10 yaşında Türk müziğiyle tanışan Amerikalı Jesse Manno, 37 yıldır Türkçe şarkılar söylüyor

37 yıldır Türk müziği yapan Amerikalı: Jesse Manno

Dünyanın en büyük yüksek öğretim fuarı  NAFSA, Haziran 2019’da başkent Washington’da gerçekleşti. Yarışmaya katılan tüm üniversite çalışanlarının da davet edildiği bir gece organizasyonu yapıldı. Ev sahipliğini yapan Rahmi Mesud Yılmaz’ı bir kez daha tebrik etmek lazım. New York’lu sanatçı Jesse Manno'nun seslendirdiği parçalar salondakileri inanılmaz etkilemişti.

Ahmet Kaya’nın ‘Saza niye gelmedin’ şarkısından ‘Ankara’nın Bağları’na kadar bir çok Türkçe şarkıyı neredeyse aksansız söylüyordu. Manno sadece şarkı – türkü söylemiyor aynı zamanda saz, ud, bağlama ve kanun da çalıyor.

10 yaşından beri Colorado’nun Denver şehrinde yaşayan Amerikalı sanatçı Jesse Manno ilk kez 1984 yılında tanıştığı Türk müziğiyle hâlâ ilgileniyor. İşte Amerikalı Manno ile röportajımızın satırbaşları.

Röportaj: Anıl Sural
Fotoğraf: Rona Doğan
Önce Vatan Gazetesi Washington DC

Öncelikle Türk müziğiyle nasıl tanıştınız?
1980’lerde California’da Türk ve Balkan müzikleri seminerine gittiğimde tanıştım. Orada çok iyi hocalarla konuşma fırsatım oldu. Sanatçı Bora Özkök’ün davulcusu hastalandı ve bana davulu sen çalar mısın diye sordu. Davul çalmayı bilmiyordum ama yardımcı olmaya çalışacağımı söyledim. O zurnacı, ben de davulcu oldum. Türk müziğiyle böyle tanıştım ve çok sevdim. Ben Amerikalıyım ama Türk müziğini çok seviyorum. Biraz Türkçe konuşabiliyorum. Kelime bilgim maalsef çok az. 37 yıldır Türk müziğiyle ilgileniyorum.

Yani sizi aileniz Türk müziğine yönlendirmiş oldu diyebiliriz?
Evet lise yıllarımın son zamanlarında annem ve babam bir uğraş olması için California’da Türk ve Balkan müziği seminerine göndermişti. Gündüzleri müzik eğitimi akşamları ise canlı dans gösterileri oluyordu. 10 gün orada kaldım ve Türk, Yunan, Balkan ve Makedon müziğini çok sevdim.

Müziğinizi nerelerde sergiliyorsunuz?
Genellikle festival ve şenliklerde Türk müziklerini çalıyoruz. Bazen de özel gecelerde performans gösteriyoruz. Türk müziği beni mutlu ediyor.

Colorado’da Türk sanatçılar var mı?
Yıllar önce California’da tanıştığım hocalarla hâlâ iletişim halindeyim. California’da çok fazla Türk sanatçı var. Korkut Onaran, Latif Bolat, Faruk Tekdilek gibi alanında oldukça başarılı insanlar var.

Peki ne dersiniz Türk müziği yapmak zor mu?
Ben nota kullanmıyorum. Müzik kulağım iyi. Dinleyince ve iyi insanlarla çalışınca hemen öğreniyorum. Ben sevdiğim için kolay geliyor. Eşsiz bir müziğiniz var.

Daha önce hiç Türkiye’ye gittiniz mi?
Türkiye’yi iki kez ziyaret ettim. İlk gittiğim 1998 yılında bir ay kaldım ve müzik eğitimi aldım. Diğer gidişimde ise 6 hafta kaldım. 2004 yılıydı ve çocuğum yeni doğmuştu henüz bebekti. Eşim de Türkiye’yi çok seviyor. Şu an kızım 16 yaşında düşününce epey uzun süre olmuş. Türk yemeklerine, kültürüne ve ülkedeki tarihi yerlere hayran kaldık. Umarım tekrar gidebiliriz.

Etkinliğin olduğu gece salona girince sizin Türk olduğunuzu düşündüm. Çok iyi söylüyorsunuz. Gerçekten başarılısınız...
Çok teşekkür ederim. Bu sözleriniz beni mutlu etti. Az da olsa Türkçe’yi konuşuyorum. Amerikalıyım ama Türk müziğini çok seviyorum. Türkçem malesef bozuk ama Türkçeyi çok seviyorum.

Dışarıda insanlardan nasıl tepkiler alıyorsunuz?
Sizin gibi tepkiler aslında. Konuşmaz sadece şarkı türkü söylersem Türk sanıyorlar. Ama konuşursam o zaman aksanımdam dolayı Türk kökenli Amerikalı sanıyorlar. Konuşmak çok ayrı. Evet söylemek de zor ama iyi bir kulağım olduğundan ve 35 senemi aynı şarkı türkülere verdiğimden haliyle iyi söylüyorum.

Gitarda da çok iyiymişssiniz hala çalıyor musunuz?
Sadece Türk müziği değil Yunan müziklerini de söylüyorum. Artık gitar değil bağlama, ud ve buzuki çalıyorum. Bunlar bana daha çok zevk veriyor. Akdeniz müzikleri bir başka. İngilizce değil Türkçe söylemeyi seviyorum. Türkçe şarkı söylemek bana huzur veriyor.

Türkiye’den bir anınızı paylaşabilir misiniz?
Türkçe şarkı söylediğim için çok rahat yeni insanlarla tanışıyordum. Düşününce yabancının birisi Türkçe şarkı söylüyor bu size çok sempatik geliyor. Bence de öyle. Adana Havalimanında uçağımız 4 saat rötor yapmıştı. O zamanlar akıllı telefonlar da bu kadar yaygın değil insanlar bekliyor. Bağlamamı çıkardım ve başladım ‘Burası da asfalt değil Halilim’ diye. İnsanlar çok beğendiler keşke rötor uzasa diyenler oldu. O gece havalimanında şarkı ve türkü gecesi yaptık. Eğer sosyal medya olsaydı video milyonlarca izlenmişti.

Son olarak neler söylemek istersiniz?
Bu güzel müzik ve kültür için tüm Türklere çok teşekkür ederim. Türkiye çok renkli küktürlere evsahipliği yapıyor. İzmir’den Diyarbakır’a, Kars’tan Edirne’ye her yerin ayrı müzik, kültürü ve insanı var. Tüm insanların ortak özelliği ise çok arkadaş canlısı olmaları.

Jesse Manno kimdir?
1966 yılında New York’ta dünyaya geldi. 10 yaşından beri Colorado’da yaşıyor. Colorado Üniversitesi – Boulder’de Asya Çalışmaları bölümünü bitirdi. Mezun olduktan sonra aynı üniversitede dans bölümünde müzik direktörü olarak işe başladı. Birçok enstrüman ve müzik türü ile çalışmayı seviyor ve seyahatleri sırasında kaydettiği ilginç ses ortamlarını işine dahil ediyor. Şerefe adlı müzik grubuyla Colorado, California, New Mexico ve bölge eyaletlerde Türkçe, Balkan, Yunan ve Orta Doğu müzikleri çalıyor. Halen Colarodo Üniversitesi’nde Modern Dans Direktörü olarak çalışıyor.