Her hafta olduğu gibi bu hafta da Önce Vatan Gazetesi olarak yine çok önemli bir röportaja imza attık. Pilates ile adını geniş kitlelere duyuran, pilates ile sağlık dağıtan değerli pilates eğitmeni Ayşenur Akça ile bir araya geldik. Bizimle deneyimlerini paylaşan başarılı eğitmen Ayşenur Akça ile pilatesin gizli sırlarını çözümlediğimiz özel röportajımızı siz değerli okuyucularımızla buluşturuyoruz. 

Bize kendinizden bahseder misiniz? Ayşenur akça kimliğinin oluşum süreci nasıl gelişti?

Samsun doğumluyum spora ilkokul yıllarımda atletizm branşı ile başladım. Birçok Türkiye Şampiyonası’na katılıp dereceler elde ettim. İdolüm; ilkokulumdaki beden eğitimi öğretmenimdir. Her geçen gün mesleğimi bana sevdirmiş, hedeflerime ulaşmamda hep yanımda olmuştur. On dokuz Mayıs Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Beden Eğitimi Bölümü’ne kendi branşımda derece ile kazandım. Üniversitede 3 sene boyunca özel gereksinimli (otizm ve down sendromlu) kardeşlerim ile gönüllü hareket eğitim uzmanı olarak birçok projede yer aldım. Üniversite üçüncü sınıfta sporun sağlık için nasıl yapılabileceği boyutunu düşünürken pilates ile tanıştım. İPF Uluslararası Pilates Federasyonu’nun birçok eğitimine katılıp sertifika programlarını tamamlayıp bu alanda kendimi geliştirdim ve geliştirmeye devam etmekteyim. Spor düşkünü, en önemlisi Pilates seven ve sevdiren bir eğitmenim.

Neden başka bir spor değil de pilates?

Mutluluğun ilk şartı Pilates. 

Sistemin kurucusu Joseph Pilates kontroloji tanımlayan cümlesi beni çok etkilemiştir. “Sadece 3 derste farkı hissedecek: 10 derste farkı görecek ve 20 derste tamamen farklı bir vücuda sahip olacaksınız.” 

Gerçekten de tıpkı söylediği gibi ilk derste kaslarımızın bugüne dek olmadığı bir biçimde çalıştığını hissediyorsunuz. Birkaç derste olumlu etkilerini gördükçe Pilatesi daha çok seviyor ve hayatınızın vazgeçilmez egzersizi yapıyorsunuz. Pilates trend olmayı hak eden bir metod. 

Pilatesi farklılaştıran da asıl hedefin sağlık olması herhalde?

İstersiniz bu sorunun cevabını pilatesin tarihçesiyle cevaplayayım. 1880 yılında Almanya’da doğan Joseph Pilates, çocukluğunda ateşli romatizma, astım, raşitizm hastalıkları ile mücadele eder. Solunum sistemleri problemleri dolayısıyla da zayıf bir bünyeye sahiptir.

Hastalıklar nedeniyle güçsüz ve çelimsiz kalan vücudunu geliştirerek hayat kalitesini arttırmayı amaç edinen Pilateskayak, jimnastik, boks, eksrim gibi sporlarla yoğun bir şekilde ilgilenir. Yoga ve Zen Meditasyonu’nu keşfederek bunlardan öğrendiklerini diğer spor çalışmaları ile birleştirir.

Yıl 1912’yi gösterdiğinde, birkaç sene öncesine kadar çelimsiz hastalıklı bir vücuda sahip olan bir kişi olan Pilates’inİngiltere’de sirk cambazlığı yapacak derecede esnek ve güçlü hale gelerek harikulade bir değişim geçirdiğini görüyoruz. Aynı dönemde boksörlük yaptığı ve İngiliz dedektiflere kendini koruma dersleri verdiği dökümanlarda aktarılıyor.

Birinci Dünya Savaşı başladığında İngiltere’de bulunan PilatesLancaster bölgesinde Almanların göz altında bulunduğu esir kampına alınır. Burada savaşta yaralanan ve sakat kalan askerlere hasta bakıcılık yapar. Bu esnada o güne kadar geliştirdiği ve “kontroloji” olarak isimlendirdiği tekniği askerler üzerinde deneme fırsatı yakalar. İngiltere’de 1918’de pek çok kişinin ölümüne neden olan grip salgınından, Pilatesile çalışan hiç kimse etkilenmez. Bu durum bir mucize olarak adlandırılır ve Joseph Pilates’in egzersizleri, o günden sonra hayat bulan teknikler olarak anılmaya başlanır.

