Aylardır kıran kırana devam eden bir seçim kampanyasının ardından oylarımızı dün kullandık. Benim yazıyı gazeteye teslim ettiğimde henüz oy verme işlemi tamamlanmamıştı. Artık bugün herşey belli oldu.
100 yıl önce de Çanakkale, İngiliz ve Fransızların İstanbul’u hedef alan taarruzları nedeni ile en sıcak ve en kanlı günlerini yaşıyordu.
Müttefiklerin 18 Mart’ta Çanakkale Boğazı’nda yenilmelerinin ardından Boğaz’ı açmak için Gelibolu Yarımadası’na, bilindiği gibi asker çıkarmışlardı. Ve bu suretle başlayan Çanakkale Kara Savaşları’nın Mayıs ayı en kanlı muharebelerin arka arkaya yapıldığı günlerdi.
Çıkarmanın hemen akabinde 25-26-27 Nisan günleri İngiliz ve Fransız birlikleri çıktıkları bölgede tutunmaya, Türk Ordusu da çıkan düşmanı denize dökmeye çalışmışsa da her iki taraf hedeflerine ulaşamamıştı.
Gelibolu Yarımadası güneyine çıkan İngiliz ve Fransız birlikleri ancak 2 km.’lik, kuzeyde Arıburnu’na çıkan Anzaklar da 1 km. kadar daha dar bir şeridi kontrol altına alabilmişlerdi.
Gelibolu Yarımadasında 28 Nisan’dan 8 Haziran’a kadar Müttefiklerin; Güney’de Alçı Tepeyi, Kuzeyde Kocaçimen Tepeyi ele geçirmek için defalarca icra edilen taarruzların en önemlileri Güney’de icra edildi.
Kirte Köyü civarında cereyan ettiği için Kirte Muharebeleri olarak anılan bu muharebelerin birincisi 28-30 Nisan, ikincisi 6-8 Mayıs, üçüncüsü de 4-6 Haziran’da icra edilmiştir.
Her üçünde de düşmanın Alçı Tepeyi bir türlü ele geçiremediği bu taarruzların birincisinde zayiatı 3000, ikincisinde 6500, üçüncüsünde de 7000 dir.
Bu taarruzlar güneyde 6 km., kuzeyde Arıburnu’nda da 3 km.’lik cephelerde yapılmıştır. Pek çok yerde 2-3 m genişlikteki alanda 5 askerin taarruz ettiği kesafet zayiatı artırmıştır. Bu muharebelerde mevzilerini muhafazayı başaran Türk Ordusu’nun zaiyatı da Birinci Kirte’de 3000, ikincide 8500, üçüncüsünde de 9000 kadardır.
Bu muharebelerden ayrı olarak Türk Ordusu, Yarımadanın güneyinde sahilde dar bir alana sıkışmış olan düşmanı denize dökmek için 1-3 Mayıs’ta taarruz etti. Düşman donanmasının ateşlerinden korunmak için gece yapılan bu taarruzlar, 4500 zayiata rağmen ancak düşmanın ileri harekatını durdurabilmiştir.
Yarımadanın kuzeyinde de Anzak’ları denize dökmek için Mayıs ayı ortasına kadar yapılan mahalli karşı taarruzlarla bir sonuç alınamamış, alınan takviyelerle 18-19 Mayıs’ta yapılan taarruz da verilen 10 bin zayiata rağmen Anzaklar mevzilerinden sökülememişti.
Bu muharebelerin ardından mevzi muharebelerine dönen ve İngilizlerin Ağustos ayı kuşatma teşebbüsünün de başarılı olamaması üzerine mağlubiyeti kabul zorunda kalan mağrur düşman, 9 Ocak 1916’da Gelibolu Yarımadası’nı boşaltmak zorunda kalmıştı.
Değerli okuyucularım, bilindiği gibi Çanakkale Savaşları kuru bir başarı ile kalmamış, bu savaşta tarih sahnesine çıkan Mustafa Kemal Paşa ve O’nun kahraman silah arkadaşları ve Yüce Türk Milleti hep birlikte muhteşem bir Kurtuluş Savaşı ile Cumhuriyeti kurmuşlardır.
Hepsini minnetle ve şükranla anıyoruz.
Mekanları cennet, ruhları şad olsun.