RÖPORTAJ: AYŞENUR MAMA

Bu hafta, Oğuz Demirhan Çelik ile yaşamına, Bankacılık ve Finans sektörüne ve Operasyon Uzmanı’nın görevlerine dair konuştuk. Keyifli sohbetimiz sizlerle…

Öncelikle sizi tanımak isteriz. Oğuz Demirhan Çelik kimdir?

Merhabalar, 13.03.1990’da İstanbul Şişli’de doğdum. Aslında o sıralar ailem Bodrum’da yaşıyordu ancak annem, doğum için iyi bir doktor bulunca İstanbul’a gelmiş, sadece doğumum İstanbul’da olmuş, ertesi gün Bodrum’a geri dönmüşüm. Bebekliğim, Bodrum ve Ankara’da; çocukluğum, Alanya’da geçti. İlkokuldan lise üçüncü sınıfa kadar burada kaldım, şu an İstanbul’da yaşamımı devam ettirmekteyim. Maltepe Üniversitesi Radyo Sinema Lisans mezunuyum. Birçok kanalda dizi-program kameramanlığı, stüdyo şefliği, gazetenin ekonomi servisinde habercilik, Cevahir Holding’de muhasebecilik yaptım. Odeabank ve Akbank’ta operasyon personeli olarak çalıştım. Bankacılığa adım atar atmaz Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Bölümü’nde yüksek lisansa başladım. Bankacılığı teorik olarak da öğrenme isteğim beni bu yola sevk etti. Bankacılık ve Sigortacılık Yüksek Lisans mezunu olmaya bir ders ve bir tez kaldı. Annem bankacıydı, babam da Teftiş Kurulu Soruşturma Müfettişiydi, haliyle yurdun dört bir yanını geziyorlardı. Babam da ben doğduktan az bir zaman sonra Şube Müdürü olarak bankacılık hayatına devam etti. Bankacılık aslında aile mesleği bizim için. Herkes bankacı olabilir ancak bir bankacı herkes olamaz, der babam. Çok doğru söylemiş. Kameraman olarak başladığım iş hayatımda bankacılıktan sonra başka bir iş yapamaz oldum ve ben bununla gurur duyuyorum. Şu an Türkiye’nin lider e-ticaret platformlarından birinde operasyon ve ödeme uzmanı olarak çalışmaktayım. Halen çalıştığım bankalardaki müşteriler paralarının geleceğini belirlerken bizlerden de fikir alıyorlar, şu an beni tanıyan herkes bankacı olmamama rağmen yatırım hususunda fikrimi soruyorlar, bu gerçekten gurur verici. Bankacı olarak sadece çalışmadık, sevdik, sayıldık, eğlendik, güldük, beraber üzüldük. Sizleri tanıdığıma da çok memnun oldum.

Türkiye’de ‘Bankacılık ve Finans’ sektörünün işleyişine dair neler söyleyebilirsiniz?

Türkiye’de Bankacılık ve Finans sektörü; Bankalar, Katılım Bankaları, Leasing, Factoring ve aracı kurumlardan oluşmaktadır.

Bankalar; sermayedarlarına göre ‘Kamu Bankaları’ ve ‘Özel Sermayeli Bankalar’ olarak ikiye ayrılır. Özel bankalar da ‘Yabancı Sermayeli Bankalar’ ve ‘Milli Bankalar’ olarak ikiye ayrılır. Katılım bankaları da faiz yerine kâr payı veren/alan bankalardır. Bankalar ve katılım bankaları, Bankalar Kanunu’na göre kurulur ve faaliyet gösterirler. Bankaların ve katılım bankalarının denetimi, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından yapılır. Bankalardaki mevduat hesaplarının ve katılım bankalarındaki katılım hesaplarının (tasarruf mevduatları) risklere karşılık sigortası Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) tarafından yapılır.

