Haber: Mert Osman Erman
Aeolus uydusu, dünyanın herhangi bir yerinde, her irtifada, dünyanın her tarafında havanın hareketini izlemek için atmosferin üzerinden bir lazer ateşledi.
Bu başarısı, yerini almalarının zaten planlandığı anlamına gelmektedir.
Ancak proje, Aeolus'un çalışmasındaki zorluk nedeniyle neredeyse tamamen başarısız oldu.
Mühendisler, uzayın vakumunda yeterince uzun süre çalışabilecek bir ultraviyole cihazı geliştirmekte on yılı aşkın süre mücadele ettiler. Bu gecikme, Aeolus'un "imkansız uydu" olarak adlandırılmasına yol açtı.
Avrupa Uzay Ajansı (Esa) liderliğindeki mühendisler, Dünya'nın yüzeyinden stratosfere kadar (0-30 km arası) rüzgarların nasıl davrandığına dair gerçekten küresel bir görüntü sunmanın önemini göz önünde bulundurarak çalışmaya devam ettiler.
Ancak 2018 yılında fırlatma rampasına gelmesi ve neredeyse beş yıl süren görevini tamamlaması için Aeolus'a harcanan süre içinde, işe yaramayan uyduların Dünya'ya inişleri için en iyi uygulama değişmişti.
Artık, ya inişlerini Dünya'ya güvenli bir bölgeye nokta atışı yapacak yeteneğe sahip olmaları ya da atmosferden tamamen yanarak geçeceklerine emin olmaları gerekmektedir.
Ancak bir tonu aşkın ağırlıktaki Aeolus, her iki açıdan da başarısız oluyor. İtiş sistemi, gökyüzünden nereden çıkacağını tamamen yönlendirecek kadar güçlü değil ve donanımının %20'sine kadarının Dünya'nın yüzeyine ulaşması muhtemeldir.
Bunun yerine, Esa uçuş kontrolörleri, "destekli bir tekrar giriş"e hazırlanıyorlar. Bu hafta boyunca, uydunun irtifasını bir dizi manevra ile düşürmesini sağladılar ve Cuma günü son manevra ile 120 km (75 mil) yüksekliğe düşürmeyi planlıyorlar.
"O noktada atmosferden gelen kuvvet onu aşağı çekecektir," diyor işlemler direktörü Isabel Rojo BBC News'e. "Onun Atlas Okyanusu üzerinden yeniden girmesini bekliyoruz, güneyden kuzeye doğru hareket ederek."
Denize düşen enkaz, muhtemelen uydunun grafit teleskobu ve yakıt tanklarının unsurlarını içerecektir. Ancak Atlas Okyanusu'nun uzaklığı nedeniyle, can güvenliğine yönelik risk minimumdur.
Aeolus'un ilk-of-a-tür gözlemleri, orta menzilli hava durumu tahminleri için son derece faydalı oldu. Gelecekteki hava modellerine katkıda bulunacak rüzgar davranışlarını izledi.
Aynı zamanda kasırgalar ve volkanik külün yüksek atmosferde nasıl yayıldığı konusundaki bilgileri de geliştirdi.
Aeolus öncesi, rüzgar profilleri, yer belirli yerlerde veya yüksekliklerde elde ediliyordu ve bu nedenle Aeolus'un küresel perspektifi bu kadar değerliydi. Esa üye devletleri, uygun bir şekilde Aeolus-2 adı verilen bir çift takip uzay aracı için €413m (£353m) tutarında bir bütçeyi onayladılar.
Yaklaşık €900m kadar ek mali katkı, Avrupa'nın meteorolojik uydularını yöneten hükümetlerarası bir kuruluş olan Eumetsat'tan gelecektir.
Bunlardan ilki on yılın sonlarında fırlatılmalıdır.
İngiltere'nin Esa katkısı olan €71m, Airbus havacılık üreticisinin İngiliz kolunun büyük aboneliği (yüzde 16) ile bir