Servetini köylülere dağıtıp onlar gibi yaşayan, bir tren garında ölü bulunan Rus edebiyatının dev ismi Tolstoy’un hayatı sorgulatan ders niteliğinde 13 sözü:
1. İnsanı bedenen ameliyat etmek için uyutmak, ruhen ameliyat etmek için ise uyandırmak gerekir. Öyle horozlar vardır ki, öttükleri için güneşin doğduğunu sanırlar.
2. Herkes insanlığın kötüye gittiğini kabul eder ama hiç kimse kendisinin kötüye gittiğini kabul etmez. Herkes insanlığı değiştirmeyi düşünür ama hiç kimse önce kendini değiştirmeyi düşünmez.
3. Kimse, kimseyi küçümseyecek kadar büyük değildir, bilmelisin. Küçümsediğin her şey için gün gelir, önemsediğin bir bedel ödersin.
4. Varlığı bir şey kazandırmayan insanların, yokluğu hiçbir şey kaybettirmez.
5. Hayat ne gideni geri getirir, ne de kaybettiğin zamanı geri çevirir. Ya yaşaman gerekenleri zamanında yaşayacaksın, ya da yaşamadım diye ağlamayacaksın.
6. Bir insan acı duyuyorsa canlıdır. Başkasının acısını duyuyorsa insandır.
Bil ki, yaşadıklarınla değil yaşattıklarınla anılırsın. Ve Unutma; ne yaşattıysan elbet bir gün onu yaşarsın.
7. En güçlü iki savaşçı sabır ve zamandır.
8. Bil ki, yaşadıklarınla değil yaşattıklarınla anılırsın. Ve Unutma; ne yaşattıysan elbet bir gün onu yaşarsın.
9. Kendi mutluluğundan başka hedefi olmayan insan kötüdür.
10. İnsanların çoğu onu yapıyor diye yanlış, yanlış olmaktan çıkmaz.
11. Bozuk para insanın cebini deler, bozuk insan da kalbini. Bu yüzden harcayın ikisini de gitsin.
12. Birine çamur atmadan önce iyi düşün ve sakın unutma: önce senin ellerin kirlenecek.
13. Başkalarının hayatından ders alın. İnsan, bütün hataları kendisi yapacak kadar uzun yaşamıyor.
