Haber: Damla Oya Erman
NASA, ilk defa bir asteroid örneği toplamak amacıyla bir görev planladığında, uzay kayalarıyla ilgili bilim topluluğu Japonya'nın Hayabusa görevi ile heyecanlanmıştı. 2010 yılında, bu görev, tarihte ilk kez bir asteroidden, Itokawa adlı bir uzay kayağı parçasını başarıyla Dünya'ya getirdi. Hayabusa, Itokawa'yı haritalayarak büyük kaya parçaları ile düz plaj benzeri ovaları keşfetmişti.
Bu görüntüler, NASA'nın OSIRIS-REx görevinin tasarımını şekillendiren şeylerdi. Ancak, bazı benzerliklere rağmen, OSIRIS-REx'in gitmeye hazırlandığı asteroidin tamamen farklı olduğu ortaya çıktı.
Görevin baş bilimcisi Dante Lauretta, ekip olarak örnek toplamanın mümkün olmayabileceği konusunda endişeleri olduğunu söyledi. Uzay aracı tasarlanırken iniş için yaklaşık 50 metrelik bir doğruluk hedeflendi. Ancak Bennu'nun yüzeyinin beklenmedik bir şekilde yumuşak ve su gibi davrandığı anlaşılınca, inişin mümkün olup olmadığı konusunda ciddi endişeler ortaya çıktı.
Bu zorluğun üstesinden gelmek için yardım beklenmedik bir yerden geldi: Rock grubu Queen'in efsanevi gitaristi ve astronomi tutkunu Sir Brian May, uzay aracının iniş yapabileceği uygun bir alan bulmakta zorlanan ekip ile iletişime geçti. Stereoskopik görüntüleme becerisi ile bilinen May, uzay aracının farklı açılardan çekilmiş görüntülerini kullanarak 3D görüntüleme oluşturdu. Bu sayede ekip, örnek toplama denemesi yapmak için yeterince engelsiz bir krateri tespit etti.
Ancak uzay aracının yeniden programlanması gerekti ve başlangıçta tasarlanan 50 metrelik iniş alanı yerine sadece 10 metrelik bir krater içine sığması gerekti.
İniş sorunsuz geçti, ancak örnek toplama cihazı asteroidin yüzeyine bastığında beklenmeyen bir şey oldu. Yüzey, çamur gibi davrandı ve uzay aracı birkaç saniye içinde 50 santimetre derinliğe battı. Örnek toplama başlığı örnek çekmeye başladığında ve uzay aracının geri çekme roketleri ateşlendiğinde, kraterden yükselen büyük bir çöp dalgası uzay aracını sardı.
Bu zorluklara rağmen, OSIRIS-REx beklenenden çok daha fazla asteroid malzemesi topladı ve bu yükü 24 Eylül Pazar günü Dünya'ya bırakacak. Araştırmacılar, örnek analizi sonuçlarını bu yılın sonuna kadar yayınlamayı umuyorlar. Bu başarı, Bennu'nun sırlarını çözmek için daha fazla fırsat sunabilir.