‘Leasing’denilenFinansal Kiralama Şirketleri ve Factoring denilen çek/senet karşılığı nakit kredi veren şirketler; genelde bankalar tarafından kurulmuşlardır, yani bankaların iştirakleridirler. Leasing ve Factoring işlemleri, Ticaret ve Borçlar Kanunu’na ve özel kanunlarına göre yapılır.

Aracı Kurumlar; hisse senedi, devlet tahvili, hazine bonosu, altın alım-satımı yapan kurumlardır.

‘Bankacılık ve Finans’ sektöründe en önemli görev ve unvanlar nelerdir?

Bankacılık, günümüzde ‘pazarlama’ ve ‘operasyon’ olmak üzere iki ana faaliyete ayrılmıştır. Pazarlamanın görevi, müşteriyi bulmak ve müşteriyi şubeye kazandırmaktır. Operasyonun görevi ise bulunan müşterinin mevduat, kredi, eft, havale, transfer, tahsilât-ödeme gibi işlemlerini gerçekleştirmektir.

Pazarlama Departmanı; Pazarlama Yönetmeni, Uzman ve Uzman Yardımcılarından oluşur.

Operasyon Departmanı; Operasyon Yönetmeni, Uzman, Uzman Yardımcısı, Gişe Yetkilisi, Arşiv ve Muhaberat (haberleşme) Memurundan oluşur.

Şube Yöneticisi veya Müdürü ise Pazarlama ve Operasyon Departmanlarının uyumlu ve verimli çalışmasından sorumludur.

Pazarlama ise ‘Kurumsal Pazarlama’ ve ‘Bireysel Pazarlama’ olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.

Ülkemizde ‘Bankacılık ve Finans’ sektörünün hak ettiği konuma gelmesi için neler yapılabilir?

Ülkemizde bankaların birçoğunun sermayeleri yetersizdir. Hane halklarının tasarrufları mevduata dönüşmemektedir. Bunun nedeni de mevduat getirisi oranının enflasyon oranından düşük olmasıdır. Bankaların en önemli sorunu, kaynak temini güçlüğüdür. Bankalar, sermaye artışı ve/veya tasarrufların kendilerine yönelmesi durumunda yatırımcıya daha rahat kredi verebilirler. Bu sayede hem kârlarını artırabilirler hem de ülke ekonomisinin büyümesine ve gelişmesine katkı sağlarlar.

Operasyon Uzmanı nedir, görevleri nelerdir?

Operasyon Uzmanı, kurumsal ve bireysel müşterilerin bankacılık işlemlerinin zamanında ve doğru bir şekilde yapılmasından ve takip edilmesinden sorumlu kişidir.

Müşteri hesaplarının açılması, kapatılması, tahsilât-tediye, eft, havale ve transfer işlemlerinin yapılması, vadeli hesapların uzatılması, döviz alım-satım işlemlerinin yapılması, çek ve senet tahsilâtlarının yapılması,

Bireysel ve ticari kredi verilmesi, taksit,  anapara ve devre sonu faiz ödemelerinin takip edilerek tahsil edilmesi,

Teminat Mektubu ve Akreditif işlemlerinin yapılması, komisyon ve ödeme vadelerinin takip edilerek tahsil edilmesi,

Müşterilerden alınan talimat asılları ve evrakların klase edilmesi,

Muhaberat (Haberleşme) işlemlerinin yapılması, operasyon uzmanının başlıca görevleridir.

Operasyon uzmanları hangi kurumlarda hizmet verir?

Bankalar, Katılım Bankaları, Finansal Kiralama Şirketleri (Leasing), Faktoring Şirketleri, Aracı Kurumlar ve Sigorta Şirketlerinde hizmet verebilirler.

Operasyon Uzmanı, operasyonda düzeni sağlamak için neler yapmalıdır?

Operasyon Uzmanı, işlemlerin zamanında ve doğru bir şekilde yapılmasını sağlamak için ortam hazırlar, kontroller yapar ve işlemleri sonuçlandırır.

