SUMRU AYDIN

İSTANBUL

ÇİKOLATA KİSTİ DEYİP GEÇMEYİN! 

Çikolata kistinin adı pozitif bir çağrışım uyandırıyor değil mi? Peki bu kistin adı nereden geliyor biliyor musunuz? Çikolata kisti yumurtalıklarda oluştuğunda her adet döneminde dökülen kan ve doku oluşan kist içinde birikerek çikolata gibi kahverengi bir görünüm aldığı için çikolata kisti adı veriliyor. Yani adı gibi sevimli bir şey değil! Bunun için dikkat etmenizde yarar var. 

Sağlık Notlarında Bu hafta Avrasya Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Opr. Dr. Nurcan Dalan Adı tatlı ama gerçek yüzü acı olan Çikolata kistlerini tüm boyutlarıyla sizler için anlatıyor. Herkese sağlıklı bir hafta diliyorum. Korona’da artık çember daralıyor. Risk grubundakiler lütfen çok dikkatli olun. Sevgiler,

Çikolata Kisti Yani Endometriozis Belirtileri Nelerdir?

Ağrılı adet, ağrılı cinsel ilişki (kasıklara ve makata vuran ağrı), infertilite (kısırlık), kabızlık, hazımsızlık, şişkinlik, karın ağrısı, pelviste yani karın alt kısmında rahatsızlık hissi, adet düzensizliği, adet öncesi lekelenme, sık idrara çıkma, kanlı idrar, yan ağrısı endometriozisi akla getiren hasta şikayetleridir. Zaman zaman hiç şikayet oluşturmaz ve ameliyat ya da ultrasonografi esnasında görülür.

Çikolata Kisti Tanısı Nasıl Konulur?

Öncelikle her hastalıkta olduğu gibi hastanın şikayetleri ve kişisel hikayesi alınır.Daha sonra jinekolojik muayene ve ultrasonografisi yapılır. Pelvik muayene esnasında hassasiyet, ağrı ifadesi, rahim ve yumurtalıkların hareketinin kısıtlı olması endometriozisi düşündürmektedir. Zaman zaman spekulum muayenesi esnasında serviks (rahim ağzı) arkasında mavi-mor nodüler lezyonlar görülebilmekte, bu basit bulgu pelvisin derin dokularında endometriozis varlığını ifade etmektedir. Bu nedenle spekulum ile pelvik muayene tanı konulmasında önemlidir.

Tanıdaki yardımcı yöntemlerden en bilgi verici olanı ultrasonografidir. Ultrasonografide overdeki endometrioma dediğimiz çikolata kistleri, overlerle rahim arası ciddi yapışıklıklar, zaman zaman barsak, rektum, mesanede endometriotik nodüller görüntülenebilmektedir. İleri görüntüleme yöntemleri olan MRI, BT, özellikle derin endometriozis dediğimiz endometriozisin derin pelvik dokuları tuttuğu durumlarda faydalı olmaktadır.

Yine bir başka yardımcı yöntem kan testleri olup en sıklıkla Ca 125 ve Ca 19.9 istenmektedir. Fakat bu testlerin endometriozisi tanımada hassasiyeti düşük olup sadece ek tetkik olarak istenmektedir.

Bazı Faktörler Çikolata Kisti Hastalığına Yakalanma Riskini Artırıyor!

Doğum yapmamış olmak

Adet görmeye erken yaşta başlamak

Menopoza geç yaşta girmek

Vücutta daha yüksek östrojen oranına sahip olmak veya vücudun hayat boyu üretilen östrojene daha çok maruz kalması

Düşük vücut kütle indeksi

Alkol tüketimi

Çikolata kisti hastalığına sahip olan bir veya daha fazla akrabaya sahip olmak (Anne, Hala/Teyze veya Kız kardeş)

Adet kanının vücuttan normal atılım yolunu engelleyen herhangi bir durum

Çikolata Kisti Kansere Yol Açar mı? 

Yumurtalık içindeki çikolata kistleri hemen daima iyi huyludur. Pratik olarak bu kistlerin çeperinde kanser olma ihtimali binde 4-6 düzeyindedir yani çok düşüktür. Bu kistlere vajinal ultrasonografi ile tanı yüzde 90 üzerinde konulur. Bu nedenle biz, kistleri büyüklüklerinden bağımsız olarak, kanser endişesi ile ameliyat etmiyoruz.

Ameliyat Sonrası Gebelik Gerçekleşir mi? 

Kapalı ameliyat yöntemleriyle yumurtalık içindeki çikolata kistlerinin alınmasından sonra 1 yıl içinde hastaların yüzde 50’si kendiliğinden gebe kalır.

Hasta Ne Zaman Tüp Bebeğe Yönlendirilmeli

Ameliyattan sonra 1 yıl içinde gebelik elde edilememiş ise bu durum başarısızlık olarak kabul edilir ve hasta tüp bebeğe yönlendirilmelidir. 

Kadın yaşı 38 üzerinde olmasında da tüp bebek tercih edilmelidir. 

Hastanın gebe kalamama süresi 3 yıldan fazlaysa yine tüp bebek düşünülmelidir. 

Çikolata kisti olan kadının eşinde sperm problemi varsa tüp bebek ilk tercih olabilir. 

Laparoskopi sırasında hastanın her iki tüpünün etrafında yaygın, kalın yapışıklık varlığı söz konusu ise yine tüp bebek akla gelmelidir. Bu yapışıklıklar laparoskopi ile açılsalar bile laparoskopi sonrası tekrar oluşma riskleri fazladır.

 Bu Gıdalardan Uzak Durun! 

Şeker tüketiminizi mümkün olduğu kadar azaltın. Çikolata fazla tüketmeyin.

Hidrojene edilmiş yağlardan, tüm kırmızı et ve işlem görmüş et ürünlerinden uzak durun. 

Kafein-östrojen seviyelerini artırdığı için makul seviyede kullanın.

Katkı maddeleri ve işlenmiş gıdalar, hormonların işleyişinde etkin olan karaciğeri etkileyebilir.

Daha fazla iltihaplanmaya yol açabilecek tereyağı gibi doymuş yağlar, bazı peynirleri tüketmekten uzak durun.