Ankara’da ulu bozkırın büyük şahsiyetleri Abay, Farabi ve Jambıl anıldı

VHA / ANKARA

22 Şubat 2021 tarihinde Ankara’da Kazakistan Ankara Büyükelçiliği, Uluslararası Türk Akademisi ve Avrasya Yazarlar Birliği tarafından “Ulu Bozkırın Büyük Şahsiyetleri Abay, Farabi ve Jambıl” konulu etkinlik düzenlendi. Bu etkinlik 2020 yılında İnsanlığın İkinci Öğretmeni Farabi’nin doğumunun 1150. yıldönümü ve Büyük Düşünür Abay’ın doğumunun 175. yıldönümü dolayısıyla başlatılan anma etkinliklerinin devamı nispetinde oldu. 2021 yılında da Büyük Bozkırın Ozanlık geleneğinin son temsilcisi Jambıl Jabayev’in doğumunun 175. yıldönümü kutlanmaktadır.

Etkinlikte konuşma yapan Kazakistan Ankara Büyükelçisi Abzal Saparbekuly, “Geçtiğimiz sene Abay ve Farabi yıldönümünü kutlamıştık. Bu yıl ise büyük şairlerimizden Jambıl’ın yıldönümünü anmaktayız. Bu manevi iyiliğin uyumlu bir devamı gibidir” diye konuştu. Büyükelçi, 2020 Farabi yılı ve Abay yılı kapsamında gerçekleştirilen faaliyetlerle ilgili bilgi paylaştıktan sonra Jambıl’ın mirasının önemine değindi. Saparbekuly Jambıl’ın eserlerini Kazak halkının kültürel bir ansiklopedisi ve manevi hazinesi olarak tanımlayarak, onunla ilgili Muhtar Auezov’un dediği, “Jambıl, zamanımızın en parlak ve en yetenekli ozanıdır” sözünü aktardı.

2021 yılının tüm Türk Dünyası için önemli yıldönümlerin kutlanacağı sene olacağını hatırlanan Saparbekuly, öncelikle, Kazakistan ve diğer Türk Cumhuriyetlerinin bağımsızlıkalarının 30. yıldönümünün kutlanacağını belirterek “Kardeş ülke Türkiye’nin bizim bağımsızlığımızı ilk tanıyan ülke olmasını bir kez daha belirtmek isterim. Bundan dolayı Türkiye’de de, Sizlerin değerli katkılarınızla, geniş kapsamlı etkinlikler düzenlenmeyi planlıyoruz.” dedi.

Bu yılın “Yunus Emre ve Türkçe yılı” ve “İstiklal Marşı Yılı”olarak ilan edilmesinin önemli olduğunu ve bu sene Hacı Bektaşi Veli, Ahi Evran gibi büyük şahsiyetleri de anılacağını, Türklere Anadolu’nun kapısını açan Mazalgirt Zaferi’inin 950. yıldönümünün de coşkulu bir şekilde kutlanması beklendiğini hatırlatan Büyükelçi, “Bu mühim yıldönümleriyle uyumlu olarak, Kazakistan’da da tarihi önemli olayları anacağız. Her ne kadar acı tarihimizi anmak zor olsa da, yüz yıl önce, Kazak nüfusunun neredeyse yarısının yok eden 1921-1932 yılları arasındaki Büyük Açlığın kurbanlarını anacağız. Aynı şekilde, Kazakistan’ın bağımsızlığa giden yolda ilk kıvılcım olan Jeltoksan Başkaldırısı’nın 35. yıldönümünü anacağız.” dedi.

Saparbekuly ayrıca 2021 yılında Alaş Hareketinin lideri Alihan Bökeyhan’ın, Kazak aydınlanma sürecinin önderlerinden olan Ibıray Altınsarin’in, Kazak modern edebiyatının yıldız şairi Mukagali Makatayev’in ve dünya şampiyonu güreşçi Hacı Mukan Munaytpasov’un doğumlarının yıldönümlerinin kutlanacağını hatırlattı.

