Turan Yazgan'ı Anma Töreni
Ömrünü "Dilde birlik, fikirde birlik, işde birlik" mefküresi çerçevesinde Türk Dünyası'na adamış olan Türk Düyası Araştırmaları Vakfı Kurucu Başkanı Prof. Dr. TURAN YAZGAN 22 Aralık 2012 günü Hakk'a yürümüştü. Mekanı Cennet olsun.
Prof. Dr. İsmail Yakıt, Turan Hocamızın vefatına, eski Türk geleneğine göre, ebced hesabıyla şöyle bir tarih düşürmüştü:
“Türk Dünyası’na adamıştı kendini,
Göçtü bugün beka yurduna, rahmet olsun Yezdan’dan
Yazdı Yakut teessürle rıhletinin tarihini:
TÜRK DÜNYASI’NIN DEDE KORKUT’U GEÇTİ BU DÜNYADAN” (1434 H. 2012)
Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı (TDAV) Kurucu Başkanı Prof. Dr. Turan YAZGAN'ın (Turan Ata) aramızdan ayrılışının birinci yıldönümümde O'nu rahmet, saygı, şükran ve özlemle andık.
Turan Ata'nın aramızdan ayrılışının birinci yıldönümü dolayısıyla 7 Aralık 2013 Cumartesi günü, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Cemil Birsel Konferans Salonu’nda, Türkiye’nin ve Türk Dünyasının her köşesinden gelen devlet, bilim, edebiyat ve fikir adamlarının ve Turan Ata sevdalılarının katılımıyla görkemli bir “Turan Yazgan’ı Anma Töreni” gerçekleştirildi.
TRT Avaz ve Bengü Türk tarafından canlı olarak yayınlanan anma töreni, "Turan Yazgan Belgeseli"nin gösterimi ve Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Genel Başkanı Közhan Yazgan’ın açılış konuşmasıyla başladı.
Törende konuşan Yükseköğretim Koordinatörü Prof. Dr. Ramazan Taşdurmaz, Azerbaycan Milletvekil Ganire Paşayeva, Kazakistan Milletvekili Muhtar Şahanov, Kırgızistan İktisat ve Girişimçilik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Kantörö Şaripoviç Toktomamatov, Kazakistan Miras Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Bolat Mırsaliyev, Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi Rektör Yardımcısı Zafer Bayramov, ve Batı Trakya Türkleri adına Işık Ahmet Turan Yazgan Hocamızın İsmail Gaspıralı'nın "Dilde birlik, fikirde birlik, işde birlik" vecizesi çerçevesinde düşüncelerini ve bu bu konuda gerçekleştirdiği unutulmaz hizmetlerini anlattılar.
SON YÜZYILIN BÜYÜK TÜRKÇÜSÜ: TURAN YAZGAN
Türk Dünyası'nın birliği konusunda yaptığı olağanüstü hizmetler dolayısıyla "Devletin yapamadığını yapan adam" olarak anılan Prof. Dr. Turan Yazgan'ı anlatan konuşmaların ardından araştırmacı yazar Mustafa Aydemir'in Turan Ata'nın aramızdan ayrılışının birinci yıldönümü armağanı olarak hazırladığı “Son Yüzyılın Büyük Türkçüsü Turan Yazgan” adlı belgesel kitabının tanıtımı yapıldı.
"TURAN YAZGAN ÖDÜLÜ" MUSTAFA CEMİL KIRIMOĞLU'NA VERİLDİ
Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı (TDAV) her yıl Türk Dünyası'na önemli hizmetleri olan bir kişiye "Turan Yazgan Ödülü" vermeyi kararlaştırmıştı. Bu ödülün ilki bütün ömrünü Sovyetlerin zalim lideri Stalin tarafından, vatanlarından hayvan vagonlarında sürgüne gönderilen Kırım Türklüğünün istiklâli ve haklarına kavuşması mücadelesine adayan Mustafa Cemil Kırımoğlu'na verildi. Turan Yazgan Ödülü, Kırım'ın efsane lideri Mustafa Cemil Kırımoğlu'na Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Başkanı Közhan Yazgan, Ganire Paşayeva ve Muhtar Şahanov tarafından takdim edildi.
VE MUHTEŞEM KONSER
Ömrünü Türk Dünyası'nın birliğine adayan, bu uğurda unutulmaz hizmetler gerçekleştiren Prof. Dr. Turan Yazgan'ı anma töreni, Bakırköy Musiki Vakfı Konservatuarı Korosu’nun, Şef Faruk Salgar yönetiminde ve Prof. Dr. Nevzat Atlığ himayelerinde verdiği Turan Yazgan’nın sevdiği şarkılardan oluşan Türk Musikisi Konseri ile sona erdi.
