Haber: Damla Oya Erman
Buz yeme isteği, demir eksikliğinin (anemi) bir belirtisi olan pagophagia olarak bilinir. Bu, besin değeri olmayan şeyleri yeme dürtüsünün bir parçası olan pika'nın bir türüdür. İnsanlar, bu tuhaf dürtü nedeniyle toprak, kağıt, saç gibi besin değeri olmayan şeyleri yemeye eğilim gösterirler.
Yıllardır bu buz çiğneme alışkanlığımı sürdürdüm. Küp, ezilmiş, rendelenmiş veya hatta dondurucu duvarlarından kazılan buz olsun, her türlüsünü tüketiyordum. Başta bu alışkanlığın sadece kişisel bir marifetim olduğunu düşünüyordum. Ancak bir gün, yeni bir arkadaşım yemek sırasında tuhaf davranışımı gözlemledi ve "Anemi misiniz?" diye sorduğunda düşünmeye başladım.
Bunu araştırmak amacıyla "buz yeme + anemi" ifadesini Google'da aradım ve arkadaşımın aslında mantıklı bir soru sorduğunu gördüm. Gerçekten de buz yeme isteği, demir eksikliğinin bir belirtisiymiş ve buna "pagophagia" deniliyormuş.
Peki, pagophagia tam olarak nedir?
Pagophagia, buz çiğnemeye yoğun ve sürekli bir şekilde ihtiyaç duymak anlamına gelir. Bu durum, insanların besin değeri olmayan şeyleri yeme dürtüsünü anlatan pika'nın bir parçasıdır. Uzmanlara göre, neden demir eksikliği olan insanların bu garip isteği hissettiği tam olarak bilinmemekle birlikte, bazı hipotezler öne sürülmüştür. Bunlardan biri, demir eksikliği nedeniyle ağızda oluşabilecek ağrı ve iltihabı hafifletebileceğini düşünmektedir. Diğer bir hipoteze göre ise buz, beyindeki kan akışını artırarak düşük oksijen seviyelerini (hipoksi) azaltabilir. Ancak uzmanlar, en olası nedenin, vücudunun bir beslenme eksikliğini vurgulamak için bu tuhaf isteği oluşturduğunu söylemektedirler.
Pagophagia yalnızca demir eksikliği ile ilişkilendirilmez; düşük kalsiyum seviyeleri, yeme bozuklukları veya stres ve anksiyete gibi diğer nedenler de bu isteği tetikleyebilir.
Sonuçta, bu alışkanlığımın arkasındaki nedeni anlamam için birkaç kez dondurucuya gitmek zorunda kaldım. Yaptırdığım kan testi sonuçları, hafif bir şekilde anemik olduğumu gösterdi - çok fazla değil, ama demir seviyelerimi artırmak için ilaç almam gerektiğini gösterdi. İlaçları almaya başladığımda, daha fazla enerjiye sahip olduğumu ve öğleden sonra uyuma isteğimin azaldığını fark ettim. Ayrıca, buz çiğneme isteğim de kayboldu.
Ancak, buz çiğnemek diş sağlığına zarar verebilir. Amerikan Diş Derneği, buzun dişlere zarar veren dokuz yiyecekten biri olarak kabul eder. Buz çiğnemek mine erozyonuna, çatlamış dişlere, dolgulara zarar verebilir, diş eti tahrişine ve çekilmeye neden olabilir.
Neyse ki, buz çiğneme alışkanlığımın olumsuz etkileriyle karşılaşmadım. Ancak bazı insanlar için pika, ciddi sorunlara yol açabilir. Uzmanlar, pika nedeniyle bağırsak tıkanıklığı gibi sorunlarla karşılaşan vakalara tanık olmuşlardır.
Buz çiğnemekten vazgeçtiğim için hem dişlerim hem de eşim için çok minnettarım.
