KOBANİ DEĞİL ORANIN ADI, KOBANLI!

Yukardaki satırlar Kadir Gürsel'in; 29.09.2014 tarihli "ABD, KOBANİ'DE IŞİD'İ VURUP SÜRECİ KURTARIYOR" başlıklı yazısından alıntıladım. 

Balkanlardan sonra sıra Ortadoğu'ya geldi; bilinçli, planlı bir demografik temizlik yapılıyor, yerleşim adları belli bir amaca yönelik olarak değiştiriliyor. 

I.Körfez Savaşı sonrasında Irak’ın kuzeyinde oluşturulan “Büyük Kürdistan”ın çekirdek devletini Suriye’nin kuzeyinden Akdeniz’e bağlaması planlanan “Kürt Koridoru”ndaki yerleşim birimlerinin adları da değiştirilmeliydi. Erbil’in Havler, Kuzeydoğu Suriye’nin yani yüzlerce yıllık Türkmen yerleşim yeri olan Kamışlı’nın Rojava, Sincar’ın Şangal, Diyarbakır’ın Amed, Uludere’nin Roboski yapılmasından sonra sıra, Kuzeybatı Suriye’nin yani Ayn-el Arap’ın yani Osmanlı’nın koyduğu adla Arap Pınarı’nın Kobani yapılmasına geldi sıra. 

Bugün Kobani olarak anılan yerin adı,1842’de, Osmanlı yönetimi tarafından, Arap Pınarı olarak değiştirildi, hariştalara bu adla kaydoldu; eski adı unutuldu. 1946’ya kadar Arapm Pıanrı olarak anılan yörenin adı, bu tarihte Suriye yönetiminin uyguladığı Araplaştırma politikası nedeniyle Ayn-el Arap’a dönüştürüldü.  

Mısır, Suriye, Ortadoğu’nun çok eski bir Türk yerleşim bölgesi olduğunu nedense hatırlamak istemediğimizden, Kuzey Afrika’dan Afganistan’a uzanan coğrafyadaki Türk varlığının çeşitli operasyonlarla yok edilmesinden, göçe zorlanmasından, asimile edilmesinden, yüzlerce yıllık Türk yerleşim birimlerinin adlarının değiştirilmesinden rahatsızlık duymadık, duymuyoruz. 

Çok derin ve köklü tarihi ve kültürel bağlarımız olan bir coğrafyada, belli bir amaca yönelik uygulamaların birgün bizim de kapımızı çalacağı gerçeğini nedense görmezden geliyoruz. Bölgemizdeki gelişmeleri tencerede yavaş yavaş kaynatılan kurbağının duyarsızlığı içinde izliyoruz. Kaderimizin başkaları tarafından yazılmasını yalnızca izlemekle yetinmenin çok ağır bedelleri olduğu gerçeğini unutmayalım. 

“Kobani” bu duyarsızlığımızın en çarpıcı örneklerinden biridir. Düne kadar bütün dünya haritalarında Arap Pınarı ya da Ayn-el Arap olarak kayıtlı olan yerin adı, hiç de inandırıcı olmayan zorlama bir hikaye eşliğinde birden “Kobani” oluverdi. 

Efendim Almanlar Berlin-Bağdat Demiryolu’nu yaparlarken, bugün “Kobani” olarak anılan yerde küçük bir istasyon kurmuşlar, kapısına da, demiryolu inşaatını yapan Alman firmalarının (Philipp Holzmann ve Friedrich Krupp) adını yazmamışlar da, “Kompanie” diye bir tabela asmışlar. Suruç’tan istasyona çalışmaya giden işçiler de, bu tabelanın okunuşundan esinlenerek oraya “Kobani” demişler. 

Yüzlerce yıl Arap Pınarı ve Ayn-el Arap olarak anılan bir yeri, “Kürt Koridoru”na uygun bir adla anmak için ayaküstü yazılmış bir masala hepimiz sazan gibi atladık, kabullendik. Buraların Oğuz boylarının çok eski yerleşim bölgesi olduğunu, bugün “Kobani” denilen yerin Arap Pınarı’ndan önce hangi adla anıldığını araştırma gereği bile duymadık. Atayurt’tan Ortadoğu’ya akan Oğuz boylarının Selçuk Devleti’ni, Mısır’da Memluk Devleti’ni, Yemen’de Resul Devleti’ni kurarken hatta Abbasi Devleti’ne destek verirken yerleşim birimlerine hangi Türkçe adları verdiklerini araştırmak zahmetine katlanmadık. 

Bu kadar ilgisiz kalınca da yüzlerce yıllık Kamışlı Rojova, Erbil Havler, Kuzeydoğu Suriye’nin yani yüzlerce yıllık Türkmen yerleşim yeri olan Kamışlı Rojava, Sincar Şangal, Diyarbakır Amed, Uludere Roboski olurken Kobanlı da Kobani oluverdi. Hiçbir inceleme yapmadan Kamışlı’yı Rojava, Kobanlı’yı da “Kobani” olarak anıyoruz. 

Irak Kürtleriyle Suriye Kürtlerini ayıran Telafer gibi bir Türkmen kalesinin düşmesine, canlarımızın göçe zorlanmasına, güney sınırlarımızdan Halep’e uzanan bölgenin demografik yapısının değiştirilmesine seyirci kalmanın tarih önünde çok ağır bir bedeli olacağını anladığımızda, umarız çok geç geç kalmış olmayız. 

Sümerlerden bu yana Türk coğrafyası olan Ortadoğu’da yerleşim birimlerinin adlarının yeni bir imparatorluğa hazırlık olarak değiştirilmesine seyirci kalırsak, ilerde İstanbul’un Constantinopolis olarak anılmasına bugünden rıza göstermiş olmaz mıyız?