Etkinlikte konuşma yapan Uluslararası Türk Akademisi Başkanı Prof. Dr. Darhan Kıdırali, Kazakistan’dan selam getirdiğini belirterek, pandimiye bakmaksızın Türkiye’de Abay yılının bu kadar etkin olarak kutlanmasının bir yandan Türk halkının Kazakistan’a olan sevgisini ve diğer yandan Büyükelçiliğin başarısının göstergesi olduğunu vurguladı. Hoca Ahmet Yesevi, Sultan Alparslan, Hacı Bektaş Veli, Ahi Evran, Farabi, Abay ve Jambıl’ın ortak değerlerimiz ve bir halkanın silsilesi olduğuna dikkat çeken Kıdırali, bu şahsiyetler üzerinden Türk Dünyasının birbirini daha yakın tanıdığını ve birliğinin güçlendiğini söyledi.

2020 yılının Abay, Farabi ve Tonyukuk yılı olarak kutlandığını hatırlatan Kıdırali, bu bağlamda UNESCO Milli Komisyon başkanlarına ve TÜRKSOY’a teşekkürlerini iletti. Bu kapsamda Akademi Başkanı UNESCO Genel Kurulu’nda Türkçe’nin artık yaygın olarak konuşulduğunu hatırlattı. 2020 yılında Abay, Farabi ve Tonyukuk ile ilgili önemli faaliyetlerin gerçekleştiğini ve eserlerin ortaya konduğunu belirten Kıdırali, yılın Ankara Altındağ Belediyesinde Tonyukuk Parkı ve Anıtı’nın açılmasının çok anlamlı olduğunun altını çizdi.

Konuşmasına “Abay, Farabi ve Jambıl” ile beraber Tonyukuk’un da anılmasını istediğini belirterek başlayan Avrasya Yazarlar Birliği Başkanı Dr. Yakup Ömeroğlu, bu bağlamda tam da bugün Ankara’da Tonyukuk anıtının açılmasını güzel bir tevafuk olduğunu söyledi. Ömeroğlu, “Bozkırın Ulu Ozanı Jambıl” kitabının yazarı Prof. Dr. Mırzatay Joldasbekov’un Orhun abideleri ile Jambıl’ın temsil ettiği ozanlık geleneği arasında bağlantıyı kurduğunu ifade etti.

2020 Abay yılının gerçekten Türkiye’de büyük coşkuyla kutlandığına dikkat çeken Ömeroğlu “Bu hem Abay’ın Türkiye’ye açıldığı ve Türkiye ile kucaklaştığı yıl oldu, hem Abay vasıtasıyla iki kardeş daha da yakınlaştı” dedi. Ömeroğlu, büyük şahsiyetlerin yıldönümlerini bu şekilde etkin olarak kutlamak Jambıl yılında da devam etmesi temennisinde bulundu.

Etkinlikte konuşan TÜRKSOY Uluslararası Kültür Teşkilatının Genel Sekreteri Prof. Dr. Düysen Kaseinov, sadece Kazaklar için değil, tüm Türk Dünyası için önemli şahsiyetler olan Abay, Farabi ve Jambıl’ı anma toplantısında bulunmaktan büyük onur duyduğunu belirtti. Kaseinov, 2020 Abay ve Farabi yılı dolayısıyla düzenlenen etkinlikler hakkında bilgi verdi. Farabi’nin Büyük Müzik Kitabı eserinin Arapçadan Türkiye Türkçesine çevrilmekte olduğunu söyleyen Kaseinov, bu kitabın yakında okurlarıyla buluşacağı müjdesini verdi. 2021 Jambıl’ın doğumunun 175. yılının da TÜRKSOY olarak büyük ozanın adına yakışır bir şekilde kutlanması için var güçleriyle çalışacağını belirtti.

