RÖPORTAJ: FUNDA AKOSMAN

Emira Tamer biraz kendinizden bahseder misiniz?

1998 yılında İstanbul’da doğdum. Aslen Yugoslavyalıyım. Lise eğitimimi Özel Akasya Koleji’nde tamamladıktan sonra 2021 yılında Beslenme ve Diyetetik lisans eğitimimi İstinye Üniversitesi’nde tamamladım. Şu anda Nişantaşı “Denge Yaşam” kliniğinde diyetisyenlik yapıyorum.

Diyet ve sosyal yaşamda denge dersek bize nasıl tanımlarsınız?

Öncelikle toplum tarafından yanlış bilinen diyet kavramını tanımlayalım isterim. Diyet aslında sağlıklı, yeterli ve dengeli beslenmek demektir. Yani belirli bir zaman aralığında yapılacak bir şey değil bir yaşam tarzıdır. Her zaman danışanlarıma da dediğim gibi diyette yasak diye bir şey yoktur, önemli olan ölçülü olması ve dengeyi sağlamaktır. Örneğin; 1 porsiyon sütlaç 1 süt grubu ve 1 ekmek grubuna denk gelmektedir. Sütlaç yediğinizde o günkü beslenmenizden 1 süt ve 1 ekmek grubunu çıkararak dengeleyebilirsiniz. Yasaklar koymak hedef kiloya ulaştığınızda o besinleri daha fazla tüketmenize ve daha fazla kilo almanıza sebep olabilir. Bu algıyı kırmak diyeti daha da kolaylaştırır.

Kişiye özel diyet programları hakkında neler söylemek istersiniz? Nasıl belirliyorsunuz?

Öncelikle danışanlarımızla ilk görüşmemiz yaklaşık 1 saat kadar sürüyor. Bu sürede detaylı bir şekilde görüşme yapıp hastalık öyküsü, beslenme alışkanlıkları, beslenme rutini, çalışma hayatı, ailedeki hastalık öyküsü gibi faktörlere değiniyoruz. Aldığımız bilgilere göre ve mutlaka son 6 aya ait kan tahlillerini göz önünde bulundurarak diyet listelerimizi oluşturuyoruz.

Sizce sağlıklı yaşam nedir? Rutinimiz dışında neler yapmamızı önerirsiniz?

Bence sağlıklı yaşam, bireyi fiziksel ve mental olarak sağlıklı, iyi ve mutlu hissettiren bir yaşam tarzıdır. Bir bütündür, fiziksel ve mental olarak bize iyi gelen alışkanlıklara sahip olmaktır. Veya Fiziksel ve mental olarak iyi olma halidir.

Sağlıklı yaşamın en önemli ve en başta gelen faktörlerinden biri sağlıklı beslenmektir. Basit karbonhidratlar yerine kompleks karbonhidratlar tercih etmek, taze ve mevsiminde yeterli sebze-meyve tüketimi sağlamak, mevsiminde ve temiz beslenme sağlamak, sigara-alkol tüketimini azaltmak, işlenmiş gıda tüketimini azaltmak gibi küçük adımlarla sağlıklı beslenmeyi yavaş yavaş yaşam tarzı haline getirmeye başlayabiliriz.

Bir diğer önerim ise, fiziksel aktiviteyi mutlaka hayatınızın bir parçası haline getirmenizdir. Düzenli egzersize ek olarak, işe veya okula giderken toplu taşıma kullananların yola daha erken çıkıp ineceği duraktan bir durak önce inerek yürümesini uzatmalarını ve toplu taşımada oturma süresini kısaltmak için ayakta durmalarını öneririm. Özellikle oturarak çalışanların mutlaka 30 dakikada bir kalkıp hareket etmeleri daha iyi olacaktır.

Stres yönetimi de sağlıklı yaşam da önemli bir yer tutmaktadır. Stressiz olmak mümkün değildir ancak stres seviyesini sağlığımızı etkileyecek durumlara gelmeden çözmek ve en aza indirmek, meditasyon, yoga gibi stres yönetimini destekleyecek aktiviteler yapmak önemlidir.

Değinmek istediğim bir diğer konu ise sağlıklı ilişkiler kurmaktır. Sağlıklı yaşam sadece fiziksel olarak iyi olmak değil aynı zamanda mental olarak da iyi olma halidir. İnsanlar sosyal canlılardır ve sağlıksız ilişkiler kurmak yaşamımızda stresli durumlar yaratıp birçok problemle karşılaşmamıza sebep olarak yaşam kalitemizi olumsuz yönde etkileyebilir.

Yoğun iş temposunda ve stres belki de toplumumuzun en büyük sıkıntısı, aldığımız besinler bizi nasıl etkiler önerilerin var mıdır?

Stresin beslenme üzerinde büyük etkisi vardır. Stresli durumlarda salgılanan hormonlardan biri kortizoldür. Kortizol hormonu savaş ya da kaç tepkisine yardımcı olmak için yağ hücrelerinin içindeki yakıtı bırakmasına neden olur. Sürekli stres durumunda kortizol seviyesi yükseldiği için açlık hissi ve sürekli yeme isteği olur. Bu durumda birey daha çok yüksek kalorili fakat düşük besin değerine sahip yiyecekleri tercih eder.

Stresle baş edemeyen bireyler bu duyguları bastırmak için besinleri kullanırlar ve bu durum besin seçimini de etkiler. İnsanlar stres altındayken daha çok yüksek yağlı ve şekerli besinleri tüketmeyi tercih eder ve bu da obezitenin artmasına sebep olabilmektedir. Stres, sigara ve alkol gibi maddelerin tüketimini artırabilir.

Stresi azaltmak için öneriler:

Düzenli egzersiz yapın

Doğru beslenin

Meditasyon yapın

Uykunuzu düzenleyin

Şeker, kafein ve yağlı yiyeceklerin tüketimini azaltın

Kendinize ve sevdiklerinize zaman ayırın

Duygularınızı açıkça ve uygun şekilde ifade edin

Zamanı iyi kullanın