Yayımlanacağı tarih: 11/12/2020

“ANAYURT” Bayburt

Bayburt İl Kültür ve Turizm Müdürü Sayın Bekir KURTOĞLU ile röportaj

Bu hafta; plaka numarası "69" olan, Doğu Karadeniz Bölgesi'nde yer alan, Doğu Anadolu'yu Karadeniz'e bağlayan ve tarihi İpek Yolu üzerinde bulunan Bayburt ilimizi konu aldık.

Zengin kültürü, tarihi tabiatının yanı sıra el sanatları, bakır ile taş işlemeciliği, ehram ve kilim dokumacılığıyla da ünlü olan Bayburt ilimizin kendine has özelliklerini gündeme getirmekle birlikte gelişen alternatif turizm faaliyetlerini de öğrenmek amacıyla Bayburt İl Kültür ve Turizm Müdürü Sayın Bekir KURTOĞLU ile röportaj gerçekleştirdik.

- Sayın Müdürüm, “Önce Vatan Gazetesi” okurları için kendinizi kısaca tanıtır mısınız?

Bekir Kurtoğlu, 1999 yılında memuriyete başladım 2014 yılından bugüne kadar Kültür ve Turizm Bakanlığı Bayburt İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünde görev yapmaktayım.

Hobilerim: Ahşap oyma ve Ahşap Yakma resim, (Pyrogravure) Sivil Mimari Minyatürü ve Polyester Biblo alanlarında çalışmalar yaparak ulusal alanda ilimizin tanıtımını yapmaktayım. Rafting, trekking ve kayak sporlarıyla amatörce uğraşmaktayım. Amatör Tiyatro oyunu yazıyor ve yönetiyorum.

- Turizm ve tanıtım faaliyetleriniz nelerdir?

Doğu Karedeniz Bölgesinde etrafı, Gümüşhane, Trabzon, Rize, Erzurum ve Erzincan illeriyle çevrili olan Bayburt son yıllarda Doğal ve Kültürel varlıklarıyla yerli ve yabancı turistlerin dikkatini çekmektedir.

Bayburt İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü olarak, öncelikle İlimizin Tarihi ve Kültürel ve Doğal güzelliklerini dört mevsim olmak üzere gözlemleyip gerekli raporlar düzenlenmekte ve görsel arşiv oluşturmaktayız. Yerelde turizmle direk ya da dolaylı olarak bağı olan kurum, kuruluş ve işletmelere bölge kalkınma ajansı mali desteğiyle teknik destek eğitimleri verilerek gelişen mobil teknolojilerle İlimizin sosyal medyada daha fazla tanınırlığını sağlamaktayız. UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras listesine kabul edilen Dede Korkut hikâyeleriyle Ulusal ve Uluslararası alanda daha çok dikkati üzerine toplayan ilimizde 25 yıldır “Uluslararası Dede Korkut Kültür ve Sanat Şenliği” düzenlenmekte olup bu eksende Dede Korkut ve Bamsı Beyrek gibi tarihi ve kültürel kişiliklerin yerel tiyatrocularla tarafından fuar, etkinlik ve sosyal medya aracılığıyla ilimizin tanıtımı yapılmaktadır. Bu çalışmalar sayesinde Çin'den Karadeniz'e uzanan tarihi İpekyolu üzerinde 12.yy Surlarına yerleştirilen mor, yeşil, kobalt ve turkuaz renkte olan Selçuklu motifleriyle bezenmiş Çinileriyle ünlü Bayburt Kalesi (Çini Maçin) yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağı olmuştur.

- Korona virüs ile mücadele kapsamındaki çalışmalarınız oldu mu?

İlgili Bakanlıklarımızın talimatları doğrultusunda Bayburt Valiliği himayelerinde gerekli olan tüm önlemler alınarak tüm kurum personelleri ile sürece katkı sağlanmaktadır.

- Müdürüm, kültürel ve aktivite turlarına daha fazla katılımın olması için neler yapıyorsunuz?

