CİHAN   HÜKÜMDAR’I’NIN   MEKTUBU!...

Yedi   İklim, 48   Krallığın  Hükümdar’ı,  babası,Yavuz   Sultan   Selim  Han’ın   kendisine   bıraktığı,  Cihanı   daha   da   genişleten   ve  tahkîm  eden,  kânûnî,  Süleyman   Süleyman   Han  Haüzret’lerinin  46  yıllık   çok   uzun  saltanat   döneminin   neredeyse   tamamı   at   üzerinde  seferlerde   geçmişti.72   yıllık  ömrünün   son   seferini  1566’da Zigatvar’a   tertip   etmişti.  Zigatvar  zaferinden   sonra, Pay-i  Taht’an,  Âsitâne’den, İstanbul’dan   uzaklarda,  gurbette   ebediyyete   intikal  etmiştir.

Cihan   Pâdişah’ı, Zigatvar  Seferinde  Niş   Kasabasına   ulaştığında,  Müftîy-i   Benâm(  Cihan   Müftüsü), Diyar-ı   Rum  Uleması’nın   Yüzakı  Ebussûd   Efendi   Hazret’lerine  bir  “ Mahabbetnâme,” göndermiştir: “ Kaziyye,   Merhum,   Sultan   Süleyman   Han   aleyhirrahmet-i   ve’l-gufran (   Allah’ın   rahmeti   ve   mağfreti   onun  üzerine  olsun),   Zigatvar  Seferine   gittikte   Niş   NÂM-I  Kasaba’dan   Merhum,   Ebussûd   Efendiye   irsal  buyurdukları(  gönderdikleri)  Muhabbetnâme’dir.( Muhabbet  ifadeleriyle  dolu   Mektubudur.) “ Halde   haldaşım,  sin’de   sindaşım,(  Haldaşım,   yaşta   yaştaşım), ahiret   karındaşım( ahiret   kardaşım)  tarik-ı  Hakk’a  yoldaşım,( Hak   yolunda   yoldaşım),  Mola   Ebussûd   Efendi   Hazret’lerine  Duây-i   bî’ hadd-i  iblâğ’ın   sonra( haddim   olmayarak  du’a   tebliğinden   sonra)   nedir   haliniz   ve   nîce  Mizâc-ı   lazımü’l-  imtizacınız(  haliniz   nedir? Lüzüumlu  imtizacınız,   micazınız   nicedir.)   Hazret-i  Huzâne-i   hafiyyesinden  Kemâl-i   kuvvet,   nihayet-i   Selâmet   müyesser   eyleye!” Hazreti   Allah  gizli   hazinelerinden  mükemmel   bir   kuvvet  ve   sonsuz  selâmet  müyesser  eyleye(  kolaylaştıra)  bi’mennihî    ve  Keremihî   Lütuflarından   niyaz  olunurki,(  Allah’ın   inâyeti(yardımı)  ve  ikramiyle Lütuflarından   dilenirki,)  Evrkât-ı   Müteberrike’de( Mübârek  vakitlerde)  bu   muhlislerin   kalb-i   Şerif’lerinden  ( ihlaslıların   kalblerinden)   ihrac   ve  iz’aç   etmeyenler(   kalblerinden  çıkarmayanlar)  olakim,   küffâR   Haksâr   münhezim( Olakim, küffâr, hak  ile  yeksn,  münzehim,( hezimete   uğramış  ve “ asâkir-i   İslâm”( İslâm   askerleri)  mansur   ve   muzaffer   olup  rızaullah’a   muvafık   ola( İslâm   askerleri   yardıma   mazhar  ve   zafer   kazanmış  olarak  Allah’ın  rızasına   muvaffak  olalar.)”   Ed’dua,  Sümme’d’dua,  Bende-i  Hüdâ  Süleyman   Han  bî’riyâ. “ Du’a,  sonra   yine   du’a  Allah’ın  kulu(kölesi)  riyasız   Süleyman   Han...

ZİYA   PAŞA( 1849-1880)  Tanzimat   devri   devlet   ve   fikir   adamı,  gazeteci  ve   şair.Tanzimat   döneminde  51   yaş  gibi   kısa   bir  ömür  sürmesine   rağmen,  dahilî   ve  harici  önemli   vaziflerde   bulunmuş,  Devletimizi  temsil  etmiştir.  “  Eşâ’r-i   Ziya( İstanbul 1881) Ziya   Paşa’nın   Şiir’leri,  vefatından   sonra   damadı,  Hamdi   Bey   tarafından   neşr’edilmiştir, Münâcaat,  na’t,   kaside,   mersiye,   gazel,   kıt’a, şarkı,  türkü,   tercî’i  bend, terkib-i   bend  müseddes, tahmis   ve   tarih   manzumelerinden   meydana   gelen   eserde   bütünüyle   klasik  şiir’in   havası   hakimdir.  Bu   küçük   hacimli   kitabın   eksik   ve   hatalı   basılan   kısımyları   daha   sonra   Süleyman   Nazif   tarafından   düzeltilmiş   ba’zı   notlar   ve   açıklamalar  ilavesiyle,  “   Külliyat-ı   Ziya   Paşa,”  adıyla  neşredilmiştir, (İstanbul   1924)  “ Tercî’i   Bend”,  ve  “  Terkib-i  Bend,”  müstekıl   halde   önce  1872   de   daha   sonra  Arap   ve  Latin   harfleriyle  def’alarca   basılmıştır.

