AKP hükümetinin zamansız ve plansız 2005 yılında değerinin oldukça altı bir rakama özelleştirdiği, Suriye kökenli Hariri ailesine ait Oger Telekom'a 21 yıllığına devredilen (%55 hisse) Türk Telekom konusunda maddi anlamda ihanet söz konusudur. Dönem medyasına göre ‘’Bedavaya gitti’’ şeklinde yansımış ve şu anda borç batağı içinde bulunmaktadır.
Yalnız şunu belirtelim; Türk Telekom özelleştirmesi, bazı kesimlerin sandığı gibi bir satış işlemi değil, 21 yıllık bir işletme hakkı devir işlemidir.
Bankalardan kredi kullandırdılar ve devletin bankalarından özelleştirme kurumuna para çıkarıldı. Şirketin devrini alan Oger Grubu aldığı bir şirketi 3-4 yıl geri ödemesiz işletti ve bu dönemdeki karları yurtdışına aktardı..
Türk Telekom zarar eden bir kuruluş değildi, maddi duran varlıkları bile yeterliydi. Nerdeyse iki üç yıllık geliri kadar bir paraya boşu boşuna satıldı ve yapılan bu özelleştirme sonrasında düzgün denetim yapılmayarak içinin boşaltılmasına adeta göz yumuldu.
Şirket özelleştirmeden bu yana toplam 22 milyar liranın üzerinde net kâr elde etti. Yani kâr eden bir şirketten bahsediyoruz. Sadece 2017 yılı 12 ayda 1 milyar 135 milyon TL kar elde etmiştir. Siz bunu özelleştirmeye gitmişsiniz. Şu an bile kar elde eden, içerde 4,5 milyar öz sermayeye sahip bir kurum…
O zamanki iktidar partisi ve şimdiki iktidar partisi olarak bunun farkındalar ve hata yapıldı diyebiliyorlar. Cumhurbaşkanı danışmanı Cemil Ertem, "Türk Telekom gibi değerlerimizi ne olursa olsun elden çıkaralım dedik, kötü bir zamanlama ile satılmıştı. Bu hataları tekrar etmemek gerek, çıkış yolu halka arzdır" şeklinde açıklama yapabiliyor.
Koskoca Türk Telekom ne hale geldi ? taşınmazların (arsaları dahil bütün varlıklarını gayrımenkulleri ) çoğu satıldı zarar eden bir kurum değildi ki neden satıldı Çok geç kalındı, bütün bilgilerimiz yabancıların eline geçti,üstelik uzun zamandır ihtarlara rağmen borçlarını da ödemedi, ceplerinden hiçbir yatırım yapılmadı.
Kamuoyuna yansıyan bilgilere göre Türk Telekom ve Oger şirketine 4,6 milyar dolar borç veren 20'ye yakın banka, borçların ödenmesi için hükümete baskı yapmaya başladılar.
Devletin 6,5 milyar dolara Oger Telekom'a sattığı hisseleri 20-25 milyar dolara geri almak zorunda kalabileceği ve Türk Telekom'un özelleştirilmesiyle kamunun yaklaşık 98 milyar dolar zarara uğratıldığı söylenmektedir.
(Bu hesaplamada internet ve telefon hizmetlerinin çok kalitesizleştirilmesi gibi maddi olmayan unsurlar da dahil bile değil)
En önemli konu ise; Hiçbir stratejik yatırım ve özelleştirme şartnamesinde yer alan altyapı yatırımları yapılmadığı için Türkiye'deki telefon ve internet hizmetleri olması gereken seviyenin çok altında kalması durumudur. Telekom ana servis sağlayıcısı olduğu için diğer telefon, internet ve televizyon şirketleri de durumdan olumsuz etkileniyor. Vatandaş aldığı hizmete göre dünyanın en ağır faturasını ödemek zorunda bırakılmıştır.
Türk Telekom'un büyük ortağı OTAŞ'ın üç büyük bankaya olan 4 milyar 750 milyon dolarlık borcunu ödemede yaşadığı sıkıntı her gün yeni gelişmelere sahne olmaktadır. Ödenemeyen Kredi borçları yüzünden bankaların Türk Telekom'a el koyma ihtimali bulunmaktadır. Bu olmasın diye ne yapılacak? Hazine bu parayı ödemek zorunda kalacaktır. Devlet 6,5 milyar dolara Telekom'un % 55 hissesini satmıştı, şimdi 20-25 milyar dolara içi boşaltılmış bir şirketi geri almak durumunda kalacaktır.
Türk Telekom'da yaşanan mali krizin kamuya büyük yük getirebileceği, şirketin yapması gereken altyapı yatırımlarının yapılmadığını, dolayısıyla asıl büyük zararın önümüzdeki dönemde ortaya çıkacağı söylenmekte ve tümden devralınırsa büyük bir enkaz kalacağı da görülmektedir.
Telekom gibi şirketlerin alternatifi yoktur. Türk Telekom özelleştirmesiyle imtiyazın mı yoksa altyapının mı verildiği dahi hala kamuoyuna açıklanmış değildir. Belirtilmesi gereken önemli bir husus da TSK nın kullandığı yapı da yine Telekom altyapısına bağlı olması. Telekom altyapısı dediğimiz zaman ‘’e-devlet’’ uygulamaları dahil internet büzerinden bir çok kamu kurum ve kuruluşu ile özel şirketler v.s..’’data, ses ve görüntü aktarımı’’ için bu alt yapıyı kullanmak zorundalar.
Telekomünikasyon devletin stratejik yatırımlarından biridir. Türk Telekom gibi stratejik bir kuruma Hazine adına yönetime atanan, kamu haklarını korumayan tüm yöneticilerden hesap sorulmalıdır.
Kaynak : güncel basın yayın organlarından izlenimler ve ekonomiden güncel haberler
Açıl Sezen / Özcan Kadıoğlu / Dünya Gazetesi - Gazete Duvar – Borsa Gündem
