İbrahim Güray AYTEKİN Özel Haber Araştırma

Ernest Hemingway Amerikan Edebiyatının en önemli isimlerinden biridir. 1899 yılında Illinois Oak Park'da dünyaya gelmiştir. Müzik öğretmeni olan annesinden çocukluk döneminde müzik eğitimi almıştır. 

Yazmaya ise lise yıllarında başlamıştır. Yazılarını ise okul gazetesinde yayınlamıştır. Ernest Hemingway 1.Dünya savaşı döneminde muhabir olarak çalışmaya başlamıştır ancak gözündeki bir rahatsızlıktan dolayı orduya girememiştir. İlk makalelerini lise yıllarında okul gazetesinde yayınladı. Dönemin ünlü spor köşe yazarı Ring Lardner'dan etkilendi 1917  Ailesinin isteğinin aksine üniversiteye gitmek yerine Kansas City Star adlı gazetede muhabir lik yapmaya başladı.

Ancak birkaç yıl sonra Amerikan Kızıl Haç Birliğine ambulans şoförü olarak alındı. İki yıl gönüllü ambulans şoförlüğü yapan Hemingway cephede yaralanarak kahramanlık nişanı aldı. Kurtuluş Savaşı hakkında yazı yazmaya İstanbul gezisinden dolayı başlamıştır. Hemingway gezilerinden edindiği izlenimleri kaleme alıp öykülerini de yayınlamaya başlamıştır. 

Dönemin son derece önemli dergilerinde öyküleri yayınlanmış ve ismi hızlı bir şekilde yayılmıştır. Bundan dolayı kısa öykü üstadı olarak anılmaya başlamıştır. Boğa güreşlerine olan sevgisinden dolayı sürekli İspanya’ya giden yazar, İspanyadaki iç savaş Cumhuriyetçilerini destekler. Savaşlarda elde ettiği izlenimler ile Çanlar Kimin İçin Çalıyor adlı romanını kaleme almıştır.

Yazmış olduğu roman ile Pulitzer Ödülünü kazanmıştır. Daha sonra da 2. Dünya Savaşı’yla birlikte Ernest Hemingway savaş muhabiri olarak görev yapmaya başlamıştır. Hemingway, savaşın ardından Yaşlı Adam ve Deniz adlı yapıtları ile Nobel Ödülünü kazanır. Kominist Küba lideri Fidel Castro ile Havana ziyaretleri sırasında tanışır 

Hemingway lise öğrencisi olduğu dönemde Avrupa’da I. Dünya Savaşı devam ediyordu.  ABD 1917 Nisan’da savaşa girince Hemingway orduya katılmak için başvurdu; ancak sağlık sorunu nedeniyle başvurusu kabul edilmedi. Romanları ve kısa öyküleri ile farklı bir üsluba sahip olan Ernest Hemingway, kısa öykü dalında ün yapmış, romanları ile de aynı başarıya ulaşmıştır. Dünyaca ünlü iki ödülü de kazanmıştır. 

Kızılhaç'ta çalışmaya başlar başlamaz gazetedeki işinden ayrıldı. Gazetede kaldığı kısa zaman içerisinde birçok yöntem ve teknik öğrendi. Daha sonraki yıllarda o günleri "Gazetecilik yıllarında öğrendiğim kurallar en güzelleri idi ve yazarlık hayatım boyunca onları unutamadım" şeklinde hatırlayacaktı.

Avrupa'da ilk olarak vardığı şehir Paris oldu. Orduda bir süre normal bir görevli olarak çalışmasının ardından ambulans şoförlüğüne geçti. 

8 Haziran 1918'de birkaç adım ilerisinde patlayan bir Avusturya topu yüzünden ağır şekilde yaralandı. Yardım etmeye çalıştığı İtalyanlardan bir tanesi ölürken diğeri bacaklarını kaybetti. Aynı olay esnasında başka yaralı bir İtalyan askerini cepheye taşımaya çalışırken bir havan mermisi ile bacaklarından yaralandı. Yaşananların ardından İtalyan gazetelerinde kahraman olarak ilan edilip, İtalyan hükûmeti tarafından Gümüş Onur Madalyası ile ödüllendirildi. Hemingway bu olayı bir mektubunda arkadaşına şu şekilde anlatıyordu: 

"Bazen savaşta ön saflarda büyük bir gürültü duyarsın, ben de aynı gürültüyü duydum; ardından ruhumun sanki bir mendilin cepten çekilişi gibi benden çekildiğini hissettim. Son olarak ise ruhumun bir bütün halinde tekrar bedenime döndüğünü fark ettim ve o andan itibaren benim için ölüm yoktu."

