YÖK Başkanı Prof. Dr. Yekta Saraç, geçen hafta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın duyurduğu Sanal Laboratuvar Projesi'nin detaylarını açıkladı. YÖK binasında düzenlenen tanıtım toplantısında konuşan Saraç, YÖK olarak yeni ve yenilikçi pek çok proje ve uygulamayı hayata geçirdiklerini söyledi. YÖK'ü, yükseköğretim politikaları yapan ve uygulayan, bilim hayatını; çeşitlilik, misyon farklılaşması, ihtisaslaşma, öncelikli alanlar, hedef odaklı uluslarasılaşma, açık bilim-açık erişim, dijital dönüşüm, kritik teknolojiler gibi kavramlar etrafında yeniden yapılandıran, sistemi dönüştüren ve bu esnada eylem içinde kendisi de dönüşen bir kurum haline getirdiklerini belirten Saraç, bütün bunlardan dolayı da değişen iş yapış şekli, değişen öncelikleri ve değişen yapısı dolayısıyla artık YÖK'ü 'Yeni YÖK' olarak adlandırdıklarını ifade etti.

'İLK AŞAMADA 15 BİN ÖĞRENCİNİN HİZMETİNE SUNALACAK'

Daha sonra Sanal Laboratuvar uygulamasına değinen Saraç, küresel salgın nedeniyle geçen Mart ayında üniversitelerde uzaktan öğretime geçildiğini ve bununla birlikte laboratuvar uygulamaları gerektiren derslere ilişkin çözümler arandığını belirterek, şunları söyledi:

"Bu salgın ortaya çıkmadan önce başlattığımız Yükseköğretimde Dijital Dönüşüm Projesi kapsamında uygulamaya koyduğumuz icraatlarımızın bu dönemde bizlere önemli katkıları oldu. Bu bağlamda değerlendirilebilecek olan YÖK Sanal Laboratuvar Projesi de haziran ayı başında olgunlaştı. İlk aşamada laboratuvar uygulamalarının en yoğun olduğu Genel Kimya ve Genel Fizik laboratuvar derslerini belirledik. YÖK'ün koordinasyonundaki bu projede 11 farklı üniversiteden akademisyenler ve uzmanlar görev aldı. Geçtiğimiz günlerde de YÖK Sanal Laboratuvarına dahil üniversitelerin operatörlerine ve dersleri verecek öğretim üyelerine gerekli eğitim verildi. Önümüzdeki pazartesi günü yani 26 Ekim 2020 tarihinden itibaren YÖK Sanal Laboratuvar uygulaması ilk aşamada Dijital Dönüşüm Projesinde yer alan 18 üniversitemizin Fen ve Mühendislik Fakülteleri ile Meslek Yüksek Okullarının çeşitli programlarında öğrenim gören yaklaşık 15 bin civarındaki öğrencimizin hizmetine sunulacak. Önümüzdeki dönemden itibaren tedrici olarak üniversite sayısını artırmayı planlıyoruz. Ayrıca bu uygulama pandemi dönemiyle sınırlı bir uygulama değil. Bu uygulama, eğitim-öğretimin niteliğini artırıcı ve pandemi sürecinin sonrasında kullanılmak üzere kurguladık."

'PROJEDE 24 AKADEMİSYEN GÖREV ALDI'

Sisteme girişlerin e-devlet üzerinden gerçekleştirileceğini ve üniversiteler tarafından kendilerine bildirilen operatörlerin de e-devlet  üzerinden sisteme giriş yapmaları konusunda yetkilendirildiğini kaydeden Saraç, şöyle dedi:

"Bu operatörler üniversitede ilgili dersleri verecek olan öğretim elemanlarının, öğretim elemanları da dersi alacak öğrencilerinin kullanıcı olarak kayıtlarını yapacaklar. Bu projenin kendisi kadar ortaya konuluşu da bizim için çok değerli. Bu proje maalesef artık günümüzde sık görülmeyen 'birlikte iş yapma modeli'nin de güzel bir örneğini sunuyor. YÖK'ün bu projesinin hayata geçmesi için TÜBİTAK büyük bir katkı verdi. Diğer taraftan da farklı üniversitelerden 24 akademisyen de bu projede görev aldı. Bu hocalarımızın katkılarındaki motivasyonları ise sadece mesleklerine verdikleri önem idi. Diğer bir ifade ile akademide hala idealist hocalarımızın da bulunduğunu gösterdiler. Önümüzdeki günlerde de inşallah yükseköğretim sisteminin bütününe şamil 'YÖK Kariyer Liyakat Projesi'ni hayata geçirmeyi planlıyoruz."

Daha sonra proje yürütücüsü YÖK üyesi Naci Gündoğan, projenin detaylarına ilişkin bilgi vererek, uygulamayı gösterdi.

PROJEYE 18 ÜNİVERSİTE DAHİL OLDU

Bu arada tanıtım toplantısına, projeye dahil olan Ardahan Üniversitesi, Artvin Çoruh Üniversitesi, Bingöl Üniversitesi, Bitlis Eren Üniversitesi, Bursa Teknik Üniversitesi, Erzurum Teknik Üniversitesi, Eskişehir Teknik Üniversitesi, Gümüşhane Üniversitesi, Hakkâri Üniversitesi, Hitit Üniversitesi, Iğdır Üniversitesi, Konya Teknik Üniversitesi, Munzur Üniversitesi, Muş Alparslan Üniversitesi, Siirt Üniversitesi, Şırnak Üniversitesi, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi ve Yozgat Bozok Üniversitesi'nin rektörleri de katıldı. 

UYGULAMADA, 24 SANAL DENEY OLACAK

YÖK Sanal Laboratuvar uygulamasını, Ankara Üniversitesi, Anadolu  Üniversitesi, Atatürk Üniversitesi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Ege Üniversitesi, Eskişehir Teknik Üniversitesi, Hitit Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Koç Üniversitesi, Osmangazi Üniversitesi ve Yaşar Üniversitesi'nden 24 akademisyen hazırladı. Ayrıca projenin hazırlanmasında TÜBİTAK'tan da 12 uzman görev aldı. Projenin başladığı 11 Haziran 2020 tarihinden itibaren 32 toplantı yapılırken, kimya alanında 6, fizik alanında 4 tane deney tamamlandı. Yıl sonuna kadar kimyada 14, fizikte 10 deneyin tamamlanması hedefleniyor.

HER DENEYDE KONU ANLATIM VİDEOSU YER ALIYOR

Her deneyde konu anlatım videosu ve PDF dosyası yer alıyor. Öğrenci deneye başlamadan önce bu videoyu izliyor. Laboratuvara girmeden önce o deneyle ilgili öğrencinin yetkinliğini ve bilgisini ölçen 'evet/hayır' soruları yer alıyor. Deney bitiminde öğrencinin karşısına 'açık uçlu' sorular çıkıyor ve öğrenci bu soruları cevapladıktan sonra sisteme yüklüyor. Soruları cevaplayan öğrencilerin dosyaları ise dersi veren öğretim elemanının önüne düşüyor.