SUMRU AYDIN
Parkinson Hastalığı Nedir?
Beynin derin yapılarındaki gri cevher çekirdeklerinin bozukluğuna bağlı bir sinir sistemi hastalığı Parkinson hastalığı, genellikle orta yaşlarda görülür. Adını hastalığı ilk defa 1817'de titremeli felç olarak tarif eden James Parkinson'dan almıştır.
Parkinson Hastalığını Nasıl Tanımlarsınız?
Parkinson hastalığı, beyinde dopamin denilen maddenin eksikliğine bağlı gelişen, oldukça yavaş ilerleyen nörolojik bir hastalıktır. Bu eksikliğin nedenini beyindeki dopamin açısından zengin hücrelerin, sebebi bilinmeyen bir süreçle zarar görmesi ve görevlerini yerine getirememesi şeklinde açıklayabiliriz.
Peki Bu Hastalığın Belirtileri Nelerdir?
Parkinson hastalarını hekime getiren ilk belirti genellikle hasta ya da hasta yakınları tarafından fark edilen elde veya vücudun başka bir kısmındaki titremedir. Bu titreme genellikle tek taraflı başlar ve istirahat halindeyken gerçekleşir. Zaman içerisinde titreme vücudun diğer bölgelerine yayılır ve sonrasında kaslarda sertlik, hareketlerde yavaşlama, yürürken kollarını sallamama, ayakları sürüyerek yürüme, vücudun öne doğru eğilmesi, yüzde donukluk ve kısık sesle konuşma gibi belirtiler baş göstermeye başlar
Parkinson, sadece bir hareket bozukluğu hastalığı olmadığı için vücudun başka sistemlerini de etkilemektedir. Buna bağlı olarak hastaların birçoğunda titremeler başlamadan önce ya da hastalık seyrinde keyifsizlik, iç sıkıntısı, anksiyete belirtileri, koku almada bozulma, kabızlık, yaygın ağrılar, yorgunluk, aşırı terleme, uyku düzensizliği, gün içerisinde aşırı uyuma ve uykudayken bağırma, yumruk atma, yataktan fırlama gibi davranış bozuklukları görülebilir.
Parkinson Tedavisinde Öncelik İlaç Kullanımı
Parkinson tedavisinde kullanılan ilaçlar maalesef ki hastalığı durdurmaya yetmiyor. İlaç tedavisi ile dopamin eksikliği tamamlanmaya çalışılıyor. Ancak hastalık ilerledikçe ağızdan alınan ilaçlarla belirtiler kontrol altına alınamıyor. Hastaların gün içinde çok sık olarak iyi ve kötü dönemlerden geçtikleri, iyi dönemlerinde bile vücutta kontrol edilemeyen istemsiz hareketlerin ortaya çıkabildiği görülebiliyor. İlaç tedavisinin kullanımının başarısız olduğu durumda bazı kişilere cerrahi tedavi uygulanıyor. Cerrahi tedavide; beyin pili (derin beyin stimulasyonu) ve beyne lezyon cerrahisi (ablatif yöntemler) olmak üzere iki seçenek var.
Çok Merak Edilen Beyin Pili Yöntemini Anlatır mısınız?
İlaç dozunun düşürülmesine imkan veren beyin pili yönteminde bozulmuş olan elektriksel aktivitenin düzenlenmesi amaçlanıyor. Pilin beyinde yerleştirileceği hedef bölge kişinin mevcut şikayetine ve ek problemlerine göre ameliyat öncesinde belirleniyor.
Beyinde çekirdek denilen noktasal hedeflere saç kılı kalınlığında elektrot konulduğu için hata payının sıfıra yakın olan bu ameliyatla hasta sonrasında takip edilerek beyne yerleştirilen elektrotların ayarlaması yapılıyor. Ameliyatın ardından kişinin konforunu kısıtlayan titreme, yavaş hareket etme ve ilacın yan etkisi olan istemsiz kasılmalar azaldığı gibi günlük aktivitelerini kolayca yerine getirebiliyor.
Parkinsonu tetikleyen faktörler nelerdir?
Parkinson hastalığının altında hem kalıtsal hem de çevresel faktörlerdir. En önemli risk faktörleri ileri yaş ve birinci derece akrabalarda Parkinson hastalığının bulunmasıdır. Bunların dışında ciddi kafa travması öyküsü, kırsal alanda yaşama ve tarım ilaçlarına maruz kalınması gibi faktörler de parkinson hastalığı riskini artırıyor.
Parkinson Hastalarına Neler Önerirsiniz?
Öncelikle düzenli bir şekilde takip ediliyor olmaları gerekir. İlaçlarını düzenli kullanmalı ve sosyal hayattan kopmamalılar. Düzenli beslenme ve egzersiz yapmalarını da tavsiye ederim.
