Türkistan'ın en güçlü ülkesinin güçlü lideri Sayın Nursultan Nazarbayev komşu ülke Kırgızistan'a ziyarete gerek Orta Asya gerekse Rus basınında geniş yankı buldu. Türkistan'ın yükselen yıldızı Kazakistan'ın Sovyet bloku içindeki ağırlığı yanı sıra Batı dünyasında da oldukça itibarlı bir ülkedir. Orta Asya'nın liderliğine oynayan Kazakistan gerek ekonomik açıdan gerek siyasi açıdan da önemli adımlar atmaya çalışmaktadır. Bunların başında Nazarbayev'in savunduğu Asya Ekonomik Birliği düşüncesi gelmektedir. Kazakistan'da 9 Nisan 2007 tarihinde dört televizyon kanalına birden uzun bir röportaj veren Nursultan Nazarbayev, "Orta Asya Birliği" konusunda oldukça önemli açıklamalarda bulundu. Orta Asya Birliği konusunda kendisine yöneltilen soruya "Elbette en iyisi bizim Orta Asya Devletlerinin Birliği'ni kurmamızdır. Çünkü, bütün dünyada birlik oluşturma temayülü var. Latin Amerika'sında bu MERCOSUR - Brezilya, Arjantin ve Sili, Avrupa'da Beneluks dediğimiz Belçika, Lüksemburg ve Hollanda, Güney-Doğu Asya'da da böyle birlikler var. Doğu'da Arap ülkelerinin birliği var. Yani ülkeler arasında birlik oluşumları olmaktadır. Bizim Allah'ın birleşmemizi kaderimize yazdığı ve dil engelleri olmayan 55 milyon halk, birbirinin eksikliklerini tamamlayabilen bir ekonomi, ayni bölgede yaşama, karayolu ve enerji bağlantıları gibi özelliklerimiz var. Bu bölge dış pazarlara muhtaç olmaksızın kendi yiyecek içeceğini sağlayabilecek kapasitededir. Birlik için daha başka ne gereklidir? Bizler birbirlerimize saygılıyız. Halk bundan sadece yarar görebilir. Bizim böyle bir birliği niçin kuramadığımızı hala anlayamıyorum. Doğrusunu söylemek gerekirse, bu konuda çok konuşmalıyız. Bizim kendi vatandaşlarımıza da, komşularımıza da bu konuda daha çok söylenmelidir. Basın organları bizim kültürlerimizin yakın olduğu, ortak tarihimiz, dilimiz olduğu ve bizim çocuklarımızın geleceği hakkında daha fazla yazmalı, çizmeli. Bu entegrasyon, ekonomik açıdan avantaj sağlayacaktır. Ayrıca, genel olarak bizim güvenliğimize de hizmet edecektir. Bu sebeple, ben bu konudaki çalışmalarımı devam ettiriyorum. Tarihe bakacak olursak, bizi birlik olmaya daha 1918'lerde Mustafa Çokay davet etmiş idi. Hatırlarsanız, Mustafa Cokay'in "Bizim kanımız bir, canımız bir, bu dünyada da, o dünyada da birleşmemiz lazım" demişti. O dönemde, "Türkistan Cumhuriyeti" demişti. O dönemden beri bu sözler önemini hiç kaybetmedi. Bu yüzden, Özbekistan, Kırgızistan, Türkmenistan ve Tacikistan'ın tüm seçkinleri, aydınları, tarihçileri ve ilim adamları bu meseleyi ele almaları lazımdır. Birlik olmak - katılmak, tek devlet olmak manasına gelmez. Fakat birbirine gerçek akrabalık, kardeşlik ilişkileri tesis etmek demektir. Hiç olmazsa, Avrupa Birliği gibi, ekonomimiz bir olsa, iste o zaman büyük bir güç ortaya çıkardı. Bu durum ekonomilerimizi canlandırırdı. Güçlü birlik olurdu. Güvenliğimizi korumamızı kolaylaştırırdı. Bizim itibarimiz çevredekilerden yüksek olurdu. Elbette, biz sağa sola dağılırsak, bizi teker teker hâkimiyetleri altına almaları da kolay olacaktır" şeklinde oldukça anlamlı bir şekilde cevap verdi. Sayın cumhurbaşkanının düşüncesine katılmamak mümkün değil. Zira Orta Asya'nın yeniden dirilişi bu birlik fikrinin inşasına bağlıdır. Aksi takdirde her bir ülke kendi sorunları içinde boğulup gidecektir. Kırgızistan'da kadife devrim sonrası yaşanan kaos bu durumu açık bir örnek teşkil etmektedir. Nazarbayev, Orta Asya Birliği fikrini Kırgızistan'daki ziyareti esnasında da dile getirdi. Bu fikir Kırgızistan cumhurbaşkanı Bakiyev tarafından da destek gördü. Kırgız Cumhuriyeti resmi haber ajansı Kabar'ın açıklamasına göre: "Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev'in Bişkek ziyareti çerçevesinde düzenlenen resmi görüşmelerden sonra basın toplantısı yapılarak Kırgız Devlet Başkanı Kurmanbek Bakiyev Nazarbayev'in tüm düşüncelerini destekleyeceğini belirtti. Ayrıca Orta Asya Birliğini kurulmasına yönelik Nazarbayev'in düşüncesini destekleyeceğini açıklayan Bakiyev Birliğin kurulmasıyla bölgede istikrar ve güvenlik sağlanarak ekonomik kalkınmaya yöneleceği umudunda olduğunu söyledi Bişkek, 26 Nisan, (KABAR)." Diğer taraftan Nazarbayev bu ziyaretiyle 24 Mart 2005 yılında Kırgızistan'da yaşanan kadife devrim esnasında iki ülke arasında yaşanan gelirimi gidermeyi amaçlamıştı. Kadife devrim sırasında halk hareketi bastırmaya gönderilen özel timin Kazakistan'dan geldiğine ilişkin yapılan dedikodular ve devrim sonrası devrik lider ve aynı zamanda Nazarbayev'in samimi arkadaşı ve eski dünürü Aksar Akayev'in Kazakistan'a sığınması iki ülke arasında soğuk rüzgarların esmesine neden olmuştu. Nazarbayev bu ziyaretiyle yaşanan gerginliği gidermeye yönelik güçlü mesajlar verdi. Kabar haber ajansına göre ziyaret sonrası yaptığı basın açıklamasında Nazarbayev "Kazak halkını sevdiği gibi Kırgız halkına karşı bir sevgi hissettiğini açıkladı. Kırgızistan'ın tüm tercihlerine saygı duyuyorum. Kırgızistan'da gerçekleşen gerginlikler ülkenin iç meselesidir. Her hangi bir şekilde taraf olmayacağız. Fakat ülkede istikrarın ve huzurun sağlanması için dua ediyoruz" şeklide konuşan Nazarbayev "demokrasi ancak istikrar olan ülkede sağlanacağını" belirtti. Konuşmasının devamında da Kırgızistan'a yapacakları yardım hakkında bilgi verdi. Evet, Türkistan güçlü, deneyimli lideri Nursultan Nazarbayev'e başarılar dileriz. Zira bu coğrafyanın bu Nazarbayev gibi deneyimli siyasetçilere çok ihtiyacı vardır. [email protected]