Bölgede farkındalık oluşturmak ve sosyal medya aracılığı ile ilimizi tanıtmak amacıyla, İl Müdürlüğümüz organizasyonunda bölgenin sivil toplum örgütleri, ilgili kurum ve kuruluşların desteğiyle il genelinde dört mevsim turizm etkinlikleri yapılmaktadır. Bu etkinliklere ulusal ve uluslararası alanda hizmet veren turizm firmaları davet edilerek info turlar düzenlenmektedir. Uluslararası fuarlarda turizm profesyonelleriyle iletişime geçilerek ilimizin tanıtımı yapılmaktadır.

- Efendim, Bayburt ilimizin turistik, kültürel ve doğal varlıklarını koruma veya onarmaya yönelik çalışmalarınız nelerdir?

Cevap: Kültür varlıklarıyla ilgili olarak onarım çalışmaları ülkemiz genelinde olduğu gibi Bayburt’umuzda da yıllar içerisinde yapılmış ve yapılmaya da devam edecektir. Kültür varlıklarıyla ilgili ilimizde yapılan en önemli çalışma 2006-2007 ve 2017-2018 yıllarında yapılan Bayburt Kalesi sur onarımı projesidir. Bu projeler ile Türkiye’nin 3. Büyük kalesi olan ve surları günümüze kadar ulaşan Bayburt Kalesinin surlarının büyük bir bölümü onarılmış ve koruma altına alınmıştır. Ayrıca tarihi kaynaklarda Bayburt Kalesine Çini Maçin ismini kazandıran Bayburt Kalesi surlarında bulunan çini oyuklarına aslına uygun şekilde 293 adet çini yerleştirilmiştir. İ Bununla birlikte İlimiz merkez, ilçe ve köylerinde bulunan çok sayıda arkeolojik sit alanı, hamam, sivil mimari örneği, kale ve gözetleme kuleleri tescil edilerek koruma altına alınmıştır. Yine ilimizde bulunan birçok höyükten biri olan Çiğdemtepe höyüğü kazısına 2019 yılında başlanmıştır.

- Resmi platformda Bayburt ilimize gelen turistleri doğru yönlendiren turizm enformasyon memurlarınız var mı?

İl Müdürlüğümüz personelleriyle bu hizmeti vermekteyiz.

- Turizm sektörünün son durumu hakkında neler söylemek istersiniz?

Ülkemizde son yıllarda yapılan alt yapı çalışmaları sayesinde Dünya gündemine gelerek doğal ve kültürel güzelliklerine ulaşım imkânı dehada kolaylaşmıştır. Gelişen teknolojilerle tanınırlığı artan ülkemizin en icra köşesine bile yabancı turistlerin gezdiği görülmektedir. Pandemi süreci sona ermesinin ardından ülkemizin turizm verilerinin dünya sıralamasının üzerine çıkacağı inancındayım.

- Sayın Müdürüm, Bayburt ismi nereden gelme ve isminin anlamı nedir?

Şehrin bugün bilinen isminin Orta çağ Ermeni kaynaklarında; Payberd, Bizans kaynaklarında; Payper , Baberd, Paypert. XII. Yüzyıl sonlarında bu bölgeden geçen Marko Polo’nun seyahatnamesinde; Painpurth, Baiburt. Arap kaynaklarında; Bâbirt, II. Mesud adına 1291’ de basılan bir parada Baypırt. Akkoyunlu tarihinden bahseden çağdaş eserlerde Pâpirt şeklinde geçen kelimenin son hecesi Berd’in “yüksek kale” anlamına geldiği bilinmekteyse de ilk hecesine bir mana verilememektedir. 1647 yılında şehri ziyaret eden Evliya Çelebi Bayburt adının zengin manasına gelen “Bay” belde manasına gelen “yurt” gibi iki kelime ile izah eder. Osmanlı dönemine ait kaynaklar ise ismi bu günkü söylenişine uygun olarak Bayburt şeklinde kaydederler.

- Bayburt denilince akla ilk gelen nedir?

Coğrafi yapısı ve havasıdır.

- Bayburt'u diğer illerimizden farklı kılan özelliği veya özellikleri nelerdir?