TURAN ATA NELER DEMİŞTİ
Prof. Dr. Turan Yazgan’dan söz edildiğinde, akla ilk gelen, “Dilde birlik, fikirde birlik, işde birlik” vecizesini hayata geçirebilmek uğruna kurduğu Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı ve bu vakfın çatısı altında gerçekleştirdiği olağanüstü başarılar dizisidir.
Türk Dünyası'nın her köşesinde yaşayan ve aynı tarihi, aynı kültürü paylaşan insanların "Dilde birlik, fikirde birlik, işde birlik" ideali çerçevesinde birbirlerini tanımaları, kucaklaşmaları, birlik olmaları uğruna unutulmaz hizmetler gerçekleştiren Prof. Dr. Turan Yazgan, hayatının son 10 yılında, sağlığını tehdit eden amansız o hastalığa rağmen, çalışmalarını aralıksız sürdürmüştü.
Prof. Dr. Turan Yazgan'ı kendi anlattıklarından tanımak daha doğru olacaktır; işte 18. Türk Dünyası Çocuk Şöleni'nde yaptığı konuşmasından bir bölüm:
"21. YÜZYIL TÜRK ASRI OLACAKTIR” "...Türk Dünyası Çocuk Şöleni’nin 18. yılını idrak ediyoruz. Onsekiz yılda onbinden fazla evladımız, Türk topraklarının her yerine dağılarak, bugün yalnız Türkiye'nin değil, bütün Türk cumhuriyetlerinin ve muhtar cumhuriyetlerin en yüksek seviyede, en kalpten çalışan birer büyük ve mukaddes hizmet yaptıklarını kabul eden büyükelçilerimiz olmuşlardır. Onlar bu idrak içinde Türk devletini geleceğe hazırlıyorlar. Türk milletinin geleceği, 16. Asır'daki Türk milletidir. 16. Asır'da dünyayı ikiye bölen Türk milletinin yeniden doğması demektir. Bu görevi üstlenen bu çocuklar ve Vakfımızın çeşitli faaliyetlerinden yetişen nice evlatlarımız, gerçekten bu görevin mukaddesliğinin bilinci içinde, bugün cumhurbaşkanlığı makamı dahil, Türk Dünyası'nda en yüksek seviyede birçok makamı işgal etmektedirler ve hepsi de aynı idealle çalışmaktadırlar. Türk Dünyası'nda eğitim yaptırdığımız 4500 öğrenci de bu idealle yetişiyor ve hepsini de Türk devletinin istikbalini çizmekle görevli olarak yetiştiriyoruz.
Türk Dünyası bugün içinde bulunduğu durumdan eninde sonunda kurtulacaktır. Bu 25 yıl olur, 50 yıl olur, ama en fazla 100 yıl olur; kısacası, 21. Yüzyıl Türk Yılı olur, Türk Asrı olur! Bizim böyle bir asra damga vurabilmemiz için ilk şart, Allah'ın bizi yarattığı şekle dönmektir; Allah'ın bizi Türk diye yarattığı, Türk olarak yarattığı.. İşte bizim Vakfımızın da gayesi dil birliğidir. Allah'ın bizi yarattığı gibi, aynı dille okuyup yazmaktır. Ve bu bize fikir birliği getirecektir. Fikir birliği ise bizi, iş birliğine kavuşturacaktır. İşbirliği layettayin, gelişigüzel bir kavram değildir. Sevgili çocuklar, sevgili gençler, Türk istikbalini çizecek olan sevgili evlatlarımız, işbirliği demek, Allah'ın Türk coğrafyasına bahşettiği bütün iktisadi kıymetlerin Türkler tarafından, Türkler için, Türklerle birlikte kullanılması demektir. Sömürülmeden, soyulmadan ve Allah'ın emrettiği adaletle bütün dünyaya örnek olmak demektir. Burada birbirleriyle kaynaşan, birbirleriyle kucaklaşan bütün çocuklarımızdan istediğimiz, daha çok çalışmaları, kendi kültürlerini, kendi tarihlerini daha çok öğrenmeleri ve kayıtsız şartsız olarak dünyanın gidişine bir adım daha önden ulaşmak suretiyle teknolojiyi yakından takip etmeleri ve ve yeniden, 16. Asra kadar olduğu gibi, dünyaya teknoloji veren, ilim götüren bir millet haline gelmeye çalışmaktır. Bu vazifeyi benimseyen hepinizin teker teker gözlerinizden öpüyorum. Hepinizi, yüce Türk milletinin istikbali adına teker teker kucaklıyorum. Yolunuz açık olsun, bahtınız açık olsun, kılıcınız keskin olsun.”
