2022 yılı hem ülkemizde hem de tüm dünyada enflasyonun rüzgâr gibi estiği bir yıl oldu. Pandemi sonrasında tüm dünyayı etkileyen çip krizi, üretim ve lojistik konusundaki yetersizliklerle birleşince her alanda fiyat artışları ortaya çıktı. Bunun yanında dünyadaki barış ortamını derinden sarsan Ukrayna-Rusya savaşı ile Amerika-Çin gerilimi de enflasyonist ortamı destekleyen politik sebepler oldu.
Ülkemizde 3 Ocak günü 2022 yıllık enflasyonu TUİK tarafından %64,27 olarak açıklandı. Açıklanan bu oran sokaklarda ve sosyal medya mecralarında çokça tartışmalara konu oldu. Ayrıca üretici fiyatlarındaki artış oranı ise %128,47 olarak açıklandı. Bu rakamlar ışığında asgari ücrette %55 memur maaşlarında %30 oranında artış yapıldı.
Yukarıda açıklanan rakamların mali dünyaya etkileri ise Kasım ayı enflasyon rakamlarına göre belirlenen yeniden değerleme oranlarında kendisini gösterdi. Hazine ve Maliye Bakanlığınca çıkarılan 542 seri No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nde, yeniden değerleme oranı 2022 yılı için % 122,93 olarak tespit edildi. 2023 yılında ödenmesi gereken vergi, harç ve cezalar bu oranda artırılarak güncellendi. Kanunen değerleme oranını yüzde 50'ye kadar indirme yetkisi bulunan Cumhurbaşkanı yetkisini kullanarak MTV'de uygulanacak yeniden değerleme oranını % 61,5'e düşürdü.
Şirketler açısından bakıldığında ise pandemi sürecinde Kurumlar Vergisi Kanunu Geçici Madde 13 ile yapılan düzenlemelerin süresi 2023 yılında doldu. Bu yılı kapsayan yeni bir düzenleme yapılmadığı için kurum kazancının vergilendirme oranı birkaç yıllık aranın ardından tekrar %20 olarak uygulanacak. Tabi bu oranın 6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri için %25 olarak uygulanacağını belirtmek isterim.
Vatandaşlar açısından ise Gelir Vergisi Kanunun 103. maddesinde bulunan ana tarifedeki vergi dilimleri yeniden güncellenmiş ve 323 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2023 takvim yılı gelirlerinin %15 oranında vergilendirilen ilk dilimi 70.000 TL seviyesine çıkarılmıştır, diğer dilimlerde belirlenen oranda güncellenmiştir.
Açıkladığımız değişikliklerin haricinde kısaca değinmek gerekirse yeni yıla geçerken taşıtların ötv matrahları, sosyal medya içerik üreticilerinin vergilendirilme hadleri, gelir vergisi istisna ve muafiyetlerine ilişkin tutarlar, basit usulde vergilendirmeye ilişkin hadler, yemek parası ücretlerindeki istisna tutar, binek otomobiller için indirim konusu edilebilecek aylık kira gideri tutarı gibi hususlar yeniden belirlendi.
Yapılan değişiklik ve güncellemelerin hemen hemen hepsinin enflasyonla ilgili ya da piyasaları düzenleyici hedeflerinin olduğu görülüyor. Bunların haricinde seçimlerin de yaklaşmasının etkisiyle vatandaşların beklenti oluşturduğu alanlar bulunuyor. Yeni yılda ticaretle uğraşanlar ve kamuya borcu olanların çoğunda 2022 yılını da kapsayacak bir matrah artırımı ve borç yapılandırması kanunu beklentisi bulunuyor. Bu beklenti mükellefler, muhasebe meslek mensupları ve maliye bürokrasisinde çokça konuşuluyor. Seçim dönemi yaklaştıkça sokaktaki bu beklentinin gerçeğe dönüşme ihtimalinin yüksek olduğunu düşünüyorum. Beklentinin büyük olduğu diğer bir gündem maddesi olan EYT’de ise mutlu son artık çok yakın, şubat ayı içinde düzenlemenin meclisten çıkacağı artık kesinleşmiş gibi. Umarım yeni yıl tüm ülkemiz açısından enflasyon canavarının gündemden düştüğü ödeme gücümüzün arttığı mutlu bir yıl olur.
