SUMRU AYDIN
Önce inkar mekanizması devreye girer. Sonra neden ben soruları kafanıza üşüşmeye başlar. Hissettiğiniz korku ve kaygı depresyona davetiye çıkarır. En sonunda da suçun siz de olduğunu düşünürsünüz. Evet, tüm bunları yaşamak da hastalığa teslim olmadan savaşarak bertaraf etmekte sizin elinizde… Modern çağın hızla yayılan ve alışkanlıklarımız konusunda ciddi bir disiplin isteyen diyabet rahatsızlığına dair her şeyi Avrasya Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Mecdi Hikmet Ergüney Sağlık Notları Okuyucuları için anlatıyor.
‘Diabetes Mellitus’ Bilinen Adıyla ‘Diyabet’ Nedir?
Pankreasın yeterli insülin üretememesi veya vücudun ürettiği insülini etkili bir şekilde kullanamaması sonucu oluşan ve insülin üreten hücrelerin azalması ile devam eden kronik bir hastalıktır.
Diyabet Tipleri Nelerdir?
Diyabetin değişik tipleri vardır. Bütün dünyada modern tıbbın klasik tespitine göre diyabetin 4 çeşit etiyojik sınıflaması vardır.
* Tip 1 diyabet, Tip 1 diyabet otoimmün mekanizmalara bağlı olarak insülinin pankreasta hiç üretilmediği tiptir. İnsülin vücutta hiç bulunmadığından, diyabet ancak insülin enjeksiyonu veya pompayla tedavi edilebilir. Ayrıca tip 1 diyabete juvenil diyabet de denir. Genellikle çocuk ya da genç erişkin çağda ortaya çıkar.
* Tip 2 dediğimiz diyabet; daha çok insülin direnciyle karakterizedir. Tip 2 diyabette insülin yeterince düzenli salınıp etkili olamamaktadır. Aslında insülin miktarları normal, hatta fazla bile olabilir. Sıklıkla egzersiz ve diyet, tedavide en etkin yöntemlerdir. Bununla beraber tedaviye ilaç ve bazen insülin de eklemek gerekebilir. Tip 2 diyabet en sık görülen tip olup toplumda rastlanma sıklığı oranı %90’dır ve dünyada yaklaşık 246 milyon insan tip 2 diyabetlidir.
* Bunların dışında diğer spesifik diyabet çeşitleri ise; değişik genetik faktörlerin, enjeksiyonların, ilaçların, immümolojik faktörlerin meydana getirdiği diyabet türleridir. Bu tür diyabetler; genetik olarak insülin salgılanması mümkün olan beta hücrelerinde bozukluk, genetik hastalıklara bağlı olan insülin salınımının azalması nedeniyle ya da bazı ilaçlara bağlı olarak veya değişik endokrinal metabolik hastaların neticesi ile gelişebilir.
Gizli Şeker (Pre-diyabet) Nedir?
Eğer bir kişinin kan şekeri düzeyi normalden yüksek olmasına karşın diyabet tanısı koymaya yeterli yükseklikte değilse bu durumda kişi Pre-diabetik (gizli şeker hastası) olarak tanımlanır. Diyabet Önleme Programına katılan Pre-diyabetiklerin %11’inde diyabet gelişmiştir. Bazı çalışmalar Pre-diyabetik çoğu kişide 10 yıl içinde Tip 2 diyabet geliştiğini saptamıştır. Yani Pre-diyabet Tip 2 diyabete adaylık durumudur.
Bu belirtilere dikkat!
Polidipsi (susama hissi ve sıvı alımındaki aşırı artış)
Poliüri (çok ve sık idrara çıkma)
Polifaji (iştah artışı) diyabetin üç klasik belirtisidir.
Yorgunluk ve halsizlik
Sık ve aşırı acıkma
İstem dışı kilo kaybetme
Bulanık görme
Ayaklarda hissizlik veya uyuşma, karıncalanma
Şeker Hastalığını Anlamak için Hangi Testleri Yaptırmamız Gerekir?
Normalde açlık kan şekeri 100 mg/dl’nin altındadır. Eğer kişide pre-diyabet varsa açlık kan şekeri 100-125 mg/dl arasındadır. Eğer kan şekeri 126 mg/dl veya daha yüksekse birey diyabetlidir.
OGTT’de, bireyin kan şekeri açlıktan sonra ve glikozdan zengin içecek içildikten 2 saat sonra ölçülür. Normal kan şekeri 2. saatte 140 mg/dl’nin altındadır. 2.saat kan şekeri 140-199 mg/dl arasında ise pre-diyabet, 2. saat kan şekeri 200 mg/dl’nin üstünde ise diyabet tanısı konulur.
Şeker Hastalığının Tedavisi Mümkün mü?
İnsülin, besinlerle kana geçen şekerin vücut tarafından kullanılmasını sağlayan ve böylece kan şekeri yükselmelerini önleyen bir hormondur. Tip 1 diyabetli kişilerin yaşamak için insüline gereksinimi vardır. İnsülin bağımlılık, alışkanlık yapacak bir madde değildir. İnsülin yaşam için vazgeçilmezdir. Vücut insülin yapmıyor ise dışardan enjeksiyon yolu ile vücuttaki eksikliği yerine koymak gerekir. Tip 2 diyabetli kişilerin kan şekerinin ayarını sağlamak için ağızdan alınan ilaçlara veya insüline gereksinimleri olabilir.
Diyabet Hangi Hastalıklara Davetiye Çıkarır?
Aslına bakılırsa diyabetin sebep olmadığı hiçbir hastalık yok. Diyabet, vücutta birçok hastalık meydana getirebilir.
Göz hastalıkları,
Böbrek hastalıkları,
Deri hastalıkları, , deride değişik kaşıntılar
Saç hastalıkları,
Farklı yaralar, yaraların geç iyileşmesi,
Enfeksiyonların sık oluşması,
Özellikle kadınlarda idrar yollarında hastalık,
Erkeklerde cinsel yetersizlik,
Kemik erimesi,
Sinirlerde harabiyet,
Kalpte bozukluk,
Tansiyon ve buna bağlı birçok hastalık diyabetle beraber seyreder.
