Trabzonspor, günümüzde çeşitli branşlarda faaliyet göstermesine rağmen asıl ağırlığını futbol üzerine kurmuştur. Trabzonspor, kurulduktan sonraki on yıl içinde Türk futbolunun tartışmasız en büyük ismi olmuştu. Hiçbir takım kurulduktan birkaç yıl sonra kurulduğu ligde şampiyon olup, çıktığı bir üst ligde de iki yıl sonra şampiyon olmamıştı. Türkiye’de hiçbir takım İstanbul’un üç büyüklerine kafa tutup onların elinden şampiyonluğu alamamıştı. Hiçbir Anadolu takımı, İstanbul’un üç büyüklerini geçememişti.
Türkiye liglerinde Göztepe, Eskişehirspor, Adanaspor, Boluspor, Samsunspor, Sakaryaspor, Orduspor gibi takımlar zaman zaman başarılı çıkışlar yapıp üç büyüklere kök söktürmüştür. Türkiye’yi Avrupa kupalarında temsil etmiş ise de şampiyonluklara ulaşamamıştı. O halde Trabzonspor’un başarısının nedenleri üzerinde durursak Trabzonspor’un kuruluşundan sonra hemen başarıya ulaşmasını anlayabiliriz:
Ünlü tarihçi Mahmut Goloğlu’na göre; Trabzonlu ilk sporcu olan Yavuz Sultan Selim, usta binici ve atıcı idi. Kanuni’de sporcu olduğu gibi 1660’ların Trabzon Valisi Ömer Paşa, 1860’ların Trabzon Valisi Esat Muhlis Paşa, Trabzon Kavak Meydanı’nda spor yaptırırlardı. Zaten Kavak Meydanı son yirmi yıla kadar yüzlerce yıl boyunca Trabzon’un spor alanı, mesire yeri, bayram yeri, panayır yeri, gezinti yeri, doğal park gibi tarih boyunca Trabzon’a hizmet veren bu meydan yeri, yıkılıp yerine blok inşaatlar yapıldı. Ancak son yirmi yıla kadar Trabzon’a sporun menbaı Kavak Meydanı idi.
Kavak Meydanı 1913 yılından bu yana Trabzon’da futbol oynanan yer idi. Bu tarihte Trabzon’da kurulan ilk futbol kulübü kırmızı-beyaz formalı Trabzon İdman Yurdu idi. Ancak 1914’teki I. Dünya Savaşı dolayısıyla ilan edilen seferberlikte kulüp dağılınca, Trabzon’da futbol, 1920 yılında askeri tümendeki subaylar ile mektepliler arasında tekrar başladı. Aynı yıl içinde Trabzon İdman Ocağı, bir yıl sonra da Muallimler İdman Grubu kuruldu. İdman Ocağı, İdman Grubu ön ayak olmuştur. Bu dönemden sonra Trabzon’da yetişen sporcular arasında ilk olimpiyat milli takımında bulunan Süleyman Kuğuzade, Kelle İbrahim (Ellidokuzoğlu) ile ünlü futbolculardan Taka Naci, Hasan Saka, Ahmet Çobanoğlu, Zekeriya Bali gibi birçok futbolcu yetişmiştir.
Trabzon’da futbolcuların yetişmesi daha çok bu şehirde kurulan amatör kulüpler ile olmuştur. İşte Trabzonspor’un nüvesini bu amatör kulüpler teşkil etmiştir. Amatör kulüplerinden en eski ve en ünlü ekiplerinden olan İdman Ocağı Kulübü, 21.6.1966’da Martıspor ve Yıldızspor ile birleşerek Trabzonspor’u kurarak, ikinci lige katılmak istemiştir.
1960’lı yıllarda tüm yurtta en az bir il takımı kurma seferberliği başlamıştı. Çoğu illerde lig takımları kurulup ikinci ligde yer alırken Trabzon’da İdman Ocağı, İdman Gücü rekabeti bu “il kulübü” düşüncesini uzun zaman engelledi. Çünkü, her iki kulüpte yeni kurulacak takımın kendi isimlerini ve kendi renklerini almasını istiyor, en ufak tavize yanaşmıyordu. Öte yandan zamanın Futbol Federasyonu Başkanı Orhan Şeref Apak, Trabzon’da il takımının bir an önce kurulmasını yoksa bu ilden ikinci lige takım almayacağı tehdidin de bulunuyordu. Oysa Türkiye’de Anadolu’nun en eski kulüplerinin bir kaçının Trabzon’da kurulduğunu, ancak bu kulüplerin katılmasıyla TİCİ’nin kurulduğunu ve o tarihlerde il kulübü olmayan bir çok Anadolu Kulübünün birinci ve ikinci liglerde oynadığını Futbol Federasyonu Başkanı olarak bilmemezlikten geliyordu.
Apak’ın tehdidi üzerine 21 Haziran 1966’da İdman Ocağı Kulübü, Martıspor ve Yıldızspor ile birleşerek Trabzonspor Kulübü’nü kurarak Futbol Federasyonu’na başvurdu. Ancak Federasyondan gelen kabul yazısı geç tebliğ edildi gerekçesiyle lige alınmadı. Fakat Trabzonluların bastırması üzerine bu kez İdman Yurdu Kulübü, Yalıspor ve Martıspor ile birleşip 21 Temmuz 1966’da Trabzonspor olarak kuruldu. Trabzonspor, kurulduktan sonra Federasyon’a başvurur vurmaz ikinci lige alındı.
Trabzonspor, forma renklerini Karadeniz’i simgeleyen renkler arandı. Bu renklerde hamsiden seçildi. Hamsinin bordo gözü ve gümüş mavisinden seçildi.
(YARIN: TRABZONSPOR’UN ŞAMPİYONLUKLARI- 1. ŞAMPİYONLUK)