"DEVLETİN YAPAMADIĞINI YAPAN ADAM" : PROF. TURAN YAZGAN
Türk Dünyası'nda Türkistan coğrafyasına ulaşan ilk ulaşan sivil toplum kuruluşu olmak, Türk ülkelerinde Türkiye Türkçesiyle ilk eğitim başalatan vakıf olmak, Türk Dünyası'nın çocuklarını biraraya getiren ilk çocuk şölenini düzenlemek, Türk Dünyası müziklerini derleyip koro kurarak seslendiren ilk kuruluş olmak, Türk Dünyası'nda ilk defa konferanslar, kadın ve gençlik kurultayları düzenlemek gibi pek çok ilkleri gerçekleşiren Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, Türk birliğinin "Dilde birlik, fikirde birlik ve işde birlik" mefküresi çerçevesinde gerçekleştirileceğine bunun için de eğitimin önemine inanıyordu. Turan Yazgan, bu amaçla Türk Dünyası'nın çeşitli yerlerinde Türkiye Türkçesiyle eğitim veren liseler ve üniveriteler açmıştı. Bunları yaparken de tek kuruş devlet yardımı almamıştı. O nedenle Cennetmekan Turan Yazgan Hocamız, "Devletin yapamadığını yapan adam" olarak anılıyordu.
TDAV'IN EĞİTİM KURUMLARI: TDAV EĞİTİM KÜLTÜR MERKEZLERİ:
"Azerbaycan Bakü Türk Dünyası Kültür Merkezi, Kırgızistan Celalabat Türk Dünyası Kültür Merkezi, Kazakistan Kızılorda Türk Dünyası Kültür Merkezi, Kazakistan Kentar Türk Dünyası Kültür Merkezi, Çuvaşistan Çubuksarı Türk Dünyası Kültür Merkezi, Tataristan Çallı Türk Dünyası Kültür Merkezi, Tataristan Kazan Türk Dünyası Kültür Merkezi, Makedonya Gostivar Türk Dünyası Kültür Merkezi, TDAV LİSELERİ: Türk Dünyası Azerbaycan Bakü Atatürk Lisesi, Türk Dünyası Kazakistan Kentar Atatürk Lisesi, Türk Dünyası Kazakistan Korkutata Kazak-Türk Lisesi. TDAV YÜKSEK ÖĞRETİM KURUMLARI: KORKUTATA DEVLET ÜNİVERSİTESİ.( Kızılorda- Kazakistan) Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü KAZAKİSTAN ALMATI ABAY DEVLET ÜNİVERSİTESİ Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü İKTİSAT ve GİRİŞİMCİLİK ÜNİVERSİTESİ ( Kırgızistan- Celalabat) TÜRK DÜNYASI İŞLETME FAKÜLTESİ İşletme Bölümü, Uluslararası İlişkiler Bölümü, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Tarih Bölümü. AZERBAYCAN DEVLET İKTİSAT ÜNİVERSİTESİ (Azerbaycan-Bakü) TÜRK DÜNYASI İŞLETME FAKÜLTESİ İşletme Bölümü, Uluslararası İlişkiler Bölümü (Bu yüksek öğretim kurumlarının Türkiye üniversiteleri ile denkliği YÖK tarafından kabul edilmiştir) Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı bütün bunları gerçekleştirirken tek kuruş devlet yardımı almamış.
TDAV Başkanı Turan Yazgan, kurmuş olduğu TÜRK DÜNYASI ARAŞTIRMALARI VAKFI (TDAV) çatısı altındaki Süleymaniye Küsrsüsü'de her cumartesi günü konferanslar veriliyor, önemli günlerde anma törenleri, Nevruz kutlamaları gerçekleştiriliyordu.
Türk kültürünü yaşatmak, Türk Dünyası'ndaki insanları birbirleriyle buluşturup kaynaştırmayaı hedefleyen bu gelenek, Turan Hocamızın vefatından sonra da sürüdürülmektedir.
TÜRK DÜNYASI ARAŞTIRMALARI VAKFI (TDAV), Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi'ni, Tarih Kültür Dergisi'ni, Türk Dünyası Tarih Dergisi'ni, Ülkümüz dergisini, Bilgi Toplum dergisini kurulduğundan bugüne kesintisiz yayınlamaktadır. Türk tarihi ve kültürü ile ilgili kitaplar yayınlamaktadır. Türk Dünyası Araştırmalrı Vakfı'nın yayınladığı kitap ve dergiler Batı kütüphanelerinin 'Türk Dünyasıyla ilgili en önemli kaynaklar' bölümünde yer almaktadır.
Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı'nın çalışmaları ve yayınları konusunda geniş bilgi almak isteyen okuyucularımız, vakfın www.turan.org ve www.turan.org.tr sitesini ziyaret etmelidirler.
“Türk Dünyası’na adamıştı kendini,
Göçtü bugün beka yurduna, rahmet olsun Yezdan’dan
Yazdı Yakut teessürle rıhletinin tarihini:
TÜRK DÜNYASI’NIN DEDE KORKUT’U GEÇTİ BU DÜNYADAN” (1434 H. 2012) (Prof. Dr. İsmail Yakıt)