Haber: Sumru Aydın
Kronik Böbrek Hastalığı Nedir?
Kronik böbrek hastalığı, böbrek fonksiyonlarında ya da glomerular filtrasyon hızında önemli bir azalma olduğunda ortaya çıkar. Bu da yüksek tansiyon, kansızlık, kalp ve kan damarı hastalıklarına neden olur. Böbrekler, süzülmemiş kanı karın bölgesi ana atardamarından (aorta) ayrılan sol ve sağ böbrek atardamarları yoluyla almaktadırlar. Böbrekten dönen süzülmüş kan ise ağ ve sol böbrek toplardamarları yoluyla alt ana toplardamara döner.
Böbreklerin Vücudumuzdaki İşlevlerini Biliyor musunuz?
- Metabolizma atık ürünleri olan üre, kreatinin, ürik, asit, ilaç ve toksinlerin vücuttan atılması,
- Kan basıncının ayarlanması,
- Alyuvar yapımının uyarlaması,
- Vücudun asit baz dengesinin düzenlenmesi,
- Asit-baz dengesini sağlamak,
- Kan hacmini düzenlemek,
Böbrekler İşlevini Yerine Getiremediğinde Ne Olur?
Böbrekler işlevlerini yerine getiremediğinde vüdunun tüm sistemi bozulmaya başlar. Çünkü kanın temizlenmesi ve kan dolaşımının sağlanması böbrek ve diğer boşaltım organlarının düzenli çalışmasına bağlıdır. Çalışmadığında ise kronik böbrek hastalıkları başta olmak üzere birçok hastalık kendini göstermeye başlar.
Böbrekler yeterli fonksiyon göstermediği zaman “Üremik toksinler” adı verilen atık maddeler organizmada birikir. Bu durum “Üremi” olarak bilinir.
Böbrekler hormon, metabolizma ve organizmanın kimyasal dengesi üzerinde önemli rol oynar. İşlevleri bozulduğunda şu sorunlar ortaya çıkar:
- Kansızlık, halsizlik
- İştahsızlık, bulantı
- Kemik mineral metabolizma bozuklukları
- Sindirim sistemi bozuklukları
- Deri kuruluğu ve kaşıntı
- Huzursuz ayaklar
Kronik Böbrek Yetmezliğinin Nedenlerinden Bahseder Misiniz?
Kronik böbrek hastalığının en çok görülen nedenleri nefrotik ya da böbrekteki iltihabi hastalıklar, enfeksiyonlar, idrar sistemindeki sorunlar ve polikistik böbrek hastalığı gibi kalıtımsal bozukluklardır. Bu nedenler, gelişmiş ve gelişmekte olan uluslarda kardiyovasküler hastalıkların da en çok görülen nedenleri olan şeker hastalığı ve yüksek tansiyona bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Bunun dışında;
- Böbreklerin iltihabı hastalıkları, (nefritler)
- Kronik ve sistemik hastalıklar,
- Polikistik böbrek hastalığı,
- Amiloidoz,
- İdrar yollarının tıkayıcı hastalıklar, (taş, prostat hipertrofisi, tümör vb.)
- Böbrek nakli sonrası doku reddi,
- Kan üre azot ve kreatinin düzeyindeki yükselme veya kreatinin klirensindeki azalma da kronik böbrek yetmezliğine sebep olur.
Renal Replasman Tedavisi Nedir ve Nasıl Yapılır?
Hastalar böbrek yetmezliğinin derecesine göre 5 evreye ayrılırlar. Tedavi şekli hastalığın evresine göre şekillenir. Buna göre en sık yapılan 3 temel tedavi şekli; hemodiyaliz, periton diyalizi ve böbrek naklidir.
1-Renal Transplantayson (Böbrek Nakli): Böbrek nakli, renal replansman tedavileri arasında hem en iyi yaşam tedavi sunması hem de hastalarda en uygun yaşam beklentisini sağlaması nedeniyle en etkili tedavi yöntemidir.
2-Hemodiyaliz: Bu yöntem ile böbrek fonksiyonları taklit edilmeye çalışılır. Vücudun dışında gerçekleşir, kan vücut dışında kendine yabacı maddelerle temas halindedir. En az haftada 12 saat diyaliz merkezinde uygulanan bir tedavi yöntemidir.
3-Periton Diyalizi: Periton Diyalizi, karın boşluğuna küçük bir ameliyat ile yerleştirilen, ince, yumuşak, silikondan yapılmış kalıcı bîr tüp (kateter) aracılığı ile yapılır. Hasta,periton diyalizi hemşiresi tarafından eğitimi verildikten sonra tedavisini kendi başına yapabilir. Hastaneye bağımlılığı azalır. Gıda ve sıvı alımı daha serbesttir. Tansiyon kontrolü daha iyi sağlanabilmektedir.