Savaş sonrası Almanya’ya dönen Joseph Pilates Almanya’da metodunu geliştirmeye devam eder. 

1926 yılında Amerika’ya göç ederek New York’ta ilk stüdyosunu açar. Dönemin ünlü dansçıları, aktörleri ve atletleri arasında Pilates’in yöntemi giderek yaygınlaşır. Pilates’in ismi geliştirdiği tekniğe adına vererek günümüze kadar taşınır. Günümüzde Pilates hala hastaneler ve fizik tedavi merkezlerinde rehabilitasyon amaçlı kullanılmaktadır.

6 Prensibi var;

1-Konsantrasyon: Pilates yaparken hareketlere yoğunlaşmak bedenin uyum içerisinde nasıl çalıştığına ve hangi kasların kullanılıp hangilerinin kullanılmadığına dikkat etmek gerekir.

2-Kontrol: 

Pilates metodunda kontrol çok önemlidir. Kontrol için bedenin iyi dinlenmesi ve hareketlerin gösterildiği şekilde uygulanması olası sakatlıkların önlenmesi gerekir. 

3-Merkezleme:

Pilates metodunda doğru hareket sanatların olduğu gibi merkez, göbek, bel ve kalça çevresidir iç organları ve omurgayı yerinde tutan kas sistemlerini içerir. 

4-Kesinlik:

Pilates’i bir çok egzersiz sistemlerinden ayıran bir anahtardır. Kesinlik hareketin tam olarak uygulandığı biçim olarak tanımlanabilir.

5-Akıcı Hareket:

Hareketin kesilmeden düzgün bir şekilde yapılması.

6-Nefes:

Yeni başlayanlar için nefes kullanımındaki en büyük yanlış, hareket sırasındaki nefesi tutmaktır. Zamanla doğru verilen nefesin, merkezin desteğini kolaylaştırdığını ve hareketin yoğunluğunu arttırdığını göreceksiniz.

Neden pilates?

En temel problem duruş bozuklukları, hayat kalitemizi olumsuz etkileyen çok ciddi bir problem. Uzun süreler boyunca masa başında çalışmak, devamlı sabit pozisyonlarda vakit geçirmek gibi nedenler yüzünden çoğumuz boyun, bel ve sırt ağrıları ile bunların getirdiği ve muhtemelen farkında olmadığımız psikolojik sorunları devamlı olarak yaşıyoruz.

Pilates’i çok sevmenin en temel nedeni, duruş bozukluklarına en hızlı çözümü sunarak, insanların hayat kalitesini inanılmaz şekilde değiştirmesi. Bu esnada vücudunuzu hızlı bir şekilde forma sokması da cabası ki bu nedenle özellikle bayanlar tarafından çok seviliyor erkekler için geliştirilen bu teknik oldukça faydalı ve verimli olduğu gün geçtikçe daha çok beliriyor.

Pilatesin faydaları nelerdir?

“Her 10 kişiden 8’i, yaşamının bir döneminde, iskelet ve kas sistemi sorununun etkisi altında kalıyor.”

-Duruş bozukluklarımızı hızlı bir şekilde ortadan kaldırmaya yardımcı oluyor.

-Kaslarımızı şişirmeden şekillendiriyor ve gücümüzü arttırıyor.

-Bedenimizi daha kuvvetli ve esnek bir görünüme kavuşturuyor.

-Bel, sırt ağrıları ile eklem problemlerimizi hafifletiyor.

-Bedenimizi çalıştırırken zihnimizi de rahatlatarak psijolojimize iyi geliyor.

-Vücudumuzu kontrol edebilme yeteneğimizi geliştiriyor.

-Güç kazanırken esnekliğimizi de arttırarak vücudumuzu doğru kullanmayı öğretiyor.

-Dinç bir zihin ve vücut ile kendimize güvenimizi arttırıyor.

Nasıl Uygulanıyor?