Operasyon Uzmanı, sabah mesaiye başlarken programını yapar. Örneğin; taksit vadelerini, anapara ve devre sonu faiz ve komisyon ödemesi olan  firmaları önce tesbit eder, sonra da işlemleri gerçekleştirir. Tahsilât ve tediye işlemlerinde hata olmaması; eft, havale gibi işlemlerin doğru bir şekilde yapılması için gerekli kontrolleri yapar, özellikle gişe işlemlerinde işlem öncesi gerekli kontrolleri yapar. Amaç, işlemlerin eksiksiz ve doğru bir şekilde yapılmasıdır.

Operasyon uzmanının yöneticisine karşı sorumlulukları nelerdir?

Operasyon Uzmanı,  işlemlerin eksiksiz ve doğru bir şekilde yapılmasından sorumludur. Yetkisini aşan işlemleri yapmaması gerekir. Yapılan hatalı işlemlerden kurumun zarar göreceğini unutmamalıdır. Yetkisini aşan işlemleri, yöneticisine danışarak yöneticisiyle beraber yapmalıdır.

Operasyon Uzmanı, çalıştığı operasyon üzerindeki tek yetkili midir?

Operasyon Uzmanı, çalıştığı operasyon üzerinde her zaman tek yetkili değildir. Rakam ve nitelik bakımından yetkisi var olan işlemleri tek başına yapabilir ama yetkisini aşan işlemleri tek başına yapamaz. Yetkisini aşan işlemlerde yöneticisiyle birlikte çalışabilir.

​​​​​​​

Bankada yapılan işlemlerde hangi güvenlik riskleri vardır? Operasyon personeli riski önlemek adına hangi yolları izlemelidir?

Örneğin; bir eft veya havale işleminde Alacaklının Ünvanı/İsmi veya İban numarası yanlış yazılırsa para, başkasının hesabına yatabilir. Bir eft veya havale işlemi ancak iki defa yanlış yapılabilir. Ödeme işlemi, kimlik kontrolü yapılmadan veya ödenen kişinin imzası alınmadan yapılırsa işlem yanlış yapılmış olur. Bu gibi durumlarda işlemleri düzeltme imkânı olmazsa banka zarara uğrayabilir. Banka, bu zararını ilgili personelden tahsil eder. Vadesi gelmiş bir senedin notere protesto ettirilmemesi, mevduat haciz ihbarnamelerine zamanında cevap verilmemesi, sahte banknot veya yapancı para alınması da zarara sebep olabilir. İşlemleri sonuçlandırmadan önce mutlaka rutin kontroller yapılmalıdır.

Son olarak gazetemiz okurlarına neler söylemek istersiniz?

Öncelikle sizleri tanıdığım için çok mutluyum. Gazetenizi uzun zamandan beri takip ediyorum. Gazetenizde güzel, nitelikli haberler yapılıyor. İnsanlara en zor yapılan hizmetlerden birini yapıyorsunuz. Haber almak, iletişim kurmak ve bunu karşı tarafa iletmek bilginin taşınırlığı ve güvenliği aşısından zordur, kolaylıklar dilerim Bu arada, ben de çok ünlü bir gazete firmasında çalıştım daha önce, neler yaşadığınızı tahmin edebiliyorum. Bankacı olmak isteyenlere birtakım tavsiyelerim var; şu üç şeye sahip olmak çok önemli: Karakter, prensip ve hedef. Bu üçüne yaklaşmaktan, bu uğurda daha çok çalışmaktan ve ilerlemekten asla korkmayın. Bir bankacı iffetli, dürüst, sır saklayabilir ve akıllı-zeki olmalıdır. Düzenli uyku, sağlıklı beslenme, yaşadığınız yerdeki huzur ve içinizdeki hedeflerinizden asla ve asla vazgeçmeyin. Eğer vazgeçmezseniz sektör de sizden vazgeçmez, iddialı ve ideal bir şekilde yolunuza devam edecek olursunuz. Gazeteniz okurları dâhil, bütün insanları çok seviyorum, sağlıcakla kalınız.

Teşekkürler…