                        “ Dehrin,   ne   safâ  var   acabâ  sîm-ü   zerindende?

                           İnsan   bırakır   hepsini   hîn-i   seferinde.

                          “Seyrettti     hevâ  üzere”   denir,   taht-ı   Süleyman!

                            Ol   saltahatın   yeler   eser   şimdi   yerinde

                         Hür   olmak   istersen   olma   cihanın,

                         Zevkinde   safâsında,  gamında,   kederinde.

                         Yıldız   arayıp  gökde   nice   turla   müneccim;

                         Gaflet   ile   görmez   kuyuyu  reh- güzerinde.

                          Anlarki,  verir,   lâf   ile    dünyâya  nizâmât,

                          Bin   türlü   teseyyûb   bulunur   hânelerinde.

                          Âyinesi   iştir   kişinin   lâfa   bakılmaz;

                          Şahsın   görünür   rütbe-i   aklı   eserinde.

                           Ben   her   ne   kadar   gördümse   ba’zı  mazrrât!

                           Sâbit-i   Kademim   yine   bu   re’yin   üzerinde;

                           İnsana   sadâkat    yaraşır   görse   de   ikrah;

                          Yardımcısıdır   doğruların   Hazreti   Allah.  ( Ziya   Paşa)

LÜGATÇE:  Sim-ü   zer; gümüş   ve   altın,  hîn-ü  sefer,   ahiret   yolculuğu,   turla   müneccim,   acemi   müneccim.  Reh- güzer   gidilecek   yol, Teseyyûb   ihmal ( ayıp), Rütbe-i  aklı,   aklın   seviyesi, mazarrat,  zarar   ve   ziyanlar...                      

Dünya   tarihinde, Sînâ  Çölü’nü  Ordusuyle   birlikte  iki   def’a  kat’eden  ilk  Hükümdar, Yavuz   Sultan   Selim   Han’dır; Şah   İsmail’i   mağlup   eden, ve Şîa  Fitnesini   ebediyyen   def’eden,Memlûkleri   mağlup   ederek, Hicaz’ın,  Mukaddes   toprakları   Mekke   ve   Medine’nin  Devlet-i   aliyye’mizin  hizmetine  geçmesini   te’min  ile  Osmanlı   Sultanlarına,  Halife-i   Müslimin  unvanının   vöerilmesine  de  te’min   eden,  oğlu,  Kânûnî,  Sultan   Süleyman  Han’a  bir  Cihan   devleti   devr’edip,  ebediyyete   intikal  eden,  Yavuz  Sultan   Selim   Han’ın  tevazu’unu  ve   Peygamber  sevgisini   ve  aşkını   gösteren  Şiir’i:

“    Ey  Cemâl-i  nûr-i   çeşm-i   evliyâ

     El- medet   ey   ma’den-i   nûr-i   Hudâ

     Hâk-i   Pây-i   tûtiyâ-i    asfiyâ

     El- meded  ey   ma’den-i   nûr-i   Hudâ

                                               Kimse   sensiz   bulamaz  Hakk’a   Vvusûl

                                               Feyz-i   lütfunla   olur   meded-i   kabûl

                                               Rahmeten   li’l  âlemin’ sin   yâ  Resûl

                                               El- meded  ey   ma’den-i  nûr-i   Hudâ

Eyledim  bî’had   cürm   ile   cerîm,  oldum   eşhâs-ı  hevâ    ile  nedîm

Eyle   ısyanım   şefâat   ya   Kerim

El- meded   ey   ma’den-i    nûr-i   Hudâ

                                               Ey   Keremkân-ı   Resûl-i   Kibriyâ

                                               Kemterindir,   bu  Selim-i   pür-   hatâ

                                               Dergahından  iltica   eylar   atâ

                                               El- meded   ey   ma’den-i  nûr-i   Hudâ....  ( Yavuz   Selim   Han )

El-meded,   imdat,yardım, Cemâl-i   Nur-i   çeşm-i   evliya,  evliyanın   gözünün   nurunun   güzelliği, ma’den-i   nûr-i  Hudâ, Cenab-u  Hakkın   nurunun   menba’ı,  Hudâ,  Allahu   Teâlâ,   Hak-i   Pây-i,   ayağının   tozu, Tûtiyâ-y-i  asfiyâ,    sofî’lerin   sürmesi,  vusûl,   ulaşmak,   erişmek, âlemlere  rahmet   olarak   gönderilmiş   ıolan,  Bî’had,   sınırsız,  cürüm   ile   cerim,   suçlu,  eşhâs-ı   hevâ,  nefislerine   uyan   kimseler, Nedîm,   sohbet   arkadaşı,   Keremkân,   cömertlik   kaynağı,  Katmer   i’tibarsız   pek   aşağı,  pür-hatâ,  hata   dolu,   Dergah,   kapı,İltica,   istemek,   sığınmak,  atâ,  ihsan-kayra...