Konuşamalardan sonra, Uluslararası Türk Akademisi, Kazakistan Kültür ve Spor Bakanı ve Kazakistan’ın Ankara Büyükelçisi tarafından Abay ve Farabi yıldönümlerinin anılmasına ve Türkiye’de tanıtılmasına katkı sağlayan bilim adamlarına madalya, plaket ve teşekkür belgeleri takdim edilmiştir.

“Yerli Düşünce” dergisi Genel Yayın Yönetmeni, TBMM Milletvekili Metin GÜNDOĞDU’a, TRT Avaz kanalının koordinatörü Sedat SAĞIRKAYA’ya, Pamukkale Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nergiz BİRAY’a Kazakistan Cumhurbaşkanı Kassym-Jomart Tokayev’in teşekkür belgesi, Kazakistan Kültür ve Spor Bakanı’nın takdir belgesi ve Uluslararası Türk Akademisi’nin Plaketi takdim edilmiştir.

Anadolu Ajans Devlet Haber Ajansı Genel Yayın Yönetmeni Metin MUTANOĞLU, “Dil ve Edebiyat” dergisinin sahibi Ekrem Erdem, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ekrem AYAN, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi (AHBVÜ) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Güljanat KURMANGALİYEVA ERCİLASUN, AHBVÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Cemile KINACI, İHA Haber Ajansı Muhabiri İrfan ÇALIŞKAN’a Kazakistan Kültür ve Spor Bakanı’nın teşekkür belgesi ve Uluslararası Türk Akademisi’nin plaketi takdim edilmiştir.

Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Gürer Gülsevin, Türkiye Cumhuriyeti UNESCO Milli Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Öcal Oğuz’a Uluslararası Türk Akademisi’nin Thomsen Madalyası takdim edilmiştir.

Yozgat Bozok Ünv. İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Kürşad Zorlu’ya Uluslararası Türk Akademisi’nin Gümüş Madalyası takdim edilirken, Avrasya Yazarlar Birliği Başkanı Dr. Yakup Ömeroğlu ve Yazar, Edebiyatçi, Tercuman Zafer KİBAR’a Uluslararası Türk Akademisi’nin Gümüş Madalyası ile birlikte Kazakistan Kültür ve Spor Bakanı’nın teşekkür belgesi takdim edildi.

Ankara Keçiören Belediye Başkanı Turgut ALTINOK, Kazakistan Nevşehir Fahri Konsolosu Dr. Halil Uluer, “EkoAvrasya” Derneği Başkanı Hikmet EREN, Kastamonu Üniversitesi Öğretim Üyesi Çevirmen Prof. Dr. Ömer Faruk ATEŞ, Kastamonu Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Orhan SÖYLEMEZ, Kastamonu Üniversitesi Öğretim Üyesi Çevirmen Prof. Dr. Ümmügülsüm KORKMAZ, Uludağ Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaşar AYDINLI, İstanbul Bağcılar Belediye Başkanı Danışmanı Mustafa Araç, Türk Edebiyat Vakfı Genel Sekreteri, Şair-Yazar İmdat AFŞAR, Kırkkale Yahşihan İlçesi Sağlık Daire Başkanı/Türkistan Fahri Vatandaşı Fatma SÖNMEZ’e Kazakistan Kültür ve Spor Bakanı’nın teşekkür belgesi takdim edildi.

24 Kz Tv Kanalı Türkiye Temsilcisi Meruert Pambetova, Turk Dunyasi Sevdalısı Araştırmacı Gencehan TUNA, Uluslararası Türk Akademisi’nin Teşekkür Belgesi takdim edilmiştir.

AHBVÜ Avrasya ve Türk Dünyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Naciye Yıldız, Antalya Kazak Derneği Başkanı Akmaral Gabdiyeva ve AHBVÜ Öğrencisi Elif Atlı’ya Büyükelçiliğin Plaketi takdim edilmiştir.

Kazakistan Ankara Büyükelçisi Abzal Saparbekuly, TÜRKSOY Genel Sekreteri Düysen Kaseinov, Turk Keneşi Genel Sekreter Yrdımcısı Sultan Rayev’e Türk Akademisi’nin Plaketi takdim edilmiştir.