Meksika Sınırında Sanatın Başkenti: Santa Fe
Amerika Birleşik Devletleri’nin güneybatısında yer alan New Mexico'nun başkenti Sante Fe'dir. En büyük şehri Albuquerque olan, 2 milyon 100 bin nüfuslu bu eyalet, ABD’nin yüz ölçümü bakımından en geniş 5'inci, nüfus yoğunluğu baz alındığındaysa 36'ncı sırada. New Mexico, Amerika Birleşik Devletleri’ne 6 Ocak 1912’de 47. eyalet olarak katılmış.
Amerikalı yerlilerin de ilk yerleşim alanlardan olan eyalette yüzde 69.99 İngilizce, yüzde 28.45 İspanyolca, yüzde 3.5 Navajo ve yüzde 4.09 diğer diller konuşulmakta. Kızılderili ve Navaholar eyalette çoğunlukla yaşayan kesim ve bunları Pueblo yerlileri ile Zuniler izliyor.
New Mexico doğal güzelliği ve zengin tarihinden ötürü "büyülü eyalet" olarak anılmakta. Büyük düzlükleri, engebeli platoları, derin akarsuları, petrol, doğalgaz yatakları, dağları ve gökyüzündeki yüzlerce balonuyla görülmeye değer 'büyülü eyalet'...
Yılda yaklaşık 35 milyon ziyaretçisi olduğu düşünüldüğünde New Mexico, tarihi yapıları ve sanatsal etkinlikleriyle yerli yabancı turistlerin ilgi odağı.
Ve başkent Santa Fe....
Albuquerque’den Santa Fe’ye gitmenin en pratik ve keyifli yolu yaklaşık bir buçuk saat süren tren yolculuğu. İki şehrin arası 60 mil ortalama 96 kilometre. Trenin bilet fiyatı ise tek yön 10 Amerikan doları. Santa Fe 1610'da Meksika'dan gelen İspanyollar sömürgeciler tarafından kurulmuş. Amerika Birleşik Devletleri'nin tarihinde önemli yeri olan New Mexico eyaletinin en eski şehri olarak bilinir.
Kuruluşunda tam ismi "La Villa Real de la Santa Fé de San Francisco de Asís (Assisili Francisko'nun Kutsal İnancının Kraliyet Şehri) olmuş ve sonradan isim kısaltılarak "Kutsal İnanç" anlamına gelen "Sant Fe" olmuştur. Albuquerque ile Santa Fe yakın olmasına karşın iklimleri büyük değişiklik göstermektedir. Santa Fe’ye bozkır iklimi hâkimdir. Kışın yer yer yağmurlu ve karlı genel olarak ise kuru soğuk vardır, yazın ise çok sıcaktır.
Sanat galerileri, edebiyat, müzik, dans, opera, mimarisi, heykel ve müzeleriyle sanatın merkezi konumundadır. Tren istasyonundan şehrin merkezine yürüyerek gidilebilir. Ve burası gerçekten de sanatın şehri. Şehirde kaç sanat galerisi olduğunu ben sayamadım!
Santa Fe’de En iyi 5:
1. Canyon Road (Kanyon Yolu)
Kanyon Yolu bir zamanlar dağların doğu yamacında Pecos topluluğuna giden bir ticaret rotasıymış. Günümüzde çok sayıda sanatçının stüdyosu, galeri ve zanaat atölyesi ile kafeterya, çay-evi ve restoranlara ev sahipliği yapmakta. Heykel ve tablolardan mücevherata ve seramiklere kadar her tür sanat, yol boyunca gösterinin merkezidir. Gezinirken, dinlenilecek birçok restoran ve mekan da vardır.
2. El Rancho de Las Golondrinas
Santa Fe'nin 10 dakika güneyinde bulunan El Rancho de Las Golondrinas, eski bir İspanyol çiftliğinde 1710 yılına dayanan geçmişi anlatan müze. 200 dönüm üzerinde 33 tarihi binadan oluşmaktadır. Müze, Kolonyal New Mexico mirası ve kültürü üzerine yoğunlaşıyor.
3. Farmer's Market
150'den fazla yerli üretici ve satıcı, her cumartesi sabahı, yenilenmiş Santa Fe Railyard'da Santa Fe Farmer's pazar için bir araya geliyor. Piyasanın kendisi, 2002 yılından bu yana, kuru fasulye ve bezelyelerden meyveler, elma, mısır, ekmek, kahvaltı böreği ve kahveye kadar geniş birdizi ürün ile faaliyet göstermekte. Yerel müzisyenler ve diğer sanatçılar da pazara sanatlarıyla katılıyor. Bu pazarda yer almak için Tüm ürünlerin yerel ve doğal olarak yetiştmiş olması gerekli.
4. The Cathedral Basilica of St. Francis of Assisi
Assisi'nin Saint Francis Katedral Bazilikası, yaygın olarak Saint Francis Katedrali olarak bilinir ve New Mexico şehir merkezindeki bir Roma Katolik katedralidir. Santa Fe Başpiskoposu Ana Kilisesi'dir.
5. Loretto Chapel
1850'de Fransız mimar Antoine Mouly tarafından tasarlanan şapelin dikmeleri, stilleri ve vitray pencereleri farklı bir mimari yapıya sahip. Şapel, tamamen ahşaptan yapılmış ve yapıyı havada asılıymış görünümü veren gizli bir merkezi sütunla desteklenen eşsiz bir spiral merdivene ev sahipliği yapıyor..
Tarihi Şehrinde Mutlaka Görülmesi Gereken 5 Müze:
- Georgia O'Keeffe Müzesi
2. Indian Arts and Culture - Laboratory of Anthropology Müzesi (Hint Sanatlar ve Kültürü - Antropoloji Laboratuvarı Müzesi)
3. Museum of International Folk Art Müzesi (Uluslararası Halk Sanatları Müzesi)
4. Wheelwright Museum of the American India
5. El Rancho de las Golondrinas Müzesi
Yazı: Anıl Sural
Fotoğraf: Rona Doğan