Hemingway bu olayların ardından Milano’da bir hastanede tedavisi sürerken tanıştığı hemşire Agnes von Kurawsky'ye âşık oldu. İyileştikten sonra bir İtalyan piyade birliğinde görev yaptı, 1919'da teğmen rütbesiyle terhis edildi. ABD’ye hemşire Agnes ile dönüp evlenmeyi planlıyordu ancak terk edildi. Bu ilişki, Hemingway’in ölümsüz eserlerinden olan "Silahlara Veda" (''A Farewell to Arms'') adlı eserine konu oldu.

Savaştan sonra ABD'ye dönen yazar Daha sonra 1921 yılında Hadley Richardson ile tanıştı ve onunla evlendi. Aynı yıl içerisinde Chicago'ya göçtü. Toronto'da Daily Star adlı gazetede iş buldu ve Paris’e taşındı. Burada Amerikalı yazarlar F. Scott Fitzgerald, Gertrude Stein, Ezra Pound ve İrlandalı James Joyce ile tanıştı. Bu çevre onun kaliteli ürünler vermesinde adeta rol model oldular.

Daily News gazetesi 1922’de savaş muhabiri olarak Hemingway’ı İstanbul’a gönderdi. Türkiye'de bir ay kadar kaldı ve İzmir Yangını’ndan sonra yaşanan büyük göç ile ilgili haberler yaptı; 

İstanbul'dan, Mudanya'dan, Edirne'den, Lozan'dan gazetesine haberler geçti. Aynı yıl ilk kitabı “Üç Öykü ve 10 Şiir" yayımlandı. Hemingway 1924’te tekrar Paris’e geri döndü.

Hemingway, 1930’lar boyunca kışlarını Key West, Florida'da geçirdi. Yazları avcılık ve balıkçılık için Wyoming’e döndü. Bir boğa güreşi fanatiği olan yazar, boğa güreşi üzerine "Öğleden Sonra Ölüm" (1931) adlı kitabı yazdı. Kısa öykülerini topladığı Kazanana Ödül Yok (Winners Take Nothing) adlı kitabı 1933’te yayımlandı.

İlk defa 1933’te Afrika ile tanışmasını Afrika’nın Yeşil Tepeleri adlı kitabında anlattı.3 ay kadar Afrikada yaşadı Klimanjaro’nun Karları ve Francis Macomber’in Kısa Mutlu Yaşamı adlı öykülerine de esin kaynağı oldu. Afrika’dan döndükten sonra Yaşlı Adam ve Deniz romanı nı kaleme aldı. Hemingway, 1937’de Madrid’de Beşinci Sütun adlı otobiyografik piyesi kaleme aldı.

Eşinden ayrılmak isteyen Hemingway, 1939’da Küba'ya gidip Havana'ya yerleşti. Sevgilisi Martha Gellhorn da yanına geldi. Hemigway’in boşanmasının ardından çift evlendi, Havana yakınında bir çiftlik satın alıp orada yaşamaya devam etti

Hemingway, en başarılı eserlerinden olan "Çanlar Kimin için Çalıyor" adlı eserini 1940'ta tamamladı. Bu eser ile 1941 Pulitzer Ödülü’ne aday gösterildi; ancak ödül verilmedi. Collier dergisi için Çin-Japon Savaşı’nı izleyen eşi ile birlikte Çin’e gitti. Çift, ABD’nin II. Dünya Savaşı’na girmesinden önce tekrar Küba’ya döndü. 

1944’te savaş muhabiri olarak Avrupa’ya gittiler. Hemingway, Amerikan 5. Piyade tümenine bağlı olarak gazetecilik yaptı. Almanların teslim olduğu 25 Ağustos 1944'te, Hemingway, Amerikan güçleriyle birlikte batıdan Paris'e girdi. Cenevre Sözleşmesi’ne aykırı olarak savaşta aktif görev aldı. Bu nedenle askeri mahkemede yargılandı. 1947'de Küba'daki Amerikan büyükelçiliğinde düzenlenen törenle kendisine savaştaki cesaretinden ötürü cesaret madalyası ve beratı takdim edildi

Küba'daki yeni rejim Amerikalılara ait mülkleri devletleştirmeye karar verince kesin olarak İdaho’ya taşındı. Ruhsal sağlığı kötüye gitti. Bir gün eşi onu evin mutfağında elinde tüfekle bulunca hastaneye kaldırılıp elektroşok tedavisi gördü. Taburcu olduktan iki gün sonra 1961’de evinde kendini av tüfeği ile vurarak yaşamına son verdi.

Hemingway, kurgu romancılığını ilk basılan romanı Güneş de Doğar ile etkilemiştir. Kısa cümleleri ile dikkat çeken yazar gerçeği müthiş bir biçimde okuyucuya sunmaktadır. Basit yazma tekniği ve sade üslubuyla 20. yüzyıl kurgu romancılığını etkilemiştir. Nobel ve Pulitzer Ödülü sahibi yazarın çoğu eseri, bugün Amerikan edebiyatının başyapıtlarından kabul edilir.