığı önlemler nelerdir?
Türkiye’de enflasyonun yüksek seyretmesi ve döviz kurlarındaki artış, maaşlı kesim için alım gücünün azalmasına ve geçim sıkıntısının artmasına neden oluyor. Bu durum, özellikle dar gelirli kesim ve emekliler üzerinde ciddi bir baskı oluşturuyor. Devletin bu tür ekonomik krizlerde aldığı önlemler genellikle şu başlıklar altında toplanabilir:
1. Emekli Maaşlarına Zam
Emeklilere yönelik maaş artışı, hükümetin sıkça başvurduğu bir yöntemdir. Özellikle enflasyon yüksek olduğu dönemlerde, maaşlar genellikle enflasyon farkına göre yeniden düzenlenir. Türkiye’de yılda iki kez emekli maaşlarına zam yapılmaktadır: ocak ve temmuz aylarında. Hükümet, ekonomik şartlara bağlı olarak bu zamları artırabilir ya da ek iyileştirmeler yapabilir. Son dönemde de emekli maaşlarına yapılacak zamlar, gündemde önemli bir yer tutuyor.
2. Asgari Ücret Artışı
Asgari ücretle geçinen kesim de enflasyondan en çok etkilenen grup içinde yer alıyor. Hükümet, enflasyonun getirdiği maliyetleri hafifletmek için asgari ücrette artışa gidebilir. Asgari ücret tespit komisyonu genellikle yıl sonunda toplanır, ancak olağanüstü ekonomik koşullarda bu zamlar öne çekilebilir.
3. Sosyal Yardımların Artırılması
Devlet, düşük gelirli vatandaşlara yönelik sosyal yardım programlarını genişletebilir. Özellikle pandemi sürecinde bu tür yardımların artırıldığı görülmüştü. Gıda, yakıt ve barınma gibi temel ihtiyaçların karşılanmasına yönelik destekler sağlanabilir.
4. Vergi İndirimleri ve Teşvikler
Devlet, temel tüketim maddelerinde vergi indirimleri yaparak halkın üzerindeki yükü hafifletebilir. Özellikle gıda, enerji ve akaryakıt gibi zorunlu tüketim kalemlerinde vergi indirimleri gündeme gelebilir. Aynı zamanda, küçük işletmelere yönelik teşvikler artırılarak istihdamın korunması hedeflenebilir.
5. Kamu Harcamalarının Kısılması ve Mali Disiplin
Devlet, bütçe açığını kontrol altına almak ve enflasyonu baskılamak amacıyla kamu harcamalarında kesintilere gidebilir. Bu, enflasyonun düşmesine katkıda bulunabilir ve halkın alım gücünü yeniden artırabilir.
Sonuç olarak, maaşlı kesimin geçim sıkıntısı karşısında devletin *emekli maaşlarına zam, asgari ücret artışı, sosyal yardımların genişletilmesi* gibi adımlar atması beklenebilir. Emeklilere yapılacak zam özellikle yılın ikinci yarısında belirgin bir konu olacak gibi görünüyor.
