Haber: Aslan Sayım
Haz almak ve acıdan kaçınmak insanı motive eden iki temel olgudur. Arzu edilen durumu yaşama isteği, davranışa yön verir. Fiziğinin düzgün olmasını ve sağlığını önemseyen spor yapmaya başlar, arkadaş edinmek isteyen çocuk oyuncağını paylaşır, üşüyen kişi daha kalın kıyafet giyer, öğretmeninden uyarı almak istemeyen öğrenci parmak kaldırarak konuşur.
Dopamin endeksli bir sanal dünyaya tek tıkla ulaşabilen günümüz kuşağı çocuklarının akademik başarıları ve ders çalışma biçimleri hem öğretmenler hem ebeveynler için sorunlu olarak algılanmaktadır. Oysaki burada henüz anlaşılamamış iki önemli konu vardır.Öğrenme ve çalışma alışkanlıklarının geliştirilmesi ayrıca beyin ve öğrenme konusunun motivasyondaki önemi!
Motivasyon tipi ders çalışmayı engelleyebildiği gibi artış göstermesinde de etkilidir. İnsanda iç ve dış motivasyon olarak tanımlanabilecek iki yapı vardır ve bunlar doğuştan gelir. Çalışmak keyifli değildir çünkü ilgimizi çekmeyen konuları çalışmak zorunda olmak bile yeterince enerji düşürücüdür. Fakat kazanmayı istemek kazanmanın kilit noktasıdır. Çocukların kazanmayı isteyen yanını güçlendirmek için iç motivasyonlarını yüksek tutmalarına yardımcı olunursa , çocuklar amaç oluşturabilir. Amacını oluşturabilmiş çocuklar planlı çalışmayı severler.İstekli ve sabırlı olmak çalışmanın olmazsa olmazıdır. Dış motivasyonu yüksek çocukların en belirgin özellikleri arasında erteleme vardır. Sürekli erteleyen bu çocuklarda sorumluluk gelişmez ve mazeret üretme başlar. Tamamlanamayan ödevler ve işlerden sıkıntı duyarlar ve mutsuz olurlar çünkü mücadele edecek yanları güçsüzleşir.Karar verme ve harekete geçme yönleri oluşamadığı için sürekli yönlendirilmeye ihtiyaç duyarlar. Dış motivasyon tipine sahip çocukların iç motivasyon kaynaklarını harekete geçirici faaliyetlerde bulunulmalıdır. Çocuğun yalnızca başaracağına değil onun başarılı olduğuna dair inancının vurgulanması önemlidir.
Çocuklarınızın amaç oluşturması için yaşına uygun destekleri sunarak bu yönetme becerileri konusunda hem kurallar koymak hem de rol model olmanız gerekir. Çocuğunuzun motivasyon tipini anladığınızda kişilik ve yaş özelliklerini göz önünde tutmak kaydıyla dirençlerini kırarak oto kontrolü sağlayabilirsiniz. Makul bir süre ile ders çalışmayı en az üç hafta yapabilmeleri çocuklarınzda öğrenme algısını değiştirecek ve çocuğunuz bunu görecektir. Azdan başlayıp azın altına düşmeden her günkü süreyi beşer onar dakika artırmalarını sağlamak nörolojik aktiviteyi belirginleştirecektir.
Çocuğunuzla konuşmak, soru sormaya teşvik etmek, zaman planlaması yapmak, “Araştır, Sor, Oku, Anlat, Tekrar Et” yöntemini kullanmak, dinlenerek ve eğlenerek tekrar etmeyi, konu eğlenceli değilse tezatlıklardan yararlanmak öğrenme sürecinin devamlılığını sağlamaya yardımcı olacaktır.
Siz çocuğunuzun motivasyon tipini biliyor musunuz? Ya kendi motivasyon tipinizi? Çocuklarınızın yöntem oluşturmasına nasıl yardımcı oluyorsunuz? Kendi yöntemlerinizi kullanarak sürekli bir savaş mı veriyorsunuz? Bu soruların cevabını verebilen ebeveynler çocuklarını ve kendilerini tüketmeden yol alabilirler.
Neslihan ASLIHAN
Aile ve Çift Terapisti