Tarihi süreçte Türklerin Anadolu da ilk yerleştikleri yerlerden olması, Dede Korkut hikâyelerinde konu olması sebebiyle Dede Korkut Yurdu olarak bilinmesi, Tarihi İpekyolu üzerinde Cenevizli ve Venedikliler tarafından kullanılan büyük bir Pazar olarak bilinmesi ve Türkiye’nin en büyük kalelerinden biri olan Çini Maçin kalesinin olması.

- Bayburt'un kültürel faaliyetleri nelerdir?

Her yıl Temmuz ayının ilk haftasında “Uluslararası Dede Korkut Kültür ve Sanat Şenliği düzenlenmektedir.

- Bizlere Bayburt'un turistik yerlerini tanıtır mısınız?

Bayburt Kalesi, Aydıntepe Yeraltı şehri, Saruhan Kalesi, Çiğdemtepe Höyüğü, Darucinte Antik Kenti, Şehit Osman türbesi, Abdulvahap Gazi türbesi, Dede Korkut Kümbeti ve Bamsı Beyrek Mezarı gibi Kültürel açıdan çok sayıda turistik yerlerimiz vardır. Bununla birlikte Kop Dağı Kış Sporları Turizm Merkezi, Yakupabdal Tabiat Parkı, Kop Dağı Milli Müdefa Parkı, Çimağıl Mağarası, Helva Köy Buz Mağarası, Sırakayalar Şelalesi, Yedigöller ve soğanlı dağlarında bulunan yaylalarımız gibi doğal güzelliklerimiz bulunmaktadır. Tabi ki son yıllarda uluslararası alanda ilimizi öne çıkartan yerli ve yabancı turistlerin uğrak yerlerinden Baksı Müzesi ve Kenan Yavuz Etnografya müzesi Bayburt’a değer katmaktadır.

- Bayburt'un yöresel yemekleri ve özellikleri nelerdir?

Tamamen 1550 ile 3000 rakımlarda üretilen ürünlerle; Bayburt Et Döneri, Kıymalı ve Peynirli Pide, Tandır Ekmeği, Tırnaklı pide, Lor Dolması,(Coğrafi İşaretli) Kavut Çorbası, (Coğrafi İşaretli) Tatlı Çorba (Coğrafi İşaretli) Bayburt Ketesi, (Coğrafi İşaretli) Bayburt Balı (Coğrafi İşaretli)

- Bayburt, turizm hareketlerinde Türkiye'nin kaçıncı sırasında yer alıyor?

Eldeki verilere göre böyle bir sıralama yapmak bizi yanıltabilir. Ancak Trabzon merkezli gezen turizm yönünden bakıldığında gün geçtikçe geliştiğimiz kesindir.

- Müdürüm, son olarak ne söylemek istersiniz?

Doğası, Havası, Tarihi ve Kültürel özellikleriyle, “ANAYURT” Bayburt’u keşfetmek için herkesi bekleriz.

***

69 Bayburt

Kuzeydoğu Anadolu'da Çoruh Nehri'ne yaslanan,

Son derece zengin bir coğrafi sahada kurulan,

Yeryüzü şekilleri bakımından 3 bölümden oluşan

Bayburt'un birkaç özelliğini sayacak olursam:

Yörenin etrafını çevreleyen dağlık alanlar,

Tepelerine farklı bir atmosfer katan yaylalar,

Akarsuların tekvin ettiği vadiler, ovalar,

Ulaşım açısından stratejik öneme sahip olan

"Kayak ve Kış Sporları Merkezi " diye duyurulan

Kop Dağı vb. spesiyalitelerdir kenti farklı kılan.

***

Bayburt'un diğer güzelliklerine değineceğim:

Çağdaş ve geleneksel el sanatlarını sergileyen

Baksı Müzesi, mazimizin namını sürdürecek.

Rus kuvvetlerine karşı direnen Şehitlerimiz

Kop Şehitliği'yle kahramanlar hep yad edilecek.

Dede Korkut Kümbeti, şehre hakim olan kalesi,

Yalnız kayaların oyulmasıyla inşa edilen

Aydıntepe Yeraltı Şehri, Ehramı, taşı, balı,

Kuş Gözlem Alanı ve Buz Mağarası'yla da Bayburt,

Turistlerin ilgisini çekmeye devam edecek.

Hande Hamdiye Ağırman