Sabir Rüstemhanlı bir yazar, bir şair, bir senarist, bir rejisör, bir bilim adamı, bir siyasetçi, ama o her şeyden önce eli silah değil, kalem tutan bir mücahit; bir dava adamı..
Sabir Rstemhanlı, toprağı şiirleriyle yoğurup vatan yaparak destanlaşmış bir destan şairidir.
Sabir Rüstemhanlı, Türk’ün zincire vurulmak istendiği yıllarda, Sovyetler Birliği’nin Azerbaycan coğrafyası üzerine bir kabus gibi çöktüğü dönemde, “Türk Halkı ‘Olmaz!’ Deyir” diye haykırmış ve milyonları Bakü meydanlarına dökerek bağımsızlık şahlanışı başlatmış bir toplum önderidir.
SABİR RÜSTEMHANLI KİMDİR?
Sabir Rüstemhanlı bir yazar, bir şair, bir senarist, bir rejisör, bir bilim adamı, bir siyasetçi, ama o her şeyden önce eli silah değil, kalem tutan bir mücahit; bir dava adamı..
Sabir Rüstemhanlı, Türk’ün zincire vurulmak istendiği yıllarda, Sovyetler Birliği’nin Azerbaycan coğrafyası üzerine bir kabus gibi çöktüğü dönemde, “Türk Halkı ‘Olmaz!’ Deyir” diye haykırmış ve milyonları Bakü meydanlarına dökerek bağımsızlık şahlanışı başlatmış bir toplum önderidir.
Sabir Rüstemhanlı, 20 Mayıs 1946’da, Azerbaycan’ın İran sınırındaki Yardımlı ilinin Hamarkent köyünde doğdu. İlkokul ve ortaokul eğitimini doğduğu köyde, lise eğitimini Yardımlı il merkezinde tamamladı. 1963’te, Bakü Devlet Üniversitesi Azerbaycan Dili ve Edebiyatı Fakültesi’ni kazandı. Öğrencilik yıllarında haftalık yayımlanan Edebiyat ve İncesanat gazetesinde muhabir olarak çalışmaya başladı.1976 yılında doktora tezini savunarak doktor oldu.
1978’de edebiyat ve sanat kitaplarının yayımlanması için kurulan Yazıcı Yayınevi’ne genel yayın yönetmeni olarak atandı. “Tanımak İstesen” isimli ilk şiir kitabını 1970’te yayımlayan Rüstemhanlı, eserlerinde milli konulara ağırlık verdi. Türkiye’ye yaptığı bir aylık gezi sonrasında yayınlanan “Ömür Kitabı” (1980) isimli eseri yalnızca Azerbaycan’da değil, Sovyet esareti altında bulunan Türkistan coğrafyasındaki Türk dili konuşan bütün toplumlarda derin bir heyecan uyandırdı. “Ömür Kitabı” 300 binlik baskıyla bir rekora imza atmış oldu.
Sabir Rüstemhanlı yalnız fikir değil, aynı zamanda bir aksiyon adamıdır. Kasım 1988’de Bakü’de, Karabağ’ın Ermenistan’a bağlanmasını protesto etmek amacıyla, 1 milyon kişinin katılımıyla gerçekleştirilen gösteriler de Sabir Rüstemhanlı öncülüğünde hayata geçirildi. Temmuz 1989’da Azerbaycan’ın bağımsızlığını kazanması için mücadele amacıyla kurulan Halk Cephesi’nin kurucu üyeleri arasında yer alan Rüstemhanlı, aynı yıl bağımsızlık mücadelesinin sembollerinden olan Azerbaycan gazetesini çıkarmaya başladı.
20 Ocak 1990’da Sovyet ordusunun Bakü’yü işgal ederek 137 Azerbaycan Türkü’nü şehit etmesine sert tepki gösteren Rüstemhanlı, aynı yılın ekim ayında yapılan seçimlerde milletvekili seçildi. 18 Ekim 1991’de “Azerbaycan’ın Bağımsızlık Deklarasyonu”na imza atan Milli Konsey milletvekilleri arasında yer alan Rüstemhanlı, Kasım ayında ülkenin Basın Yayın ve Enformasyon Bakanlığı görevine getirildi.
2000-2005-2010 yıllarında yapılan seçimlerde Yardımlı milletvekili olarak yeniden Azerbaycan Parlamentosu’na giren Rüstemhanlı doğup büyüdüğü ilin ekonomik ve kültürel açıdan gelişmesi için bir dizi projenin uygulanmasına öncülük etti. Azerbaycan’da 20’nin üzerinde kitabı yayımlanan Rüstemhanlı’nın başta Türkiye olmak üzere birçok ülkede 30’u aşkın eseri çıkmıştır. Senaryosunu Sabir Rüstemhanlı’nın yazdığı “Cevad Han” filmi birçok ülkede gösterime sunulmuştur.
Sabir Rüstemhanlı’nın eserlerinden bazıları şunlardır: Tanımak İstesen, Sevgin Sevincim, Sağol Ana Dilim, Ömür Kitabı, Haber Gözleyirem, Gence Kapısı, Kan Yaddaşı, Göktanrı’nın Elçisi Khan: Bozkırın Kurdu.