Pilates’in felsefesi vücut ve ruhun aynı anda çalışmasına dayanıyor. Pilates’in diğer egzersizlerden farkı ise yöntemi ve uygulanma biçimidir. Pilates zihnimizi vücut hareketlerimizi  özellikle karın ve sırt bölgelerini geliştirmeye, vücut postürünü düzgün hale getirmeye yönelik bir egzersizdir. “İyi planlanmış ve doğru yapılan az tekrarlı egzersiz; çok sayıda, doğru uygulanmayan, zorlayıcı egzersizlerden çok daha etkilidir. Pilates yorucu bir metod değil, aksine az tekrar prensibi var; ancak hareketi tam yapmak ve odaklanmak önemlidir. Bu odaklanmayla birkaç seans sonra kişi, vücuduna karşı bir farkındalık geliştiriyor. Yanlış duruş kalıplarını kırmaya başlıyor.

Kimler Yapabilir?

Pilates egzersizleri her yaştan insanın rahatlıkla uygulayabileceği bir egzersiz sistemidir. Pilates’in çalıştırdığı ana bölge karın ve sırt kasları adeta bir korse gibi sizi dik tutuyor. Duruşumuzu düzeltiyor ve belimize binen yükü hafifletiyor. Pilatese Başlayacaklar İçi Tavsiyeler? Hemen hemen her pilates stüdyosunda ücretsiz deneme dersi verilir. Eğitmenler kişileri tanır, kişiler mekanı ve eğitmeni görür. Bu noktada soru sormaktan çekinilmemeli. Eğitmenin kim olduğu, referansların kim olabileceği, eğitimenin aldığı sertifikalar çok net bir şekilde sorgulanmalı. Pilates bir felsefedir. Burada maddi manevi önemli bir kaynak ayrılıyor ve kişinin en iyisini istemesi en doğal hakkıdır.

Pilates’in sizi en çok heyecanlandırdığı yönü nedir?

Çevremizde mesleki deformasyon yaşayan birçok kişi var. Mimarlar, doktorlar, avukatlar, sürekli bilgisayar başında çalışanlar, topuklu ayakkabılarla saatlerce ayakta kalanlar… Yıllar geçtikçe omurga hep öne doğru eğilmeye başlıyor. Vücudu dik tutmaya yönelik bir egzersiz olarak burada Pilates devreye giriyor ve omurgayı düzeltiyor. Ders verdiğim kişiler üzerinde en önemli etkim: kilo vermekten çok daha derin bir boyutu olduğunu, ne kadar önemli olduğunu anlıyorlar. Hareketin sağlığına inanıyor ve hayatını değiştirdiğim insanlar beni motive ediyor.

Peki, tecrübelerinize baktığınızda spor yapan ile yapmayan kişiler arasında ne gibi farklılıklar görüyorsunuz?

Pilatesi Farklılaştıran da asıl hedeflerinin sağlık olması. Geçmişe baktığımızda dönem dönem bir çok egzersiz şekli “moda” oldu. Gün geçmiyor ki, Pilates’in yararlarını anlatan: “hangi ünlü nerede pilates yapmış, nasıl baş aşağı durmuş, hangi taytı giymiş?” Bana göre etrafımda Pilates yapmayanlar ikiye ayrılıyor. İlk grup Pilates’e fazlasıyla aşina olanlar: “Herkes yapıyorsa ben yapmam deyip, sadece kulaktan dolma bilgilerle Pilates’ibildiğini iddia edenler…” İkinci grup ise Pilates’i denemiş ama çok yavaş bulup ben bununla zayıflayamam diyenler. Beni kesinlikle uzman yapmayan ama bu konulardaki bilgimin artmasına neden olmuş uzun yıllardır yaptığım Pilateshakkında şunu söyleyebilirim. Pilates yapanlar vazgeçmeyin, yapmayanlar ise hemen başlayın!

Kendinizi yeniden keşfedeceksiniz.

Eskiden kadınlarımız sadece eş ve anne olarak sıfatlandırılırdı. Evleriyle ilgilenirler, temizliklerini yaparlar, eşler işten dönmeden, çocuklar okuldan dönmeden, eşler işten dönmeden, çocuklar okuldan dönmeden akşama yemekler hazır olurdu.