'Gence Kapısı', 'Sağol Ana Dilim', 'Kan Yaddaşı' adlı şiir kitapları 1970-1980’li yıllarda Türkistan coğrafyasındaki kardeş ülkelerdeki gençlerin millî şuurlarının gelişmesinde önemli rol oynamıştır. 1995 yılında neşrettiği 'Bu Senin Halkındır' kitabı 20. yy’ın sonunda Azerbaycan’ın edebî, sosyal fikri ve millî tefekkürünü göstermesi açısından çok önemli kabul ediliyor. Sabir Rüstemhanlı Göktanrı'da, Türkler'in 'tevhid' anlayışını ete kemiğe büründürüyor.
Şair Rüstemhanlı’dansöz ederken şunu söyleyebiliriz: Sabir Rstemhanlı, toprağı şiirleriyle yoğurup vatan yaparak destanlaşmış bir destan şairidir.
TÜRK HALKI “OLMAZ!” DİYOR
Sınırlar açılmalı! Dünya böyle buyurdu...
Kuran kim, yaşatan kim, yöneten kim bu yurdu?
Tavşanın ayağına götürüyorlar bozkurdu.
Şerefli tarihine şerefsizlik yaz deyir
İktidar arayışta!.. Türk halkı ´olmaz´ diyor!
Bir tarafta Türkiye, öte yanda Türkistan,
Cihangirler elinde paramparça bir cihan
Ortada Altın Köprü, yaralı Azerbaycan
´Ayrılsın baştan beden, kopsun bu boğaz´ - diyor
Bileniyor bıçaklar, Türk halkı ´olmaz!´ diyor!
Zaten Araz ilen bir şah damarım kırılmış,
Nağme dilden aralı, nur gözden koparılmış,
Türk´ün Ata yurdunda Ermenistan kurulmuş
İştahının son yok, içtiği kan az diyor,
Pusudadır cellatlar!.. Türk halkı ´olmaz´ diyor!
Kapı açmak istiyor Kızıl Çakçak üstünden
Alican Köprüsü’nden, kutsal toprak üstünden
Sınırlara dikilen al bayrak üstünden
´Ne mutlu Türk´üm!´ yazdın sınırlara! ´Boz!´ diyor
Yüz yerden el uzuyor! Türk halkı ´olmaz´ diyor!
Karabağ´dan el götür, terörist elini tut!
Unutmuştum Kerkük´ü, şimdi Kıbrıs´ı unut!
Azeri yok, Avrupa! Budur sana son umut...
´Düşman ol kardeşine, öz kökünü kaz!´ diyor
Bu da yol haritası… Türk Halkı ´olmaz´ diyor!
Türk Halkı ´olmaz´ diyor diplomat ilanlara,
Namazını Fener’e, Roma’ya kılanlara,
BM’den NATO’ya dolaşan yalanlara
Millet ‘Karabağ’ diyor, bunlar ‘petrol, gaz’ diyor
Sivil canavarlara Türk halkı ´olmaz´ diyor!
Ak kağıda yol çizen can adam, civan adam
Bozalım sınırları! Başlayalım Karabağ´dan!
Önce Şuşa, Kelbecer yolunu aç!
Evsiz-barksızdır millet… Önce ona bul ilaç!
Ermeni’ye yanmaktansa aç Türk’ün kapısını
Tebriz’in, Zengazur’un, Kerkük’ün kapısını
Türk yolun aşığıdır! Yol aç, yollar açılsın,
Altay’dan, Hantenqri’den sana Kollar açılsın.
Urumçi yolunu gez, Doğu Türkistan’ı sor
Fars’a bağışladığın Afgan’ı, İran’ı sor
Eritip milletini, siliyor kitabını,
Fars’dan, Rus’dan, Çinli’den sen de sor hesabını!
Üstünde gün batmayan bir cihan devletinden
Ne kalmıştır sana, ne?
Aç adalet yolunu milletinin yüzüne!
Şükür, senin hükmüne bağlı değil gelecek
Sizleri yolsuz koyup öz yoluyla gelecek!
Tarih bir bahçeyse şayet, Türk ebedi bir çiçek
Durdukça birliğimiz ‘bu çiçek solmaz!´ diyor
Bu birliği bozana Türk halkı ´olmaz´ diyor!
HALİMİ SORMA
Neyi itirmişem neyi gazandım
Harda soyug gördüm harda gızındım
Ömrün payızında halımı sorma
Bu da bir yazıdır halımı sorma
Vetenim yaralı elim yaralı
Üreyim yaralı elim yaralı
Gaçgınam köçkünem halımı sorma
Sıh meni köksüne halımı sorma
Yarımçıg ürekler sevgimiz haram
Men bele seadet arzulamaram
Sehidem-itginem halımı sorma
Gisas gününecen halımı sorma
AD GÜNÜN MÜBAREK
Eşi “Tenzile Sultan”a
ad günün mübarek, sevincim derdim bu güne en güzel duygumu verdim
sözüm gül çiçekti yoluna serdim, çiçek yaşındasın yaşını deme
belki bahar geldin, belki kış geldin, belki mezarıma soğuk taş geldin
ne zaman geldinse bana hoş geldin, istek yaşındasın yaşını deme
güneş şafağından indirdi belki, beni baht atına bindirdin belki
Allah Cennet’inden gönderdi belki, melek yaşındasın, yaşını deme.