Bu hayat akışının içinde kendileri için yaptıkları en büyük lüks sabah eşine ve çocuklarına kahvaltılarını hazırlayıp onları yolcu ettikten sonra kahvesini yapıp televizyonda sevdikleri programı izlemek. Kendi ruhlarını besleyecek, kendilerini geliştirecek, benliklerine bir şeyler katma gibi bir olgunun varlığı hayat telaşı içinde yok olmuştur. Son yıllarda kadınların sıfatları çoğalmaya başladı. Günümüzde eş ve anne ünvanlarının yanında, iş kadını, doktor, avukat, eczacı gibi bir çok unvan eklendi. Kadınlar artık maddi olarak kendi ayakları üzerinde durabiliyor, evlerine katkıda bulunabiliyorlar, çalışan ve ekmeğini taştan çıkaran kadınların olması ülkemizin için umut verici bir durum… İnsanın yaptığı en önemli yatırım bence kendine yaptığı, sağlığına yaptığı yatırımdır. İleriki yıllarda rahat yaşayabilmek adına bankaya biraz para koyalım demeyi bilen bizler, bize o günleri yaşatacak olan vücutlarımıza neden daha çok önem vermeyiz? Özellikle biz Türk Kadınları yapısal olarak birçok etine dolgun halimiz varken ve fiziksel olarak yaşlar ilerledikçe kilo alımını arttıracak bir sürü sebeple karşı karşıya kalacakken kemik erimesi, kas yırtılması vs. gibi sorunlarla ileriki yaşlarda müdahale etmek yerine şimdiden hem ruhumuzu hem bedenimizi besleyecek Pilates’i muhakkak hayatımıza alalım. O zaman göreceksiniz hem kendinize olan güveniniz artacak, hem sağlıklı hem fit kadınlar olacaksınız. (hangi kadın aynaya baktığında görüntünün güzel olmasını istemez ki) Daha mutlu bir anne olup çocuğunuza daha sabırlı, daha güler yüzlü davranıp ilişkinizin daha da güzel hale geldiğini göreceksiniz. Daha güçlü bir iş kadını yönetici olup zorluklarla karşılaşınca bir bakmışsınız ki Pilates’in ana prensiplerinden olan kontrolü daha sıkı ele almışsınız. Tıpkı vücudunuzu kaslarınızı kontrol edebildiğimiz gibi elemanlarınızın kontrolünü iyi bir şekilde sağlamış olduğunuzu fark edeceksiniz. Bu duyguları sizlerin de yakalayabilmesini ve Pilatesli bir ömür diliyorum.

Hedeflerinize ulaşmanın yaratacağı en büyük etki ne olurdu?

Hedeflerime ulaştığımda kendime olan özgüvenim artıyor. Bu da benim yeni hedefler belirlememe neden oluyor.

Düzenli olarak yaptığınız halde size birşey katmayan 3 şey nedir? 

Hem işimde hem özel hayatımda bugüne kadar yaptığımda ve sonucunda kendime katkıda sağlamayan bir olumsuzlukla karşılaşmadım.

Bundan sonra ki hedefleriniz neler?

Pilatesle ilgili özel gereksinimle çocuklarla federasyon iş birliği içerisinde yeni projeler için çalışmalarımız devam ediyor.

Pilateste iyi bir eğitmen olma kriterleri nelerdir?

En önemli unsur eğitmen adayının aldıkları eğitimlerden sonra kendini bu alanda geliştirmesi sürekli olarak yenilemesidir.

İyi bir eğitmen olduğunuzu düşünüyor musunuz?

Yenilenen dünyamızda sürekli yeni bilgiler yeni çalışmalar yapılmaktadır. Fırsat buldukça hiçbir eğitimimi kaçırmamaya öğrencilerime olabildiğimce verimli olmaya çalışıyorum 

Ülkemizin pilatese bakış açısını öğrenebilir miyiz?

Ülkemizde son yollarda yeni trend pilates oluşumu başlamıştır çevresel etki ve baskılarla günümüzde kadın ve erkeklerin  en çok tercih edilen egzersiz olarak pilates yapılmaktadır.

Bizde Önce Vatan Gazetesi ailesi olarak bizimle yaptığınız bu özel ve içten röportajdan ötürü değerli yüreğinize şükranlarımızı sunar, gelecek çalışmalarınızda başarılar diliyoruz…